Ontspannen werken (fit op de werkvloer)

• Health & Social Care
• MBO
• Studiejaar 3

Ontspannen op de werkvloer

 (fit op de werkvloer)

Agenda

Mentaal fit op je werk
Het vitamine (w)erk model:
Theorie
Casus met vragen
Hoe zit het met jou vitamine (w)erk
Tips
Collage maken

Waar denk jij aan bij het onderwerp:
Mentaal fit op je werk?

Mentaal fit op je werk

Wist je dat mentaal fit zijn gaat over je mindset, persoonlijke groei en ontwikkeling? Mentaal fitte medewerkers, die vanuit hun passie en plezier werken zijn effectiever in hun werk. Ze leveren betere prestaties, zijn vitaler en ontspannen, minder vaak ziek en hebben meer werkplezier.

Vitamine model

Vitamine W(erk)

In mijn beleving voedt werk mensen. Het maakt dat je ertoe doet, sociale contacten opdoet en jezelf persoonlijk ontwikkelt. Je kunt met jouw talenten iets zinvols bijdragen aan de wereld. Niet alleen binnen jouw eigen gezin of familie, maar ook in werk. Maar hoe weet je waar jij van gaat bruisen, waaruit jouw Vitamine W(erk) bestaat?

‘Het Vitaminemodel van Warr’ helpt je uit te vinden welke werkvitamines (of arbeidsvitamines zoals Warr het noemt) bijdragen aan jouw werkplezier. Zo ontdek je jouw recept om werk als een ware ‘Vitamine W’ te ervaren.

In het Vitaminemodel wordt het effect van werk op de geestelijke gezondheid vergeleken met het effect van vitamines op de lichamelijke gezondheid. Tijd voor een nadere blik op werkvitamines, (werk)geluk, stress, burn-out en duurzame inzetbaarheid!

Warr onderscheid 4 dimensies in zijn theorie:

1. effecten van omgevingskenmerken op de mentale gezondheid
2. Categorisering van omgevingsfactoren in een aantal typen
3. Multidimensionaliteit van het welbevinden
4. Wisselwerking tussen persoon en omgeving. 

Warr geeft in zijn theorie aan dat er 9 vitaminen (omgevingskenmerken) zijn.

1. Beloning

2. Sociale waardering

3. Veiligheid

Constant effect (CE patroon)

5. Regelmogelijkheden

6. Afwisseling

7. Duidelijkheid

8. Interpersoonlijk contact

9. Gebruik van vaardigheden
Additonal Decrement (AD patroon)

Casus:

Mijn naam is Lianne. Ik heb altijd gewerkt, al vanaf mijn 13e. Niet altijd de meest leuke baantjes maar goed, ik verdiende leuk of het gaf me een gevoel van veiligheid. In sommige baantjes had ik plezier maar ik heb ook baantjes gehad die ik koos met mijn hoofd en niet met mijn hart. Ik heb één baan gehad waar ik echt plezier had. Ik had leuke collega's, afwisseling en ik verdiende er goed. Kreeg elk jaar waardering in de zin van salarisverhoging of promotie. Helaas ging het bedrijf failliet en moest ik op zoek naar ander werk. Die baan koos ik met mijn hoofd omdat ik toch iets moest. 

En dat merkte ik: geen leuke verhalen over mijn werk, oninteressante taken moeten doen, moe, te weinig betaald… Na heel wat tijd in  ‘plichtsbesef’ te leven, zei ik uiteindelijk mijn baan op en koos ik ervoor om thuis te blijven bij mijn kinderen.

Toen ik na mijn ontslagname wegfietste, hoorde ik de vogels kwetteren. Ik voelde een intense vrijheid en dankbaarheid. Ik had gekozen voor mijzelf. Voor een sabbatical die rust bracht in het gezin en ruimte gaf voor bezinning op mijn loopbaan. Totdat ik een jaar verder was. Ik voelde mij opgesloten tussen de poepluiers, Nijntje-boekjes en volle wasmanden en had het idee dat mijn vaardigheden wegvaagde.
Van dat gevoel van intense vrijheid was vrij weinig over. 

Welke vitamines hadden een positief effect op Lianne toen ze plezier had in haar werk?

Beloning

Sociale waardering

Veiligheid

Regelmogelijkheden

Afwisseling

Interpersoonlijk contact

Gebruik van vaardigheden

Welke vitamines mist Lianne nadat ze haar baan verloor en koos voor een baan vanuit haar hoofd?

Beloning 

Interpersoonlijk contact

Gebruik van vaardigheden

Casus

Mijn naam is Patricia. Jaren werk ik al als pedagogisch medewerker op een kdv. Altijd heb ik dit werk met enorm veel liefde en plezier gedaan. Ik heb leuke collega's, goede arbeidsomstandigheden, een vast contract en we konden er goed van leven. Ook was er ruimte voor persoonlijke ontwikkeling door middel van trainingen/cursussen. Sinds vorig jaar is er een nieuwe werkgever. Hij is totaal anders dan mijn vorige werkgever. De regels zijn ineens allemaal veranderd, de werkdruk ligt veel hoger en hij heeft 3 goede collega's eruit gewerkt. Ook de afspraken die ik had over mijn rooster omwille van mijn kinderen zijn van tafel geveegd. Zijn instelling is: we kunnen niet met iedereen rekening houden. Sinds deze veranderingen ga ik met veel minder plezier naar mijn werk. Ik merk dat ik stress ervaar en dat dit ten koste gaat van de liefde en aandacht voor de kinderen. Ik denk er soms wel eens aan om weg te gaan maar dit is ook meteen weer een enorme stap. Wat moet ik dan? 

Welke vitaminen hadden een positief effect op Patricia toen de vorige werkgever er nog was?

