Achilles en de schildpad

• Burgerschapskunde
• Basisschool
• Groep 6-8

Achilles en de schildpad

Of: Wie rent het snelst?

Plaats delict: een atletiekbaan in het oude Griekenland

Wie: Zeno van Elea en Zeno van Citium

Wie of wat is een paradox?

1

Een paradox is een uitspraak met een tegenstelling die eigenlijk helemaal niet kan, omdat de beide stellingen niet tegelijkertijd waar kunnen zijn.

2

Paradox is een bekende Griekse rapper die filosofie heeft gestudeerd. Hij verwijst in al zijn hits naar zijn studie. Love Extension is bijvoorbeeld een rap over Socrates die ontzettend verliefd is op Aspasia. Aspasia is een droomvrouw voor iedere man, rapt Paradox. 

De mannen zwermen om haar heen / maar hoe slim ze ook proberen te doen / niemand kan haar krijgen / zelfs Socrates niet, nee, geen één.

3

Een paradox, ook wel paradocs, is een term uit de digitale wereld. Het is een parallel document waarin meerdere mensen tegelijkertijd aan het werk kunne zijn. Het woord is een samenstelling van para (langs) en docs (documenten).

Wie of wat is een paradox?
1, 2 of 3?

Antwoord 1 is goed.

Para betekent 'tegen' of 'naast' en dox betekent 'verwachting'. Het is dus iets wat tegen de verwachting in gaat, een uitspraak die zichzelf tegenspreekt.

Bij een paradox gaat het om stellingen, maar twee woorden kunnen elkaar ook tegenspreken als ze samen gebruikt worden. Dat heet een oxymoron, denk bijvoorbeeld aan 'zwarte sneeuw'.

De hardloopwedstrijd

Zeno van Elea (490-430 v. Chr.) bedacht een hardloopwedstrijd tussen een man en een schildpad. De man heette Achilles. De moeder van Achilles dompelde hem als baby onder in de Styx, de rivier van de onderwereld. Dat zou hem onkwetsbaar maken, maar er was één plekje waar hij niet nat werd: zijn hiel, waaraan zijn moeder hem vasthield. En juist daar werd de onoverwinnelijke Achilles jaren later tijdens de Trojaanse Oorlog getroffen door een pijl en gedood.

Kun je je voorstellen dat diezelfde superkrachtige Achilles het zou verliezen van een schildpad bij een hardloopwedstrijd? Natuurlijk niet!

Achilles lachte de schildpad dan ook hard uit toen die een hardloopwedstrijd wilde doen. De schildpad eiste een kleine voorsprong en dat vond Achilles helemaal prima.

Wie wint deze race?

1. Achilles
2. De schildpad

Heb je Achilles gegokt? Dat is fout!

Want iedere keer als Achilles de plek bereikt waar de schildpad was, heeft de schildpad ook een stukje afgelegd (hij had immers stééds een kleine voorsprong op Achilles, hij had niet gezegd dat dit alleen bij de start zou gelden).

De schildpad blijft dus altijd voorop 

liggen en wint de wedstrijd!