Les 6: Slecht nieuws gesprekken met familie begeleiden, Intra-interdisciplinair

Communicatie: werken in groepen

Slechtnieuwsgesprekken 

Rollenspel

Intra- en interdisciplenair overleg

Jouw rol als discipline

Slechtnieuwsgesprek

Je moet een bericht overbrengen dat voor de ontvanger een nare, negatieve betekenis heeft. Dit kan variëren van ernstige ziekten tot overlijden, veranderingen in zorgverlening of andere moeilijke boodschappen. 

Waarom is het voeren van zo’n gesprek moeilijk?

• Emotionele impact
• Verlies op verlies

Slechtnieuwsgesprek

Emotionele impact: Allereerst wil je de ander geen pijn doen. Tegelijkertijd kunnen pogingen om het nieuws ‘zachter’ of indirect te brengen, verwarring of extra boosheid bij de ontvanger veroorzaken. De emoties die door de mededeling worden opgeroepen, zoals verdriet, boosheid en verwijten, kunnen ook jou als de brenger van het slechte nieuws belasten.

Verlies op verlies: Vaak stapelen cliënten in de zorg verlies op verlies. Het slechte nieuws komt vaak niet alleen. Als zorgverlener moet je dit nieuws brengen en soms ook helpen bij het opvangen van de emotionele impact.

Voorbeelden

• Het melden van het overlijden van een naaste, ernstige ziekte of achteruitgang.
  
• Het aankondigen van een op handen zijnde overplaatsing, blijvende opname of een incident aan de cliënt en hun verwanten.
  
• Het vertellen dat de gewenste zorgverlening niet past binnen de indicatie en dat naar alternatieven moet worden gezocht.
  
• Het melden dat een gevraagde wisseling van diensten niet kan doorgaan, waardoor een collega niet naar een evenement kan waar ze naar uitkeek.

Slechtnieuwsgesprek

Het voeren van een slechtnieuwsgesprek is nooit gemakkelijk, maar met empathie, helderheid en zorg kun je de cliënt zo goed mogelijk begeleiden tijdens deze moeilijke tijd en bij het begeleiden van familieleden tijdens een slechtnieuwsgesprek vergt compassie en aandacht. Jouw rol als verzorgende/verpleegkundige is van onschatbare waarde.

Rollenspel - stappenplan

Casus:

Je bent een verzorgende/verpleegkundige en moet een cliënt informeren over een ernstige achteruitgang in zijn gezondheidstoestand. De cliënt heeft al enige tijd last van gezondheidsproblemen en is bezorgd

Stappenplan slechtnieuwsgesprek

1. Voorbereiding:

Denk na over hoe je de cliënt wilt uitnodigen (telefonisch of persoonlijk).

Weet wat het slechte nieuws is, de oorzaken en de gevolgen.

Anticipeer op mogelijke reacties en tegenargumenten.

Zorg voor een rustige gespreksruimte zonder afleiding.

Stappenplan slechtnieuwsgesprek

2. Breng het slechte nieuws:

Wees direct en duidelijk: “Ik heb de uitslagen van de onderzoeken ontvangen, en ik moet u helaas vertellen dat uw gezondheidstoestand ernstig is verslechterd.”

Vermijd moeilijke woorden en gebruik begrijpelijke taal.

Toon empathie: “Ik begrijp dat dit moeilijk nieuws is om te horen.”

Stappenplan slechtnieuwsgesprek

3. Geef ruimte voor emoties:

Laat de cliënt reageren en stel open vragen: “Hoe voelt u zich nu?”

Bied ondersteuning en luister actief naar zijn zorgen.

Stappenplan slechtnieuwsgesprek

4. Bespreek vervolgstappen:
Leg uit wat de behandelopties zijn en wat er van hem wordt verwacht.

Bied aan om familieleden of naasten te 

betrekken bij het gesprek.

Stappenplan slechtnieuwsgesprek

5. Nazorg:

Geef informatie over ondersteunende diensten, zoals psychosociale begeleiding.