Welke vitaminen zijn bij Patricia veranderd in negatieve vitaminen ten tijde van de nieuwe werkgever?

1. Veiligheid, regelmogelijkheden, interpersoonlijk contact
2. Duidelijkheid, gebruik van vaardigheden
3. Beloning, sociale waardering
4. Afwisseling, regelmogelijkheden

Hoe zit het bij jou?

Onderzoek welke werkvitamines jou wel of geen energie geven.

In je loopbaan kies je steeds opnieuw voor werk dat meegroeit met jouw levensfasen, wensen en behoeften. Werk dat voedt en zowel geestelijk als lichamelijk bij jouw kunnen van dat moment past. Zo kun je stress en burn-out helpen voorkomen. Interessant is dus in welke hoeveelheden jij stimulerende werkvitamines ‘inneemt’ per dag.

Als je kijkt naar de 9 vitaminen, van welke neem je er teveel?
Welke kom je tekort?
1. Beloning, 2. Sociale waardering, 3. Veiligheid (CE patroon)
4. Prestatie-eisen, 5. Regelmogelijkheden, 6. Afwisseling, 7. Duidelijkheid, 8. Interpersoonlijk contact,
9. Gebruik van vaardigheden (AD patoon)

Wat is het effect hiervan op de beleving van jouw (werk)geluk, zoals flow, positieve emoties, relaties, betekenis en prestaties?

Waar in de werksituatie geven de vitamines energie en waar stagneert het?

Welke vitamine heb je nodig om gemotiveerd en bekwaam je werk te kunnen doen?

Kun je je functie bijslijpen zodat hij beter bij je past? Misschien toch een andere positie intern of extern proberen te krijgen?

1. Ja, daar ben ik mee bezig
2. Weet ik eigenlijk niet
3. Nee dat is niet nodig
4. Ik zou me hier in willen verdiepen.

Hoe weerhoudt jou ontspannen/gespannen werkhouding zich tegenover de kinderen op jou groep?
Reageren kinderen anders op jou als je houding gesloten is of als je niet lekker in je vel zit?

1. Werk breinvriendelijk

Rust, regelmaat, reinheid en to do’s

Als jouw fysieke werkplek is opgeruimd zorgt dat voor meer werkplezier. Dat geldt ook voor je digital workspace. Hoe zit dat met jou mentale werkplek?

Wat is typisch rommel in je brein?

Dat is – kort samengevat – alles wat geconcentreerd werken aan een complexe taak bemoeilijkt. Denk aan bijvoorbeeld:

Het onthouden van takenlijstjes. Dat kost energie en zorgt alleen maar voor meer werkdruk. Leg je taken vast in een takenlijst. Dan hou je ruimte in je brein over. Ook rust, regelmaat en reinheid dragen bij aan jouw werkplezier. Door vaste gewoontes, rituelen en een regelmatige dagplanning hou je meer brainpower over voor uitdagende taken.

2. Pauzeer strategisch

 

Ontspan en maak af en toe een praatje. De boog kan niet achter elkaar gespannen blijven. Pauzeer regelmatig zodat je brein ook even de ruimte krijgt om te ontspannen. Gebruik je pauzes om even bij te praten met je collega’s. Heb het dan vooral niet over het werk! Door minder werkstress ervaar je meer werkplezier.

3. Denk en handel proactief

 

Geef jezelf leiding. Eindig je elke werkdag met het gevoel dat je druk bent geweest maar niet hebt bereikt wat je wilde bereiken? En is écht belangrijk werk blijven liggen? Mogelijk laat je jezelf leiden door omstandigheden in plaats van dat jij de touwtjes in handen hebt. Zelf invloed hebben draagt bij aan jouw werkgeluk. Je bent niet voor alles verantwoordelijk. Met de cirkel van invloed kun je onderzoeken waar je wel en niet betrokken bij hoort te zijn en waar je invloed op hebt. Op datgene waar je invloed hebt kun je prioriteiten stellen. Neem het heft in handen en wordt proactief. Ga zelf doelen formuleren en stel de juiste prioriteiten!

4. Pas jobcrafting toe

Maak de baan die je wilt. Breng in kaart waar je energie van krijgt in je werk. Wat zorgt voor werkplezier en werkgeluk? Wat zorgt bij jou voor bevlogenheid? Maak dat voor jezelf helder. Pas jobcrafting toe. Je brengt kleine wijzigingen in je werkzaamheden aan die ervoor zorgen dat je meer energie krijgt en/of minder energie verliest. De aanpassingen in je werk zijn van dien aard dat je geen toestemming ervoor nodig hebt. Zorg er ook voor dat je de bedrijfs- en teamdoelstellingen niet schaadt. Ook hier geldt dat je zelf de regie in handen hebt. Mensen die bewust de regie voeren over hun werk en leven zijn gelukkiger en productiever.

Coaching

Ben je na deze workshop erachter gekomen dan je wel wat hulp kunt gebruiken bij het vinden van jou vitamine (w)erk of heb je vragen die je graag even persoonlijk wilt bespreken, bijvoorbeeld over de kinderen, over iets waar je mee rondloopt of wil je wat extra coaching over je eigen handelen?
Hiervoor kunnen jullie te allen tijden bij mij terecht. Jullie hoeven niet te wachten tot ik jullie oproep voor een coach gesprek.
Ik ben beschikbaar voor loopbaan coaching en persoonlijke coaching. 

Collage maken

Aan de hand van tip 4 gaan we een begin maken met jobcrafting.
 Jullie gaan een collage maken met als thema:
Ontspannen en fit op de werkvloer.
Wat is jou recept voor meer vitamine (W)erk?

Je kan gebruik maken van alle tijdschriften die klaar liggen.

Voo