Scheikunde mavo3 H5.1 Reacties en reactieproducten

• Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo lwoo, mavo
• Leerjaar 3

Scheikunde mavo3

Hoofdstuk 5.1 

Reacties en reactieproducten

Verbranding

Aardgas (methaan- CH   )

en 

benzine

(C   H    )

4 

8

18

Reactieschema verbranding

Verbranding :

brandstof + zuurstof --> verbrandingsproducten

Reactieschema verbranding:

aardgas + zuurstof --> koolstofdioxide + water 

benzine + zuurstof --> koolstofdioxide + water 

Verbrandingsproducten

CH​4​​+2O​2​​→CO​2​​+2H​2​​O

Verbranding aardgas

Verbranding benzine

2C​8​​H​18​​+25O​2​​→16CO​2​​+18H​2​​O

Weer en klimaat

Uitstoot CO2 in de lucht komt vooral door verbranding aardgas, aardolie en steenkool                 (= fossiele brandstoffen/fossiele energiebronnen).

Oxiden

Als je iets verbrandt, gaan atomen uit de brandstof  verbindingen aan met zuurstof. 

Verbindingen van een element met zuurstof worden oxiden genoemd.

Oxiden

Verbranding = reactie tussen brandstof + zuurstof

Hierbij ontstaat er een ...oxide (v.d. brandstof)

Reactieschema:

brandstof + zuurstof -> ...oxide (aluminiumoxide, ijzeroxide, koperoxide, waterstofperoxide, etc. )

Verbranding elementen

Een verbranding is een reactie met zuurstof.

Bij de verbranding van een element ontstaat het oxide van dat element.

Verbranding van:                                        

2Cu + O₂ ->  2CuO    (koperoxide)                        

4Al + 3O_{2-> 2}Al₂O₃  (aluminiumoxide) 

2Mg + O   ->2MgO    (magnesiumoxide)  

                                                                                          

S + O₂ -> SO₂           (mono)zwaveldioxide      Bij niet-metaaloxides  mag mono aan het begin weg!

2H_{2 +} O₂ -> 2H₂O      (Diwaterstofmono-oxide = Water)

2

Afspraken: naamgeving oxiden

(Wel Griekse telling)

(Geen Griekse telling)

koolstofmono-oxide CO

Elektrolyse                              (toestel van Hofmann)

reactieschema:

water (l) ----> waterstof (g) + zuurstof (g)

aantoningsreacties

waterstof: gas opvangen in een reageerbuis en het bij een vlam houden -> 'blafje'

zuurstof: gas opvangen in een reageerbuis en een gloeiende spaander erbij -> feller gloeien

REAGENS

Een reagens is een stof waarmee je een andere stof kunt

aantonen. 

Een reagens heeft twee kenmerken:

- Selectief: het reagens reageert maar op één stof

- Gevoelig: het reagens reageert al als er een kleine
                        hoeveelheid van de aan te tonen stof aanwezig is.

Aantonen  CO :

Helder kalkwater is een reagens voor koolstofdioxide, CO  maakt kalkwater  troebel .

2

2

Aantonen H O: 

Wit kopersulfaat is een reagens voor water

2

Overzicht van de aantoningsreacties met een reagens.

Stoffen die eventueel in urine zitten aantonen

In urine hoort niet te zitten...

• glucose (suikerziekte)
• eiwitten (nierfalen)
• bacteriën (blaasontsteking)
• RBC (blaasontsteking)

Wat zijn verbrandingsproducten?

1. stoffen die nodig zijn voor een verbranding
2. stoffen die ontstaan bij verbranding
3. stoffen die worden gebruikt bij een verbranding

Welk van deze stoffen is een oxide?

1. CaO
2. C​6​​H​12​​O​6​​
3. NH​3​​
4. O​2​​

water --> waterstof + zuurstof
Wat voor soort reactie is dit?

1. Verbranding
2. Ontleding
3. Vorming

Water is hetzelfde als waterstof.

