3.2 Europa onder spanning.

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Schrijf het antwoord op de vraag in je schrift.

Noem 3 zaken die je al weet van de Eerste Wereldoorlog.

planning

• Elke les begin je gelijk met het beantwoorden van de vraag/vragen.
  
• Uitleg paragraaf.
  
• Vraag beantwoorden in lessonup.
  
• Huiswerk maken en bespreken.
• Afsluiten les.

Leerdoel

Ik kan uitleggen hoe rond 1900 de industriële ontwikkelingen, nationalisme spanningen binnen Europa veroorzaakten.

Keizers, burgers en arbeiders

• De koningen en keizers regeerden vanuit hun paleizen. In het bestuur was de adel nog erg belangrijk, maar rijke fabrikanten, handelaren en bankiers kregen ook steeds meer invloed daarin.
• De middenklasse van ondernemers, professoren en artsen was rijk, kregen meer politieke invloed en lieten hun rijkdom zien. 
• Arbeiders waren armer, maar hadden meer welvaart en vrije tijd. 

meer welvaart en optimisme

Nationalisme

• Frans-Duitse oorlog 1870-1871: Duitse staten o.l.v. Pruisen tegen  Frankrijk. 
• Gevolgen: Duitse eenheidsstaat ontstond. Fra. moest Elzas-Lotharingen, met veel mijnbouw en industrie aan Dui. afstaan en 6 miljard goudfranc aan Dui. betalen. Fra. wilde wraak.

Koning van Pruisen Wilhelm I in Versailles tot keizer van Dui. gekroond.

Problemen door nationalisme voor de veelvolkerenstaten

• Oostenrijk-Hongarije: Hongaren kregen in 1867 veel meer zelfbestuur. Ook-Hong veroverde Bosnië op Turkse rijk.
• Turkse rijk: verzwakte erg door wegvallen gebied. Griekenland had zich losgemaakt in 1830,  Serviërs en Roemenen in 1878, de Bulgaren in 1908.
• Volken in de veelvolkerenstaten werden nationalistisch, wilden zelfbestuur en zelfstandigheid. 

Tot welke problemen leidde het nationalisme in Europa?

Te doen

Maken in werkboek paragraaf 3.2 vraag Maak van paragraaf 3.2 opdrachten 10 t/m 17.

 Begrippen in quizlet zetten.

Klaar dan: mag maken succescriteria/samenvatting/ woordweb/flashcards/vragen uit afsluiting/ zelf toetsvragen maken.

Schrijf het antwoord op de vraag in je schrift.

Noem 2 oorzaken van Eerste Wereldoorlog.

Leerdoelen

Ik kan uitleggen hoe rond 1900 de industriële ontwikkelingen, nationalisme en modern-imperialisme spanningen binnen Europa veroorzaakten.

Ik kan uitleggen welke rol het militarisme, de bondgenootschappen en het Von Schlieffenplan in de aanloop naar de Eerste Wereldoorlog.

Duitsland als opkomende grootmacht een gevaar voor het machtsevenwicht in Europa.

• Duitsland investeerde fors in spoorwegen en ijzer-, staalindustrie. Werd zelfs de sterkste economische macht in Europa.
• Duitsland wilde ook koloniën, want dan telde je pas internationaal mee. Ook waren de grondstoffen en afzetmarkten nodig voor de industrie. 
• Duitsland mengde zich in het modern imperialisme.

Imperialisme

• Duitsland gebruikte industrie voor een leger op te bouwen=> bedreiging op zee voor Engeland die de sterkste was op zee. 
• Gevolg: wapenwedloop Engeland, Frankrijk en Duitsland. Er werden steeds meer en sterkere wapens geproduceerd.
• Onder de bevolkingen van Engeland, Frankrijk en Duitsland ontstond er een sterk militarisme.

• Duitsland, Italië en Oostenrijk-Hongarije sloten een bondgenootschap met elkaar de Triple Alliantie/Driebond/Centralen.
•  Engeland, Frankrijk en Rusland vormden als bondgenootschap de Triple Entente.
• Duitsland was bang voor een tweefrontenoorlog tegen Frankrijk en Rusland=> Von Slieffenplan bedacht. Eerst Frankrijk snel verslaan en dan Rusland dat niet snel zou kunnen mobiliseren. 
• Juli 1914: 2 bondgenootschappen tegenover elkaar voor bescherming bedacht, maar werden nu juist een oorzaak voor W.O. 1

Oorzaken W.O.1

Problemen in Europa.

Nationalisme

Veelvolkerenstaten in verval

Bondgenootschappen

Duitsland sterkste industriële macht

Militarisme

Wapenwedloop

Modern- imperialisme

Volkeren willen zelfbestuur en onafhankelijkheid

Te doen

Maak van paragraaf 3.2 opdrachten 22 t/m 32.

Mag: maken succescriteria/ samenvatting/ woordweb/ flascards/ zelf toetsvragen maken/ zelftoets digitaal/ herhalings par. 3.7 digitaal.