5.1

• Economie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

Welkom 3 mavo

5.1 Wat levert werk op?

Economie

Pincode

programma

- Welkom

- Opener

- Leerdoelen

- Theorie

- Aan de slag

Opener

Wie heeft er een bijbaan?!

Leerdoelen

In deze presentatie leer je

• wat voor redenen je kunt hebben om te werken
  
• waarvan de hoogte van je loon afhankelijk is
  
• hoe je je nettoloon kunt berekenen
  
• wat het verschil is tussen wit, grijs en zwart werk
  
• wat je minstens moet verdienen en hoe je dat omrekent voor een deeltijdbaan
  

Arbeidsmotieven

Redenen om te werken noem je arbeidsmotieven

- Geld verdienen

- Nuttig en zinvol bezig zijn

- Contact met andere mensen hebben

- Regelmaat in je leven hebben

- Nieuwe dingen leren

geschoold of ongeschoold?

Voor geschoold werk: heb je een beroepsopleiding nodig.

Docent, kapper, ICT'er, Bankier

Voor ongeschoold werk: heb je geen beroepsopleiding nodig.

Schoonmaker, vakkenvuller, krantenbezorger

Heldere afspraken

In een arbeidsovereenkomst staan afspraken over:

• het werk dat je doet
  
• het aantal uren dat je werkt
  
• je loon
  
  

De meeste afspraken komen uit de cao (collectieve arbeidsovereenkomst).

• Hierin staan de arbeidsvoorwaarden voor een bedrijfstak.
  
• Cao-afspraken worden gemaakt door vakbonden en organisaties van werkgevers.
  

Loon

In je arbeidsovereenkomst staat je brutoloon.

Daarop houdt je werkgever loonbelasting en sociale premies in.

Wat overblijft is je nettoloon. Dat krijg je op je rekening.

Brutoloon - (Loonbelasting+ sociale premies) = Nettoloon

Wit, grijs en zwart

Wit werk

Betaald werk waarover je loonbelasting en sociale premies betaalt.

Grijs werk

Onbetaald werk zoals vrijwilligerswerk.

Zwart werk

Betaald werk waarover je geen belasting of sociale premies betaalt.

Zwart werk is strafbaar.

Tijdelijk of vast

Een arbeidsovereenkomst kan tijdelijk zijn of vast:

Tijdelijke baan                                                                                   Vaste baan

Voor bepaalde tijd tot 

een afgesproken einddatum

Je begint met tijdelijk, later kan je vaste baan krijgen

- Inzet en genoeg werk

Voor onbepaalde tijd zonder einddatum

Wat moet je minstens verdienen

Wettelijke afspraak gemaakt voor het minimumloon

Brutoloon dat een werknemer >21 jaar minstens moet verdienen.

Tussen de 15 en 20 jaar heb je recht op minimumjeugdloon 

Aan de slag

Ga aan de slag met de opdrachten van 5.1

Zelfstandig in je boek

Hulp? Ik loop rond, check de tekst bronnen

Klaar? herhalingsopdrachten van 5.1

Laatste 5 minuten afsluiter

Afsluiter

- welke arbeidsmotieven heb je om te werken?

- Waarvan is je loon afhankelijk?

- Hoe bereken je Nettoloon

- Wat is het verschil tussen Grijs en Zwart werken

-