DCD

• Mentorles
• HBO
• Studiejaar 3

Opdracht

Jullie maken tweetallen

Ieder gaat zo één opdracht uitvoeren

Opdracht 1

Strik je veters binnen de tijd

Eén van beiden voert de opdracht uit

Opdracht 2

Eén van beiden schrijft dadelijk zo netjes mogelijk het volgende op:

Developmental Coordination Disorder

Dit doe je binnen de tijd.

Development Coordination Disorder

Nabespreking opdracht

Inhoud

1. Filmpje
2. Wat is DCD?
3. Hoe zie je DCD terug in het onderwijs?
4. Casus
5. Hoe kun je als docent rekening houden met leerlingen met DCD?

Wat is DCD?

• Development Coordination Disorder = coördinatieontwikkelingsstoornis;
• Vroeger: Clumsy Child Syndrome;

• Moeite met dagelijkse vaardigheden.

Wat is DCD?

• Vaak vastgesteld op de basisschool;
• Gaat niet over, wel mogelijkheid tot revalidatietherapie;
• Oorsprong van het probleem bevindt zich in de hersenen;
• Hoe vast te stellen?

Wat is DCD?

Moeite met:

- Fijne motoriek;

- Grove motoriek;

- Organiseren van taken;

- Gebrekkige coördinatie.

Vaak is er sprake van een combinatie van bovenstaande punten.

Feitjes over DCD

• Niet iedereen die onhandig is, heeft DCD;
• 2% van de leerlingen heeft DCD;
• 3x zo vaak bij jongens als bij meisjes:

‘Een rustig meisje dat veel binnen blijft en lief zit te kleuren of met de poppen speelt, wordt normaal gevonden. Een jongetje dat nooit buiten wil spelen, nooit ergens opklimt of nooit een bal oppakt, wordt wel opgemerkt.’ 

Combinatie met andere stoornissen

• ASS (Autismespectrumstoornis);
• NLD (Non-verbal Learning Disorder);
• ADHD;
• Dyslexie;
• Dyscalculie.

Andere gevolgen

• Niet alleen slechte motoriek, ook laag zelfbeeld;
• Mikpunt voor pesterijen;
• Leerlingen zijn vaak verlegen of juist de clown van de klas.

Hoe zie je DCD terug in het onderwijs?

• Moeite met het aanleren van fijn motorische vaardigheden, zoals knippen, veters strikken, bestek gebruiken en schrijven;

• Moeite met het aanleren van grof motorische vaardigheden, zoals rennen, klimmen, fietsen, zwemmen en het doen van balsporten;

• Het hebben van leerproblemen en moeite hebben met plannen en organiseren;

• Sociaal-emotionele problematiek, zoals weinig zelfvertrouwen, faalangst, gepest worden en het hebben van een laag zelfbeeld;

• Moeite met persoonlijke verzorging, zoals het aan- en uitkleden (na gym kan een leerling dus wat later in de les komen);

• Moeite met het vertellen van een verhaal; het kind springt van de ‘hak op de tak’.

Casus

Jullie krijgen zo in jouw groepje een casus toegewezen.

Met jouw groepje ga je deze casus bespreken met als hoofdvraag:

Wat kun je als docent in deze situatie doen?

Eén van jullie zet de conclusie in LessonUp

Wat kun je als docent in deze situatie doen?

Hoe kun je als docent rekening houden met leerlingen met DCD?

• Zorg voor een veilig klassenklimaat, maak de problemen bespreekbaar;
• Geef complimenten;
• Stimuleer de leerling om zijn prestaties te verbeteren;
• Laat de leerling zoveel mogelijk meedoen, desnoods op een aangepast niveau;
• Geef eenduidige opdrachten. 

Hoe kun je als docent rekening houden met leerlingen met DCD?

• Als er aantekeningen gemaakt moeten worden, geef de leerling dan de uitgewerkte aantekening;
• Laat de leerling werken op een laptop, computer of tablet;
• Deel de instructie op in kleine stapjes;
• Houd vaste routines aan;
• Controleer of de leerling weet waarmee hij moet beginnen;
•  Geef de leerling meer tijd of pas de hoeveelheid aan (ze doen ongeveer twee derde deel van wat een andere leerling doet).

Hoe kun je als docent rekening houden met leerlingen met DCD?

• Houd er rekening mee dat de spelling vaak niet klopt;
•  Een ruitjesschrift kan helpen bij het netjes opsommen;
• Help de leerling met het zoeken naar een vaste werkwijze bij het uitrekenen van sommen;
• Laat proefwerken eventueel mondeling afleggen door een leerlingbegeleider;
• Geef meer tijd bij toetsen;
• Reken het niet fout als het handschrift onleesbaar is, maar vraag de leerling of hij wilt vertellen wat er staat.

Literatuurlijst

• Horeweg, A. (2021). Gedragsproblemen in de klas in het voortgezet onderwijs (2e druk). Uitgeverij LannooCampus.
  
• Sophia Revalidatie. (2017). DCD screening en behandeling bij Sophia Revalidatie. Opgehaald van https://www.youtube.com/watch?v=X2SSgc8ez7M
  
• Van Westerloo, A. (z.d.). DCD is veel meer dan alleen motorische ‘onhandigheid’. Opgehaald van https://balansdigitaal.nl/kennisbank/ontwikkelingsproblemen/ervaringsverhalen-en-vlogs/dcd-is-veel-meer-dan-alleen-motorische-onhandigheid/
  
• Vogellanden. (2021). Developmental coördination disorder. Opgehaald van https://www.vogellanden.nl/developmental_coördination_disorder.html