Zorg voor een vervolgafspraak om vragen te beantwoorden en de cliënt te ondersteunen.

Rollenspel slechtnieuwsgesprek:

Intra-disciplinair overleg

Bij intra-disciplinair overleg in de zorg werken verschillende professionals binnen dezelfde discipline samen om de zorg voor de individuele cliënt te optimaliseren. 

Dit overleg vindt plaats binnen één vakgebied, bijvoorbeeld tussen verpleegkundigen, verzorgenden, of fysiotherapeuten. 

Belangrijke aspecten van intra-disciplinair overleg

1. Samenwerking binnen dezelfde discipline: Intra-disciplinair overleg is gericht op het delen van kennis, ervaring en expertise tussen professionals die dezelfde achtergrond hebben. 

2. Cliëntgerichte aanpak: Het doel van intra-disciplinair overleg is om de zorg voor de cliënt te verbeteren. Door samen te werken, kunnen professionals hun inzichten delen en gezamenlijk beslissingen nemen die aansluiten bij de behoeften van de cliënt.

3. Efficiëntie en continuïteit: Intra-disciplinair overleg bevordert efficiëntie en continuïteit van zorg. Professionals kunnen informatie uitwisselen, zorgplannen afstemmen en eventuele knelpunten bespreken.

4. Gebruik van het zorgdossier: Tijdens intra-disciplinair overleg wordt vaak gebruikgemaakt van het zorgdossier. Hierin worden relevante gegevens over de cliënt vastgelegd en besproken, zodat alle betrokken professionals op de hoogte zijn van de situatie.

Interdisciplinair overleg

Bij interdisciplinair onderwijs bekijk je complexe vraagstukken zoals klimaatverandering, globalisering of diversiteit vanuit verschillende kanten en disciplines. Het doel is om zo dichterbij een oplossing te komen, of de inzichten te gebruiken voor je onderzoek of onderwijspraktijk.

verschillende vormen van interdisciplinariteit in het onderwijs

Multidisciplinariteit: Hierbij bestudeer je een onderwerp in verschillende disciplines tegelijkertijd. Perspectieven vanuit de verschillende disciplines zorgen voor een breder begrip van een onderwerp. Bijvoorbeeld hoe je gedrag van mensen kunt duiden vanuit de psychologie, biologie en economie. 

Interdisciplinariteit: Hierbij probeer je in interactie te komen tot integratie van perspectieven of inzichten uit verschillende disciplines. Samen kun je daarin meer dan alleen. Integratie kan plaatsvinden op het niveau van methoden, tools, concepten, theorieën of inzichten. 

Transdisciplinariteit: Hierbij zijn naast studenten of academici ook andere (maatschappelijke) partners betrokken bij het onderzoeken van een complexe vraag. Denk aan co-creatie tussen studenten en gemeentes, bedrijven of andere maatschappelijke organisaties. > maatschappelijke impact.

Jouw rol als discipline

Hoe draag je bij aan een goede samenwerking binnen jouw discipline:

• Goede rapportage
• Actieve deelname aan overleggen
• Samenwerking met andere disciplines
• Continuïteit van zorg waarborgen > overdracht + gegevens
• Open communicatie
• Zelfreflectie

Jouw rol als discipline

Hoe draag je bij aan een goede samenwerking met andere disciplines:

• Goede rapportage
• Actieve deelname aan overleggen
• Continuïteit van zorg waarborgen > overdracht + gegevens
• Open communicatie en respect
• Zelfreflectie en professionele ontwikkeling

Ervaringen delen

• Wie heeft er al eens een intra-disciplinair overleg gehad?
• Wie heeft er al een een interdisciplinair overleg meegemaakt?
• Heb je daar zelf een rol in gespeeld? 

BPV-opdrachten

Pas deze informatie toe door middel van de volgende BPV-opdrachten:

Verzorgende IG: Afstemmen en samenwerken

MBO-Verpleegkunde: Organiseren en samenwerken

Aan de slag!

Verder werken aan je eigen planning.