Spelling van de klanken

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

Klanken

Lesdoelen

Je weet dat bij elke letter een klank hoort.

Je weet het verschil tussen klinkers, medeklinkers en tweeklanken.

Je kent de tweeklanken

Letters en klanken

• Bij elke letter hoort een klank
• Een letter heeft niet altijd dezelfde klank.
• Voorbeeld korte klank: Kat, Lot    ( Je schrijft altijd 1 letter)
• Voorbeeld lange klank: kater en loten
• Een lange klank schrijf je met 1 of 2 letters: slaap- slapen, boom, bomen.

Klinkers, medeklinkers en tweeklanken

1. Er zijn vijf klinkers: a,e,i,o,u ( de y is soms een klinker en soms een medeklinker)
2. Er zijn veel medeklinkers: b,c,d,f,g,h,j,k,l,m,n,p,q,r,s,t,v,w,x
3. Er zijn acht tweeklanken: au, ei, eu, ie, ij, oe, ou, ui

Alfabet: de klinkers zijn rood, de medeklinkers zijn paars.  (y = soms een klinker)

In welk rijtje staan alleen maar medeklinkers?

1. abcdef
2. aeiouy
3. kljpnm
4. ghftre

Lettergrepen

Woorden bestaan uit een of meer lettergrepen. In een lettergreep staat altijd een klinker of tweeklank.

Woorden met 1 lettergreep: 

kind, kom

Woorden met 2 lettergrepen:

pot-lood, jon-gen.

zwem-men

Woorden met drie lettergrepen:

Zwem-wed-strijd

stu-de-ren

Bedenk een woord met drie lettergrepen!

Korte klanken

In sommige woorden hoor je een korte klank: a, e, i, o of u.

Bijvoorbeeld:

mep, map, mop

stem, stam, stom

Lange klanken

Soms hoor je een lange klank: aa, ee, oo, uu

Bijvoorbeeld:

slaap, mees, boos, vuur

Lange klank

bed

Korte klank

put

stuur

pet

vuur

Wat zijn allemaal korte klanken?

1. gat, dun, waar
2. bot, oor, fris
3. met, lap, vol
4. mis, muur, flap

Lange klanken:
A: waar
B: oor
D: muur

Klankgroepen

1 klankgroep: droom > lange klank 

2 klankgroepen: loket (lo-ket) > lange & korte klank

3 klankgroepen: paraplu (pa-ra-plu) > lange klank 3x

De a in 'hamer' klinkt als

1. een lange klinker
2. een korte klinker

sleep het woord naar de juiste kant.

Lange AA-klank, maar hoe schrijf je het?

a

aa

tom...t

vert...ling

gem...kt

l...ding

afh...ken

aren...

v...der

zw...nen

m...tschappij

fat...l

Wat is de 'oe'?

1. Een korte klank
2. Een lange klank
3. Een tweetekenklank
4. Een medeklinker

Tweeklanken: leren!                                         

Welke woorden ken je met de oe van boek?

woorden met een ui

au of ou?
Je moet je antwoorden n...wkeurig opschrijven.

1. au
2. ou

au of ou?
Jij kunt echt goed dingen onth...den.

1. au
2. ou

Woorden met een ei

ei of ij?
Wij str..den om de hoofdprijs.

1. ei
2. ij

Zie jij de fout?

Zo leren ze het op de basisschool:

Woorden langer maken doen we met de tekendief en de dubbelzetter.

REGEL TWEEKLANKEN

Hoor je aan het eind van een klankgroep een tweeklank, schrijf het woord zoals je het hoort.

luister - keuken - ruiken - kijken -

reiken - houten - pauken - zieken - koeken

Luister goed,

dan weet je hoe je het schrijven moet.

i of ie?
We kregen hulp van de pol...tie.

1. i
2. ie

i of ie?
In de vakant... ga ik altijd kamperen.

1. i
2. ie

Dictee: typ wat je hoort - deel 1

Dictee deel 1

Kijk jij eens in de keuken.

Ik ruik iets raars.

Staat het gas uit?

Dictee deel 2: schrijf op wat je hoort.

Dictee deel 2

Brandt er iets aan?

O gelukkig, er is niets aan de hand.

Je maakt groentesoep.

Dictee deel 3

Dictee deel 3

Ik ruik de kruiden.

Zit er al zout en peper in de soep?

Doe je er ook tomaten bij? Lekker!

Hoe gaat het met het schrijven van de klanken?

😒🙁😐🙂😃