§6.2 Sporen uit de ijstijd 2

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Welkom!

Dynamiek op de Wadden

Wat gaan we doen vandaag?

• Welkom!
• Lesdoelen
• Herhaling


• Uitleg eerste helft §6.2
• Lesdoelen checken
• Opdrachten maken
• Space Race §6.2 Sporen uit de ijstijd



• Gezamenlijke afsluiting!

Lesdoelen

• Dat er een afwisseling is van koude en warme perioden in het Pleistoceen
• Waarom er vlechtende rivieren zijn in de periode vóór de Saale-ijstijd
• Welke landschapsvormen voorkwamen in de Saale-ijstijd
• Welke afzettingen (sedimenten) er waren in de periode na de Saale-ijstijd

Herhaling

• Pleistoceen
• IJstijd
• Vlechtende rivier
• Puinwaaier

Geologische periode vanaf 2,6 miljoen jaar tot 12.000 jaar geleden

Een koude periode waarin zich op het land uitgestrekte ijskappen vormen. Heet ook glaciaal

Snelstromende rivier met veel ondiepe waterlopen

Waaiervormige afzetting die zich vormt als de stroomsnelheid van een rivier sterk vermindert.

Oprukkend ijs

• Voorlaatste ijstijd, Saale-ijstijd
• Noordelijke helft bedekt met een dikke laag ijs
• 2 Fasen

Oprukkend ijs

• Eerst ijst tot Texel-Coevorden
• Zand, klei en stenen verpulverd door het gewicht
• Keileem
• Heuvels van 10 tot 15 m
• Keileemkoppen

Door het gewicht van een gletsjer (of landijs) wordt het onderliggende gesteente vermalen tot een niet waterdoorlatende laag leem vermengd met hele stenen.

Door landijs opgedrukte heuvel die bedekt is met keileem

Oprukkend ijs

• Tweede ijs tot de HUN-lijn
• IJs had geen rechte rand maar "tongen"
• Tongbekkens
• Stuwwallen
• Tongbekkens 125m (NAP)
• Stuwwallen 100m hoog

Haarlem-Utrecht-Nijmegen

Door het landijs uitgediept rivierdal.

Door het landijs opgeduwde heuvelrug. Dit kunnen de zijkanten van een voormalig rivierdal zijn.

Poolwoestijn

• Laatste ijstijd wel koud, geen ijs
• Noordzee viel droog
• Nederland werd een poolwoestijn
• Dekzand
• Löss

Afzetting van zand door de wind in de laatste ijstijd

Windafzetting van zeer fijn materiaal uit de laatste ijstijd; komt voor in Limburg. Löss is een vruchtbare en gemakkelijk te bewerken grond.

Sleep de steden (en eiland) naar de juiste fase!

Haarlem

Coevorden

Utrecht

Nijmegen

Texel

Welke grondsoort komt alleen in Limburg voor?

1. Dekzand
2. Keileem
3. Löss
4. Stuwwallen

Juist of onjuist?
De Noordzee viel in de laatste ijstijd droog

1. Juist
2. Onjuist

Lesdoelen checken

• Dat er een afwisseling is van koude en warme perioden in het Pleistoceen
• Waarom er vlechtende rivieren zijn in de periode vóór de Saale-ijstijd
• Welke landschapsvormen voorkwamen in de Saale-ijstijd
• Welke afzettingen (sedimenten) er waren in de periode na de Saale-ijstijd

Opdrachten maken & extra uitleg

Extra uitleg & opdrachten maken!

• Vind je de stof moeilijk of had je veel vragen fout?
• Kom naar de instructie tafel voor extra uitleg!

• Maak opdracht 1 t/m 5 van §6.2 Atlas opdrachten hoeven niet!
• Heb je een vraag? Steek je hand op dan kom ik bij je!
• Ben je klaar? Oefen de begrippen op Quizlet! Invulsamenvatting

Space race!

• Klik hier om mee te doen aan de space race!
• Vul de code in die je krijgt van de docent
• Loop naar je team als iedereen is ingedeeld!
• Lees goed en beantwoord de vragen zo snel mogelijk om de race te winnen

Gezamenlijke afsluiting!