Tandheelkunde infectiepreventie les 1

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 1

Tandheelkunde

Periode 1

Infectiepreventie

Algemene infectieleer

Programma

• Lesweek 1: Introductie
• Lesweek 2: Algemene infectieleer
• Lesweek 3: Hygiëne en persoonlijke bescherming
• Lesweek 4: Indeling en inrichting behandelkamer/praktijk
• Lesweek 5: Protocollen/WIP richtlijnen
• Lesweek 6: Opstarten behandelkamer/risicocategoriën
• Lesweek 7: Chemisch en gevaarlijk afval/prik-, spat-, en snijincidenten
• Lesweek 8: Oefentoets
• Lesweek 9: Toets

Lesdoelen

• Je weet wat micro-organismen zijn en ze eruit zien.
• Je weet wat de overdrachtswijzen van micro-organismen zijn.
• Je weet wat micro-organismen betekenen binnen de tandheelkunde/tandartspraktijk.
• Je weet wat een infectie is.

Wat heb je nodig?

• Laptop.
• Boek: Tandheelkundige kennis voor tandartsassistenten.
• Learning matters/It's learning.

Toets

• Kennistoets digitaal via It's Learning.
• Meerkeuze en open vragen.
• Oefentoets in lesweek 8.
• Toets in lesweek 9.

Waarom starten we de eerste periode met het onderwerp infectiepreventie?

Infectiepreventie

• Infectie: een ontsteking veroorzaakt door micro-organismen.
• Preventie: voorkomen.
• In de mond zitten allerlei micro-organismen, goede en slechte.
• Je komt als tandartsassistent dus veel in contact met micro-organismen.

Algemene infectieleer

• Micro-organismen, wat zijn dit?
• Welke soorten micro-organismen zijn er?
• Wat zijn de overdrachtswijzen van micro-organismen?
• Welke overdrachtswijzen zijn van belang voor de tandartspraktijk?
• Wat is een infectie?

Waar denk je aan bij het woord micro-organismen?

Micro-organismen

• Microscopisch kleine organismen die in staat zijn zich te vermenigvuldigen.
• Welke soorten micro-organismen zijn er?
• Bacteriën
• Virussen
• Schimmels
• Gisten
• Protozoa

Welke soorten micro-organismen komen het meest voor in de tandartspraktijk?

1. Bacteriën
2. Virussen
3. Schimmels
4. Gisten

Bacteriën en virussen

• Bacteriën: eencellige organismen. 
• Iedere bacterie heeft een celwand, kern en celvocht (cytoplasma).
• Bacteriën hebben verschillende vormen. 
• Virus: zeer klein deeltje dat alleen zichtbaar is met een elektronenmicroscoop.
• Een virus heeft geen celwand en celvocht.
• Een virus bestaat uit kernmateriaal (DNA of RNA).
• Een virus is buiten een levend organismen een dode stof. 

Eigenschappen van micro-organismen

• Nuttig, deze heeft je lichaam nodig om gezond te zijn en blijven.
• Commensaal, niet nuttig maar ook niet schadelijk. Onderdeel van het natuurlijke evenwicht.
• Pathogeen, schadelijk. Beschadigen andere lichaamscellen.
• Nuttige en commensalen micro-organismen kunnen schadelijk worden als ze op plaatsen komen waar ze niet thuishoren.

Welke micro-organismen zijn ziekteverwekkend?

1. Pathogene micro-organismen
2. Commensale micro-organismen

Besmetting

• Wat is een besmetting?
• Wat is een infectie?
• Lijdt een besmetting altijd tot een infectie?
• Gelukkig is het aantal micro-organismen dat voor de mens ziekteverwekkend kan zijn klein!
• Geeft een infectie altijd klachten?

Wat zijn de 5 kenmerken van een infectie? Mag in Latijn of Nederlands.

Vijf kenmerken van een infectie

1. Rubor / roodheid.

2. Tumor / zwelling.

3. Calor / warmte

4. Dolor / pijn.

5. Funtio laesa / verlies van functie.

Hoe kun je besmet raken met schadelijke bacteriën of virussen?

Overdrachtswijzen 

micro-organismen

• Congenitaal, vindt plaats in de baarmoeder. Besmetting komt dus via de moeder op de ongeboren baby.
• Oraal, via de mond en het maag-darmkanaal. Kan via handen, voedsel of drinkwater.
• Via huid en slijmvliezen, via wonden in huid en slijmvliezen.
• Aerogeen, via de luchtwegen.
• Hematogeen, via het bloed.
• Door zoönosen, van dier op mens.

Welke overdrachtswijzen kunnen in de tandartspraktijk voorkomen?

1. Congenitaal, oraal, aerogeen, via zoönosen
2. Oraal, aerogeen, via huid/slijmvliezen, hematogeen
3. Via huid/slijmvliezen, hematogeen, via zoönnosen
4. Congenitaal, via zoönosen, oraal, aerogeen

Noem een voorbeeld van een orale overdrachtswijze in de tandartspraktijk

Overdrachtswijzen tandartspraktijk

• Oraal.
• Via huid/slijmvliezen.
• Aerogeen.
• Hematogeen.
• Deze manieren van besmetting noem je directe besmetting.
• In de tandartspraktijk is het grootste risico om besmet te worden via wondjes op de handen of prikaccidenten.

Indirecte besmetting

• Noem je ook wel kruisbesmetting.
• Dit gaat dus niet direct maar via een besmet:
• Voorwerp (bijvoorbeeld een tandheelkundig instrument).
• Oppervlak (bijvoorbeeld het werkblad in de behandelkamer).
• Ongewassen handen.

Indirect contact

Direct contact

Welke besmettelijke ziekte kun je tegenkomen in de tandartspraktijk?

Besmettelijke ziekten in de tandartspraktijk

• Hepatitis, virus die een ontsteking van de lever veroorzaakt. Type A, B, C. Kans op besmetting is groot.
• Herpes simplex, virus die je meestal in de vorm van een koortslip tegenkomt. Kans op besmetting is groot.
• HIV, virus, soms besmet zonder het te weten. Kans op besmetting is klein.
• MRSA, bacterie, is lastig te bestrijden. Je kunt drager zijn. Kans op besmetting is gemiddeld.

Conclusie

De basis van tandheelkunde start met het bewust worden van het voorkomen van infecties.

Vragen

Zijn er vragen over de behandelde lesstof?

Huiswerkopdracht

• Werkblad micro-organismen:
• Zoek op wat de betekenis van de diverse micro-organisemen is.
• Zoek op hoe de micro-organismen er onder een vergrootglas uitzien en teken deze in de vakjes.
• Lever de opdracht in op It's learning uiterlijk zondag 11 september.

Volgende les

• Hygiëne en persoonlijke bescherming.
• Hoe gaat dat in de tandartspraktijk?

Wat vond je van deze les?

😒🙁😐🙂😃

Tot volgende week!