11, 12: Beeldende kunst, literatuur en taal

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

De koning van Spanje tijdens de Tachtigjarige oorlog was:

1. Filips I
2. Filips II
3. Alva
4. Karel V

Na de middeleeuwen kwamen er meer centraal geregeerde monarchieën.

1. Waar
2. Niet waar

1. Luther
2. Calvijn
3. Erasmus
4. Da Vinci

Maarten Luther schreef geschiedenis door 95 stellingen tegen de katholieke kerk op de deur van de slotkapel van Wittenberg te spijkeren.

De Tachtigjarige oorlog was van

1. 1548 - 1628
2. 1568 - 1648
3. 1588 - 1668
4. 1608-1688

Willem van Oranje was de landsadvocaat van de Republiek der Verenigde Nederlanden

1. Waar
2. Niet waar

Hoe heette de vergadering van de vertegenwoordigers van de zeven gewesten?

Renaissance betekent letterlijk:
(1 woord)

Wat de mens presteerde, werd niet langer gezien als een gave van God, maar als iets wat uit hemzelf voortkwam

1. Antropocentrisme
2. Empirisme
3. Humanisme
4. Individualisme

In de renaissance kwam er steeds meer aandacht voor taalkunde en geschiedschrijving.

1. Waar
2. Niet waar

Het hoogste ideaal in de Renaissance, een mens die uitblonk op alle gebieden van de menselijke cultuur, noemde men ook wel de

§11: Beeldende kunst

Muziek: hoef je niet te kennen voor de toets

Kunstenaar

Middeleeuwen:

• ambachtsman

Renaissance: 

• geleerde

1

Kunst in de Renaissance

Drie kenmerken

1: Realisme

• Moet zo realistisch mogelijk zijn (perspectief, portretten)
  
  
• Naaktheid kwam ook meer voor
  
  

2

2: Estheticisme

• Kunst moest mooi zijn
  - Toepassen van symmetrie

• < > Middeleeuwen
  - kunst was functioneel

3

3: Classicisme

• Weergeven van taferelen uit de oudheid
  
  
• Zuilen (bouwkunst)

4

§12: Literatuur en taal

1: Classicisme

• Veel aandacht voor het Latijn; zowel in de wetenschap als in de eigen taal (zinsconstructies).

• Beoefening klassieke genres, zoals:
  - Epigram / puntdicht
  - Sonnet
  
  
• Tegenbeweging: purisme (neologismen)

1

1: Classicisme

• Literatuur uit de oudheid was de maatstaaf voor de eigen literatuur.

 
3 stadia

• translatio 
• = vertalen
• imitatio 
• = nadoen
• aemulatio 
• = verbeteren
  
  
• --> ontstaan nieuwe genres (2)

2

Aforisme

Een gek die zwijgen kan, gaat door voor een verstandig man.


Constantijn Huygens

Voorbeeld aemulatio: nieuwe genre!

3

Essay

Persoonlijke mening over een onderwerp (moralistisch).

Voorbeeld aemulatio: nieuwe genre!

4

0

2: estheticisme

• Uitte zich in de regelgeving

• Veel aandacht voor vorm
  
  
• Veel beoefend genre
  --> het sonnet

5

Epigram / puntdicht

6

3: realisme

• Geloofwaardigheid van de personages.

7

Taal

Hollandse dialect groeide uit tot de standaardtaal (±1700)

• Grote invloed: De Statenbijbel (1637)

8

Aan de slag!

• WB 11.1, Tussentoets §9-12
• Alles al af van de vorige les?