Les 2 - uitleg kww en nwg

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Vandaag 8 januari

• Introductie opdracht

• Uitleg  koppelwerkwoord (kww) en naamwoordelijk gezegde (nwg)

In het rijtje hiernaast staan zinnetjes die een tweejarige peuter zou kunnen uitspreken.

Een peuter spreekt nog niet zo goed Nederlands, maar er zit wel een duidelijke betekenis in de zinnetjes.

Bedenk wat de uitingen in het hoofd van de peuter kunnen betekenen.

mama lief

papa slapen

popje stout

meloen vies

oma breien

tante zingen

broertje boos

treintje rijden

auto rood

Tommie lachen

hondje blaffen

snoepje lekker

tafel hard

Welke zinnen passen qua betekenis bij 'mama lief'?

Sleep ze naar het groene vlak.

papa slapen

popje stout

meloen vies

Welke zinnen passen qua betekenis bij 'auto rood'? Sleep ze naar het groene vlak.

Tommie lachen

snoepje lekker

hondje blaffen

tafel hard

Welke zinnen passen qua betekenis bij 'oma breien'? Sleep ze naar het groene vlak.

tante zingen

broertje boos

treintje rijden

Nu je deze drie vragen hebt beantwoord en de antwoorden hebt gezien, in welke twee groepen kun je de zinnetjes indelen?

Welke van de onderstaande werkwoorden drukken uit dat het onderwerp iets 'is'? Oftewel, welke zijn koppelwerkwoorden?

1. worden
2. lijken
3. fietsen
4. praten

Koppelwerkwoorden

(het onderwerp IS iets)

zijn

worden

blijven

blijken

lijken

schijnen

heten

dunken

voorkomen

(Deze 9 werkwoorden, zijn de enige kww die er zijn. Leer ze uit je hoofd!)

Zelfstandige werkwoorden

(het onderwerp DOET iets)

fietsen

lachen

praten

hangen

kopen

ademen

openen

publiceren

(en zo zijn er nog honderden meer.)

Is het werkwoord in de zin een koppelwerkwoord of zelfstandig werkwoord?


Bewaakte Jan vorige week de schat?

1. koppelwerkwoord
2. zelfstandig werkwoord

Is het werkwoord in de zin een koppelwerkwoord of zelfstandig werkwoord?


Gaat Piet morgen op pad?

1. koppelwerkwoord
2. zelfstandig werkwoord

Is het werkwoord in de zin een koppelwerkwoord of zelfstandig werkwoord?

Mijn buurvrouw wordt morgen 43.

1. koppelwerkwoord
2. zelfstandig werkwoord

Je hebt vorig jaar ook over het hulpwerkwoord geleerd. Welk werkwoord uit onderstaande zin is een hulpwerkwoord?

Jan heeft vanmiddag een vaccin gekregen.

1. heeft
2. gekregen

En wat voor soort werkwoord is 'gekregen' dan?

Jan heeft vanmiddag een vaccin gekregen.

1. hulpwerkwoord
2. koppelwerkwoord
3. zelfstandig werkwoord

Je hebt dus 3 soorten werkwoorden:

1. koppelwerkwoorden

2. zelfstandige werkwoorden

3. hulpwerkwoorden

Na deze dia krijg je een video te zien waarin nogmaals, duidelijk, het verschil tussen deze drie werkwoorden wordt uitgelegd en het verband met het naamwoordelijk gezegde wordt uitgelegd. Tijdens de video krijg je vragen.

01:08

Welk werkwoord is het belangrijkste? hebben of gesport?

1. hebben
2. gesport

02:21

Wat is het werkwoordelijk gezegde in de zin:

Ik zou dat gedaan hebben.

1. zou hebben
2. Ik heb gedaan
3. zou gedaan
4. zou hebben gedaan

03:36

Welk werkwoord is het koppelwerkwoord in de zin:

Mijn vriendin zou psycholoog willen worden?

1. zou
2. willen
3. worden

Bij een koppelwerkwoord hoort het ... gezegde.

1. naamwoordelijk
2. werkwoordelijk

samenvattend

- Bevat een zin een kww? Dan heeft het een naamwoordelijk gezegde.

- Bevat een zin een zww? Dan heeft het een werkwoordelijk gezegde.

Maak nu, ter controle, opdr. 3 op blz. 265 van je werkboek.

Of ga in je online methode naar 'De Brug'> Grammatica woordsoorten > opdr. 3

antwoorden

1 Sommige mensen maken (zww) elke week enkele cryptogrammen.
2 Zulke strenge maatregelen blijken (hww) moeilijk uitvoerbaar te zijn (kww).
3 In Frankrijk willen (hww) ze zulke vieze visjes altijd in de soep gebruiken (zww).
4 Guust en Pim moeten (hww) in hun nieuwe huis wel gelukkig kunnen (hww) worden (kww).
5 Volgens Party zou (hww) deze bekende Nederlandse zanger ruim vijftig kilo afgevallen (zww) zijn (hww).
6 Is (kww) Wikipedia volgens jou een bruikbare bron voor werkstukken?

Als je jezelf een cijfer moest geven voor de vorige opdracht (opdr. 3), welk cijfer zou je jezelf geven? (0-10)

Huiswerk (zie planner)

opdr. 5 en 6.2 en 6.6 blz. 260-261 + opdracht docent (dat was opdr. 3)