Herhalingsles begrippen paragraaf 1 tm 3

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

Modern imperialisme

Europa verovert de wereld

Paragraaf 1: Nationalisme

Welke uitvindingen werden er gedaan in de 19e eeuw?

§2.1

Nationalisme

A

Een moderne samenleving

Leerdoel:

• Je kunt uitleggen wat twee gevolgen waren van nieuwe transport- en communicatiemiddelen

Begrippen:

• geen begrippen

1850

Uitvindingen: batterij, fototoestel

Transport:

eerste spoorwegen

ijzeren spoorbruggen

Suezkanaal

Betere gezondheidszorg en hygiëne zorgt voor groei bevolking

Armoede verdween door sociale wetten

Kinderen naar school

Nieuwe communicatiemiddelen:

• 1850: Telegraaf
• 1900: Telefoon
• 1920: Radio
• Postschepen

Gevolg: communiceren gaat sneller, makkelijker en over langere afstanden

§2.1

Nationalisme

A

Een moderne samenleving

Noem 2 gevolgen van de nieuwe communicatie- en transportmiddelen

Welke gevolgen hadden de nieuwe transport- en communicatiemiddelen?

Ik snap de nieuwe uitvindingen van de 19e eeuw.

010

§2.1

Nationalisme

B

Liefde voor volk en vaderland

Leerdoel:

• Je kunt met een voorbeeld uitleggen wat nationalisme is

Begrippen:

• nationalisme

Nationalisme: voorliefde voor eigen cultuur, taal, vaderland

Monumenten

Musea

Schilderijen 

Op scholen voor tijd voor eigen geschiedenis en taal

Dit standbeeld van Willem van Oranje is een goed voorbeeld van nationalisme

§2.1

Nationalisme

C

Gevolgen van nationalisme

Leerdoel:

• Je kunt twee gevolgen van nationalisme noemen en met vier voorbeelden uitleggen dat nationalisme voor spanningen in Europa zorgde.

Begrippen:

• geen begrippen

Gevolgen van nationalisme:

• sterker en beter voelden dan mensen van een ander volk.
• een eigen land wilden voor hun volk

In Duitsland ontstond in 1871 het Duitse keizerrijk. Alle Duitstalige landen onder 1 keizer

Of andersom: 

1815: NL en BE samen 1 land

1830: Belgische nationalisten komen in opstand 

1831: België onafhankelijk

§2.1

Nationalisme

C

Gevolgen van nationalisme

Leg het begrip nationalisme uit aan de hand van het vorige filmpje

Welk gevolgen had het nationalisme? Gebruik het filmpje

Ik snap de gevolgen van nationalisme.

010

Nationalisme is:

1. Een eigen staat voor je land willen.
2. Een grote liefde hebben voor je eigen volk.
3. Een leger hebben om je eigen volk te verdedigen.
4. Niet zwakker willen zijn dan andere volken.

Wat is nationalisme?

1. Het hebben van een groot koloniaal rijk
2. Geloven in samenwerking tussen verschillende nationaliteiten
3. Een wereld zonder gewapende conflicten tussen de verschillende naties
4. Grote liefde voor je eigen land en volk

Verandering in 1800

Doel was om zoveel mogelijk land te bezitten en te besturen. 

Dit noem je modern imperialisme.

Veel geweld. Europeanen hadden veel betere wapens.

Europese landen bezaten gebieden over de hele wereld

§2.2

Europese wereldrijken

A

Van handelspost naar wereldrijk

Bij modern imperialisme...

1. Houden mensen van hun land
2. Willen mensen graag vechten
3. Lopen alle mensen in een uniform
4. Willen landen graag koloniën hebben

Wat is modern imperialisme?

