Spelling van de klanken

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

Klanken

deel 1: korte en lange klanken

Lesdoelen

Je weet dat bij elke letter een klank hoort.

Je weet het verschil tussen klinkers, medeklinkers en tweeklanken.

Je kunt korte en lange klanken herkennen

Je kunt korte en lange klanken schrijven

Luisteren

Bij deze les kun je bij een aantal dia's ook luisteren naar de tekst. klik dan op de luidspreker.

Bij sommige oefeningen MOET je luisteren.

Zorg dus dat je ergens alleen zit, of een koptelefoon of oortjes bij je hebt voor deze les. Succes!

Letters en klanken

• Bij elke letter hoort een klank
• Een letter heeft niet altijd dezelfde klank.
• Voorbeeld korte klank: Kat, Lot    ( Je schrijft altijd 1 letter)
• Voorbeeld lange klank: kater en loten
• Een lange klank schrijf je met 1 of 2 letters: slaap- slapen, boom, bomen.

de dia voorgelezen

Klinkers, medeklinkers en tweeklanken

1. Er zijn vijf klinkers: a,e,i,o,u ( de y is soms een klinker en soms een medeklinker)
2. Er zijn veel medeklinkers: b,c,d,f,g,h,j,k,l,m,n,p,q,r,s,t,v,w,x,z
3. Er zijn acht tweeklanken: au, ei, eu, ie, ij, oe, ou, ui

de dia voorgelezen

Alfabet: de klinkers zijn rood, de medeklinkers zijn paars.  (y = soms een klinker)

In welk rijtje staan alleen maar medeklinkers?

1. abcdef
2. aeiouy
3. kljpnm
4. ghftre

Lettergrepen

Woorden bestaan uit één of meer lettergrepen. In een lettergreep staat altijd een klinker of tweeklank.

Woorden met 1 lettergreep: 

kind, kom

Woorden met 2 lettergrepen:

pot-lood,        jon-gen.

zwem-men

Woorden met drie lettergrepen:

Zwem-wed-strijd

stu-de-ren

Korte klanken

In sommige woorden hoor je een korte klank: a, e, i, o of u.

Bijvoorbeeld:

mep, map, mop

stem, stam, stom

korte klanken

Lange klanken

Soms hoor je een lange klank: aa, ee, oo, uu

Bijvoorbeeld:

slaap, mees, boos, vuur

Lange klanken

Sleepopdracht

Bij de volgende opdracht:

• luister je naar het woord
• is het met een lange of korte klank?
•  sleep het geluidsfragment naar 'lange klank' of 'korte klank'

Lange klank

Wat zijn allemaal korte klanken?

1. gat, dun, waar
2. bot, oor, fris
3. met, lap, vol
4. mis, muur, flap

Lange klanken:
A: waar
B: oor
D: muur

De a in 'hamer' klinkt als

opdracht voorgelezen

1. een lange klank
2. een korte klank

Hoe schrijf je een lange klank?

in woorden met één lettergreep:

Boom  schrijf je met 2x een o

slaap  schrijf je met 2x een a

muur schrijf je met 2x een u

Maar bij woorden met meer lettergrepen (en geen medeklinker aan het eind van de lettergreep): schrijf je:

bo-men         sla-pen        mu-ren

Hoe schrijf je een korte klank?

In een woord met één lettergreep:      bus               bak

                                                                              vol                 mes

Maar bij meer lettergrepen moeten er achter een korte klank twee medeklinkers staan: 

bussen                                     bakken

volle                                           messen

Klankgroepen

1 klankgroep: droom > lange klank 

2 klankgroepen: loket (lo-ket) > lange & korte klank

3 klankgroepen: paraplu (pa-ra-plu) > lange klank 3x

tekst voorgelezen

Zo leren ze het op de basisschool:

Woorden langer maken doen we met de tekendief en de dubbelzetter.

Dictee

Luister op de volgende dia naar de woorden . Schrijf ze op in het tekstvak.

Heb je het goed gedaan? Dat kun je zien op de dia daarna.

Succes

1

2

3

4

5

6

Heb je het goed?

1. stap

2. droom

3. dromen

4. praat

5. praten

6. tafel

sleep het woord naar de juiste kant.

Lange AA-klank, maar hoe schrijf je het?

a

aa

tom...t

vert...ling

gem...kt

l...ding

afh...ken

aren...

v...der

zw...nen

m...tschappij

fat...l

Hoe goed gaat het met de lange en korte klanken?

😒🙁😐🙂😃

Wil je meer oefenen?     www.beetjespellen.nl