5.1 Wat levert werk op?

• Economie
• Middelbare school
• vmbo g, t, mavo
• Leerjaar 2,3

Hoofdstuk 5

Is er werk voor jou? 

5.1 Wat levert werk op?

5.2 Wat voor ondernemingen zijn er?

5.3 Doe jij mee op de arbeidsmarkt? 

5.4 Als je zonder werk zit.

Leerdoelen

Na deze les weet je ...

• wat voor redenen je kunt hebben om te werken
  
• waarvan de hoogte van je loon afhankelijk is
  
• hoe je je nettoloon kunt berekenen
  
• wat het verschil is tussen wit, grijs en zwart werk
  
• wat je minstens moet verdienen en hoe je dat omrekent voor een deeltijdbaan

Werk?
waar denk jij dan aan?

Arbeidsmotieven = redenen om te werken

1. Geld verdienen

2. Jezelf ontwikkelen

3. Ritme

4. Nuttig en zinvol bezig zijn

5. Sociale contacten

(on)geschoold werk 

Ongeschoold

Geschoold

Heldere afspraken

• In een arbeidsovereenkomst staan afspraken over:
  
• het werk dat je doet
  
• het aantal uren dat je werkt
  
• je loon
  
• De meeste afspraken komen uit de cao
• Hierin staan de arbeidsvoorwaarden voor een bedrijfstak.
  
• Cao-afspraken worden gemaakt door vakbonden en organisaties van werkgevers.
  

Individuele arbeidsovereenkomst

cao

collectieve arbeidsovereenkomst

Wit werk

Werk waarvoor je betaald krijgt en belasting + premies afdraagt

Grijs werk

Vrijwilligerswerk

Werk in het huishouden

Waarvoor je niet wordt betaald

Zwart werk

Betaalde arbeid waarover je geen belasting en premies betaald

Soorten banen

Tijdelijke baan:

• voor een bepaalde tijd
• tot afgesproken einddatum

Vaste baan:

• voor on-bepaalde tijd
• er is geen einddatum

Flexibele baan:

• je werkt wanneer je nodig bent
• oproepkracht uitzendburo

Nettoloon berekenen

• Het Nettoloon is dat wat je op je bankrekening gestort krijgt!!
• 
  
• Je berekent het nettoloon op de volgende manier:
• 
  
• Brutoloon - (loonbelasting+sociale premies) = Nettoloon
• 
  
• Wat wordt er met dit geld (loonbelasting + sociale premies = inhoudingen) gedaan?

Bruto- en nettoloon

Brutoloon - inhoudingen = nettoloon

Wat wordt je loon?

• je hebt recht op het wettelijk minimumloon. 
• dat is het brutoloon dat een werknemer vanaf 21 jaar en ouder minstens moet verdienen bij een volledige baan.

Loon omrekenen

• Als je 15 bent, is het minimumloon € 490,71 per maand.
  
• Een voltijdbaan is 40 uur per week.
  
• Per week verdien je
  
•  € 490,71 × 12 ÷ 52 = € 113,24
  
• Per uur verdien je
  
•  € 113,24 ÷ 40 = € 2,83
  
• In 9 uur per week verdien je
  
• € 2,83 × 9 = € 25,47
  
• Of in één keer: € 113,24 ÷ 40 × 9 = € 25,48
  
• Je maandloon met 9 uur per week is
  
•   € 490,71 ÷ 40 × 9 = € 110,41
  

Leerdoelen

Wat weet je nog van.....

• wat voor redenen je kunt hebben om te werken
• waarvan de hoogte van je loon afhankelijk is
• hoe je je nettoloon kunt berekenen
• wat het verschil is tussen wit, grijs en zwart werk
• wat je minstens moet verdienen en hoe je dat omrekent voor een deeltijdbaan