Hoofdstuk 14 paragraaf 5

14.5 zintuigen en regeling
receptoren
spierspoeltjes
peeslichaampjes

1 / 20
suivant
Slide 1: Diapositive
BiologieMiddelbare schoolvwoLeerjaar 5

Cette leçon contient 20 diapositives, avec diapositives de texte et 1 vidéo.

Éléments de cette leçon

14.5 zintuigen en regeling
receptoren
spierspoeltjes
peeslichaampjes

Slide 1 - Diapositive

receptoren
spierspoeltjes
peeslichaampjes

Slide 2 - Diapositive

receptoren
Het sensorische systeem (zintuiglijke waarnemingen van het lichaam.) Binnen het sensorische systeem kunnen de volgende processen worden onderscheiden:
  • Exterosensoriek, het verschaffen van informatie uit de buitenwereld.
  • Propriosensoriek, het verschaffen van informatie over de toestand van het bewegingsapparaat.
  • Interosensoriek, het verschaffen van informatie over de toestand van het inwendige lichaamsoppervlak van de inwendige organen, inclusief bloedvaten, aan het autonome zenuwstelsel. 

Slide 3 - Diapositive

Om homeostase te handhaven heeft het lichaam een flink aantal 'meetpunten' 
-chemoreceptoren
  • O2, CO2    (HCO3-)
  • pH (CO2)
  • hormonen
  • temperatuur

-mechanoreceptoren
  • bloeddruk

Slide 4 - Diapositive

Slide 5 - Vidéo

proprioceptie 
De signalen voor de proprioceptie komen uit verschillende soorten sensoren die overal in het bewegingsapparaat voorkomen
 In de spieren zelf zijn deze zintuigcellen de spierspoeltjes. 
In de andere weefsels komen onder andere peeslichaampjes.

Slide 6 - Diapositive

receptoren
spierspoeltjes
peeslichaampjes

Slide 7 - Diapositive

Spierspoeltjes zitten om de dwarsgestreepte spiervezels heen gewikkeld. Ongeveer 7 mm lang. Het zijn zintuigjes die snel en vaak communiceren met het centrale zenuwstelsel over spierlengte én  spierspanning.


Slide 8 - Diapositive

Spierspoeltje ... 3 zenuwcellen

Slide 9 - Diapositive

Spierspoeltjes
In de afbeelding is schematisch weergegeven op welke wijze enkele neuronen in een bepaalde reflexboog met elkaar zijn verbonden.
Door uitrekking van de spier P rekt spierspoeltje uit, er ontstaan impulsen in de sensorische vezel verbonden met het spierspoeltje.  

Daarop volgt een reflex die de spier weer in de oorspronkelijke toestand brengt. Een aantal synapsen en schakelingen is genummerd.

Slide 10 - Diapositive

Slide 11 - Diapositive

Herstelreflex
In de afbeelding zie je schematisch een deel van de schakeling tussen het centrale zenuwstelsel en de buigspier en de strekspier in de rechter bovenarm weergegeven.

Een spierspoeltje is een zintuig dat op spanningsveranderingen in de spier reageert.

De cijfers 1 t/m 5 geven synapsen aan en de cijfers 6 en 7 schakelingen. 

Bij een korte, krachtige, reflexmatige samentrekking van de buigspier wordt de strekspier sterk uitgerekt. In reactie daarop trekt de strekspier zich samen: dit wordt de 'herstelreflex' genoemd. 

Slide 12 - Diapositive

Slide 13 - Diapositive

Uitleg
Strekspier wordt uitgerekt en in het spierspoeltje (ook uitgerekt) van deze spier ontstaat een impuls. 

- 4 (naar motorisch neuron) & 5 (naar schakelneuron) beide exciterend

- Van motorneuron naar motorische eindplaat (7) in strekspier is exciterend, de strekspier spant samen. 
- Van schakelneuron naar motorische neuron verbonden met buigspier (2) inhiberend -> geen actiepotentiaal naar buigspier.  
- Bij 1 & 3 gebeurt niks, dit zijn namelijk de synapsen van schakelcellen verbonden met hersenen, hier komt nu geen impuls vandaan want het gaat om een reflex = onbewust.  

Slide 14 - Diapositive

Slide 15 - Diapositive

receptoren
spierspoeltjes
peeslichaampjes

Slide 16 - Diapositive

peeslichaampjes
Zintuigjes die gevoelig zijn voor de krachten op een spier zijn de peeslichaampjes (Golgi-peeslichaampjes). Deze zitten in de pezen van spieren. Hoe meer krachten op de spier worden uitgeoefend, hoe meer impulsen naar de hersenen gaan. Komt er te veel kracht op een spier, dan treedt een reflex op waardoor de spier ontspant.

Slide 17 - Diapositive

Slide 18 - Diapositive

houding
 vasthouden

Slide 19 - Diapositive

https://maken.wikiwijs.nl/104499/Spieren_in_beweging#!page-3411030

Slide 20 - Diapositive