Thema voeding en gezondheid

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Thema voeding en gezondheid

vandaag

voedingsallergie

voedingsintolerantie

ondervoeding

obesitas

kauw en slikstoornissen

eetstoornissen

leerdoelen

1. je kunt het verschil benoemen tussen voedselintolerantie en allergie.
2. je kent het begrip ondervoeding en obesitas en kunt de te nemen interventies benoemen.
3. je weet wat je kunt doen bij kauw- slik stoornissen en eetstoornissen 

Symptomen van voedingsproblematiek

• Gebrek aan eetlust
  
• Misselijkheid en braken
• Brandend gevoel, Reflux
• Diaree of obstipatie
• Winderigheid

Wat is voedingsintolerantie?

intolerantie

• niet allergische voedingsovergevoeligheid.
• immuunsysteem word hier niet bij betrokken
• ontbreken van een bepaald enzym dat de vertering ondersteunt.
• klachten lijken op een allergie maar dan in mindere mate.
• voorkomende: gluten, lactose.

Wat is voedingsallergie

Voedingsallergie

• Een allergische reactie op voedsel kan een reactie veroorzaken op de huid, in het spijsverteringskanaal en in de longen. 
• In ernstige gevallen kan een anafylactische shock optreden.

taken verpleegkundige/ verzorgende

• adviseren (voeding intake verhogen/ verlagen, gezonde voeding, beweging, etc.).
• inschakelen van andere disciplines/ mensen, schakel functie.
• ondersteuning
• metingen (BMI, bloedonderzoek, vochtbalans, etc.).
• lichamelijke verzorging.

wat is ondervoeding?

ondervoeding

Ondervoeding ontstaat als iemand een langere tijd minder energie of voedingsstoffen binnen krijgt, dan nodig is om gezond te blijven.

oorzaken ondervoeding

• verminderde voedselinname door een verminderde eetlust of misselijkheid.
  
• moeilijkheden met kauwen, proeven, slikken of vertering.
  
• psychologische problemen, zoals angst, depressie, verdriet. 
• sociale factoren, zoals eenzaamheid, geen mogelijkheid om eten te kopen of bereiden.
• dementie of verslaving.

criteria ondervoeding diagnose

• onbedoeld gewichtsverlies (>5 procent in de afgelopen 6 maanden of >10 procent in een periode langer dan 6 maanden), 
• lage BMI (<20 bij <70 jaar of <22 bij >70 jaar)
• verminderde spiermassa

symptomen

• Geen aandacht meer voor de omgeving.
• Ingevallen wangen.
• Weinig spierkracht.
• Passief, lusteloos
• Chronisch vermoeidheid (altijd moe zijn)
• Verminderde functies lichaam
  
•  Verminderde belemmerde stoelgang

wegen

• gezond persoon: 1x per maand, minimaal 1x per 3 maanden.
• risico op ondervoeding: minimaal 1x per maand.
• ondervoed persoon: 1x per week, voor de afspraak bij diëtiste.

 

wat is GEEN gevolg van ondervoeding?

1. lage afweer
2. kans op doorligplekken
3. diabetes mellitus
4. langer herstel na ingreep

SNAQ

Short

Nutritional

Assessment

Questionnaire

behandeling per voedingstoestand

1. groen (goede voedingstoestand)
2. oranje (risico op ondervoeding)
3. rood (ondervoed)

goede voedingstoestand

• geen behandeling,
• wel alert blijven op ondervoeding,
• screening elke 6 maanden

risico op ondervoeding

• verstrek tussendoortjes en noteer de intake
• uitleg geven over ondervoeding
• voedingstips
•  verstrek informatiefolders
• inschakelen arts en/ of diëtiste als bovenstaande niet werkt

ondervoed

• uitleg geven over ondervoeding en  voedingstips
• verrijking hoofdmaaltijden
• verstrek tussendoortjes en noteer de intake
  
• inschakelen arts en/ of diëtiste en zorg dat deze binnen 3 dagen langs is geweest
• start behandeling binnen acht dagen en binnen 5 dagen controle werkzaamheid

tips en adviezen

• veel energierijke voeding (eiwitten, suikers, vetten)
• kant en klare dieetproducten (poeders en dranken)
• maaltijden op vast momenten
• betrek de familie/ gezelschap bij de maaltijd(en)
• variatie in maaltijden en temperatuur 
• beweging
• neem de tijd om te eten

Teveel voeding

• Overgewicht overeenkomstig BMI

• Verminderd bewegingspatroon

• Chronisch vermoeidheid

• Verminderde functies lichaam

• Verminderde, belemmerde stoelgang/uitscheiding

Kauw en slikproblemen

• Neurologische aandoening

• Te hoge spierspanning

• Problemen met kauwen

• Problemen met slikken

• Overmatige vorming van speeksel

Specifieke problemen bij slikproblemen

Hoe herken je slikproblemen?

- voortdurend slikbewegingen maken

- voortdurend hoesten

- pijn bij het slikken

- erg langzaam eten

- snelle vermoeidheid tijdens het eten

- uit de mond lopen van eten en drinken

Eetstoornissen

- Anorexia Nervosa

- Boulimia Nervosa

-Binge Eating Disorder (BED) (eetbuistoornis)

-Pica

Werk de eetstoornissen uit, symptomen, behandeling

Vochttekort

•  Lusteloosheid
• Sufheid
• Gebrek aan eetlust
  
• Inactief zijn
  
• Droge, beslagen tong
  
• Droge, diepliggende ogen
• Verminderde diurese (afscheiding / hoeveelheid urine)
• Donkere urine
•  Droge, niet elastische huid
  

Teveel vocht

Oedeem

Benauwdheid

Verhoogde hartslag (normale hartslag: 60-70)

Verhoogde plasdrang

Verhoogde bloeddruk (normaal 120/80)

vochtbalans is:

het in balans houden van de vochthuishouding.

dit doen we door letterlijk bij te houden wat iemand aan vocht inneemt en wat eruit gaat 

voorbeeld:

dhr jansen neemt een glas water bij het innemen van zijn pillen. In een glas zit 150 ml 

later neemt hij nog een lekker kopje koffie, in een kopje zit 125 ml.

Hij moet ook nog plassen en plast 200 ml

wat is zijn vochtbalans dan?

vochtbalans....

wat is de vochtbalans van mw bakker?
Ze drinkt 150 ml water 125 ml thee en eet 200 ml yoghurt, ze plast 250 ml

1. 200 ml
2. 250 ml
3. 225 ml
4. 275 ml

positief of negatief?

positief betekend: er is meer in gekomen aan vocht (dan eruit gegaan)

Negatief betekend: Er is meer uitgegaan  aan vocht dan erin gegaan. 

dhr jansen drinkt 150 ml water, 125 ml koffie en plast 250 ml is zijn vochtbalans dan positief of negatief?

1. positief
2. negatief

nog 1, mw Bakker drinkt 150 ml water, 100 ml yoghurt en 150 ml thee, ze plast 300 ml en braakt 200 ml, is de vochtbalans positief of negatief?

1. positief
2. negatief