1. waar
2. niet waar

Waterstof kun je aantonen door:

1. gas opvangen in een reageerbuis en het bij een vlam houden -> 'blafje'
2. gas opvangen in een reageerbuis en er een gloeiende houtspaander in houden -> feller gloeien of branden

Waterstof kun je …….. ontleden.

1. niet
2. wel

zuurstof is nodig bij de verbranding, dus zuurstof is een brandstof

1. juist
2. onjuist

Hoe toon je zuurstof aan?

1. Met helder kalkwater
2. Met een universele indicator
3. Met een gloeiende houtspaander
4. Met troebel kalkwater

voorbeeld van een chemische reactie is

1. aardgas verbranden
2. lopen
3. gillen
4. aardgas ruiken

Wat is het reactieschema bij een verbranding van aardgas?

1. aardgas (s)+ zuurstof (g) --> water (l) + koolstofdioxide (g)
2. aardgas (g) --> water (g) + koolstofdioxide (g)
3. aardgas (g)+ zuurstof (g) --> water (l) + koolstofdioxide (l)
4. aardgas (g)+ zuurstof (g) --> water (g) + koolstofdioxide (g)

Welke stof(fen) ontstaan er bij een verbranding?

1. ...zuurstof
2. ...oxide
3. metaal

Waarmee kun je koolstofdioxide aantonen

1. helder kalkwater
2. vlam bij het water houden
3. gloeiende houtspaander
4. wit kopersulfaat

Aardgas verbranden
Methaan + zuurstofgas -> koolstofdioxidegas + waterdamp
Welke reactievergelijking klopt?

1. 2CH (g) + O2 (g) -> CO2 (g) + H2O (g)
2. CH4 (g) + 2 O2 (g) -> CO2 (g) + 2 H2O (g)
3. CH (g) + O2 (g) -> CO2 (g) + H2O (g)
4. CH4 (g) + 2 O2 (g) -> CO2 (g) + 2 H2O (l)

Brandstoffen, zoals benzine en aardgas, kun je gemakkelijk in brand steken. Er is nog een tweede stof nodig voor verbranding.
Welke stof is er nodig voor verbranding?


Brandstoffen, zoals benzine en aardgas, kun je gemakkelijk in brand steken. Er is nog een tweede stof nodig voor verbranding.

3Welke stof is er nodig voor verbranding?

Brandstoffen, zoals benzine en aardgas, kun je gemakkelijk in brand steken. Er is nog een tweede stof nodig voor verbranding.
Welke stof is er nodig voor verbranding?

1. • stikstof
2. • zuurstof
3. • koolstofdioxide
4. • helium

Wat is het juiste reactieschema voor de verbranding van benzine?

1. benzine + zuurstof --> koolstofdioxide en waterdamp
2. benzine + zuurstof --> koolstof + waterdamp + koolstofmono-oxide

met welk reagens kan je water aantonen?

1. Custart poeder
2. blauw kopersulfaat
3. wit kopersulfaat
4. Jood

Wat is geen verbrandingsproduct

1. Koolstofdioxide
2. Zuurstof
3. Water
4. Zwaveldioxide

Het reagens kalkwater toont aan:

1. Water
2. Koolstofdioxide
3. Koolstofmono-oxide
4. Zwaveldioxide

Wat is een reagens?

1. stof die je gebruikt om een andere stof aan te tonen
2. water
3. stof die reageert met zuurstof
4. een stof die nooit reageert

Wacht even, weet je nog wat de reagens is voor koolstofdioxide?

1. Troebel kalkwater
2. Helder kalkwater
3. Blauw kopersulfaat
4. Wit koper sulfaat

Wit kopersulfaat is een reagens voor...., kalkwater is een reagens voor.... en
broomwater is een reagens voor....

1. water, water en koolstofdioxide
2. water, koolstofdioxide en zetmeel
3. water, koolstofdioxide en zwaveldioxide
4. water, zwaveldioxide en zetmeel

Huiswerk H5.1

Maken opdracht 1 t/m 9