1. De Europese inspanningen om ervoor te zorgen dat de bevolking van de koloniën welvarend zou worden.
2. De Europese machtsuitbreiding in Azië en Afrika na 1870, waardoor grote koloniale rijken ontstonden.
3. De Europese ontdekkingsreizen in de zeventiende eeuw, met als doel de relatie tussen Europa en Azië te verbeteren.
4. Geen van de genoemde antwoorden is juist.

kolonisatie 

Imperialisme 

handelspost

slavernij

Kustgebieden

macht en aanzien

nationalisme 

superioriteits

gevoel

§2.2

Europese wereldrijken

C

Oorzaken van het modern imperialisme

Leerdoel:

• Je kunt drie oorzaken noemen van het modern imperialisme

Begrippen:

• racisme

Oorzaken modern imperialisme:

• Europese fabrieken hadden grondstoffen nodig
• Europese fabrieken hadden gebieden nodig om producten aan te verkopen
• Het bezit van koloniën gaf een land trots en aanzien 

Gevolg modern imperialisme: racisme

Ik snap het begrip modern imperialisme.

010

Azië en Afrika

economisch

GB en Frankrijk

veel invloed

koloniaal

nationalisme

onderdeel van Engeland

modern imperialisme

superioriteitsgevoel

De Industriële revolutie heeft Modern-Imperialisme veroorzaakt

- Vul het oorzaak-gevolg schema in.

industriële revolutie 

Massaproductie

Grondstoffen nodig

Modern-Imperialisme

Koloniseren Afrika/ Azië

Grotere afzetmarkt + Grondstoffen

Veel producten

Groter grondgebied

 superioriteitsgevoel

Afzetmarkt

Europese landen concurreren met elkaar om wie de meeste macht heeft 

Door de industriële revolutie zijn er veel grondstoffen nodig om de machines draaiende te houden 

Economische oorzaak

modern imperialisme 

Politieke oorzaak

modern imperialisme 

Culturele oorzaak

modern imperialisme 

Wat was vóór 1800 de belangrijkste reden dat Europeanen overal in de wereld gebieden veroverden en forten bouwden?

Wat was na 1800, tijdens de periode van het modern-imperialisme de belangrijkste reden om gebieden te veroverden?

Modern imperialisme: koloniën moet winst moesten opleveren

Grondstoffen: aardolie, diamanten en tin (industrie)

 Landbouw: boeren moesten producten verbouwen voor Europeanen. 

Thee, koffie, rubber, suiker, tabak en cacao.

Goederen vervoeren--> aanleg infrastructuur .

§2.2

Leven in de kolonie

A

Verandering in de economie

Leerdoel:

• Je kunt uitleggen wat Europeanen in de economie veranderden,

§2.2

Leven in de kolonie

B

Verandering in de economie: cultuurstelsel

Leerdoel:

• Je kunt uitleggen waarom Nederland het cultuurstelsel invoerde en weer afschafte.

Begrippen:

• cultuurstelsel

Nederland: "Nederlands-Indië moet  winstgevende kolonie zijn". 

1830 cultuurstelsel ingevoerd.

Boeren moeten 1/5 deel van grond verbouwen voor Nederlanders

Gevolg: hongersnood boeren

Gevolg: ontevredenheid ondernemers: niet alleen Nederland moest verdienen aan de koloniën.

Afschaffing 1870: Nederlandse ondernemers zelf plantages beginnen

Hoe heette het systeem waar het in het filmpje over gaat en hoe werkte he?

Ik snap het cultuurstelsel.

010

Wat past het beste bij elkaar?

minder Europese 

bestuurders nodig

grondstoffen zoals aardolie

1/5 deel verbouwen voor Nederlanders

Cultuurstelsel ingevoerd

1830

Cultuurstelsel

indirect

bestuur

modern-imperialisme

1

4

2

3

Cultuurstelsel wordt grotendeels afgeschaft

Boeren in Indonesië worden uitgebuit

Ondernemers hebben kritiek

Cultuurstelsel wordt ingevoerd

VOC

cultuurstelsel

Specerijen

verplicht werk

bulkgoederen: Koffie, Suiker, Thee enz.

Handelsposten

Hoe probeerden de Europese landen hun beschaving over te brengen? Noem één middel.

Sociale lagen in  Nederlands-Indië 

Afrikaanse mijnbouwer

Javanen

Indische Nederlander

Witte mannen

Chinezen