3.1 Tijd van voorspoed

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

3.1 Tijd van voorspoed

Hoofdstuk 3 De Republiek in de Gouden Eeuw

2 VWO

Programma

• Intro H3
• Voorkennis
• Video - Uitleg
• Opdrachten

Voorkennis

1.  Tegenwoordig zijn veel landen een republiek, zoek de betekenis van het woord republiek.
2. Wat vind je? Is de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden wel een ' echte' republiek? Leg je keuze uit met twee argumenten.

Leerdoel

'Hoe kon de Republiek der Zeven Verenigde 

Nederlanden uitgroeien tot een wereldmacht?' 

De Republiek in de Gouden Eeuw

Tijdvak van regenten en vorsten (1600 tot 1700)

Nederland als republiek 

(1588 tot 1795)

Bloeiende economie, cultuur en ontstaan van wereldhandel

Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden?

Waarom was 1648 een belangrijk jaartal voor de Republiek?

Waarom was de republiek niet 1 staat? Gebruik de Staten-Generaal in je antwoord.

Koppel de juiste omschrijvingen met het begrip.

Staten-Generaal

Stadhouder

Raadspensionaris

Gewestelijke staten 

  hoofd over leger en vloot

  beslist over het land

  heeft contacten met het buitenland

beslist over zaken in de provincie

Intro hoofdstuk

Amsterdam als knooppunt van internationale handelsroutes.

Ontstaan Amsterdamse Stapelmarkt.

Vooral protestanten en Joden die afkwamen op deze bedrijvigheid.

Ontstaan VOC en WIC.

Amsterdam als stapelmarkt

Stapelmarkt = plaats waar handelsproducten tijdelijk worden opgeslagen om van daaruit verder te worden verhandeld naar andere gebieden.

Bijvoorbeeld: wijn en olijfolie uit Zuid-Europa -> Stapelmarkt Amsterdam -> verkoop in Oostzeegebied. Maar ook andersom!

Gunstige locatiefactor: Amsterdam & Antwerpen liggen

halverwege Noord/Zuid-Europa.

Producten én kennis

Er worden in verschillende gebieden, verschillende goederen vervoerd. Niet alleen goederen, maar ook kennis! 

Amsterdam als knooppunt (stapelmarkt)

Oostzeegebied                  Rest van de wereld

Video

Vergelijk het bestuur van toen (Republiek) met het bestuur van nu (Nederland)

Welke overeenkomsten zie je?

(Continuïteit) 

Welke verschillen zie je? (verandering)

Producten op de stapelmarkt

- Stof

- Hout

- Kaas

- Graan

Maar ook producten van de VOC en WIC! -> Specerijen

- Haring

- Wijn

- Olijfolie

Video

Leg in eigen woorden uit hoe de VOC en WIC zijn ontstaan

Leg in eigen woorden uit hoe de VOC en WIC zijn ontstaan

Protestant, tolerant en rijk

De Republiek was protestant.

In landen rondom de republiek werd je vervolgd om je geloof, de republiek was tolerant.

Veel mensen emigreren naar de republiek. Amsterdam werd een wereldstad! 

Waarom naar de Republiek?

- Rijkdom van de Republiek

- In de Republiek minder oorlog

- Godsdienstvrijheid

- Tolerantie (ook in de wetenschap)

Rond 1625 was 40% van de Amsterdammers migrant.

Aan de slag

Wat ga je doen? Je maakt van 3.1 de opdrachten 1, 2, 4, 5,  7, 8, 10 en 11.

Wanneer moet het af? Je krijgt deze les de tijd, volgende les moet het af zijn.

Hulp? 1. eerst de theorie goed lezen, gebruik eventueel internet.

            2. buurman/buurvrouw naast je vragen, dan pas je docent.

Klaar? Markeren belangrijke zinnen 3.1, gebruik de doelenlijst hierbij.

Wat is een stapelmarkt?

Waarom was het handig dat vooral rijke protestanten en joodse kooplui uit Antwerpen op de Stapelmarkt actief waren?

Een schip dat vanuit Amsterdam naar de landen rond de Oostzee vaart, is meestal geladen met...

1. kaas, textiel en vis
2. wijn en olie
3. specerijen
4. graan en hout

Wat is geen reden voor de vele migranten om naar de Republiek te komen?

1. Rijkdom in de Republiek
2. Migranten kregen gratis land in de Republiek
3. In de Republiek was minder oorlog
4. Godsdienstvrijheid in de Republiek

Welk woord hoort NIET bij de Gouden Eeuw?

1. Rijkdom
2. Kunst
3. Koninkrijk
4. Oorlog

Koppel de juiste omschrijvingen aan oorzaak of gevolg.

Oorzaak

Gevolg

Spanjaarden namen Antwerpen in

Vluchten duizenden kooplui naar Amsterdam

Amsterdam groeide snel

Amsterdam importeert graan uit de Oostzee

Wat vond je nog moeilijk?

Schrijf 1 ding op die je geleerd hebt of wat goed ging.