5.6 Blessures

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 3

5.6 Blessures

Terugblik!

Sleepvraag

opperarmbeen

teenkootje

dijbeen

sleutelbeen

schedel

heupbeen

kuitbeen

welke bewering is niet waar

1. het skelet is belangrijk voor vorm
2. het skelet is belangrijk voor bescherming
3. het skelet is belangrijk voor beweging
4. het skelet is belangrijk voor vertering

zonder lijmstof....

1. breken je botten sneller
2. buigen je botten beter
3. vallen je botten uit elkaar
4. heb je geen botten

botten van een baby hebben...

1. veel kalkstof
2. veel cellen
3. veel lijmstof
4. veel stevigheid

welk soort gewricht bevindt zich in je schouder?

1. scharniergewricht
2. kogelgewricht
3. rolgewricht
4. schoudergewricht

Als baby is bestaat je schedel uit meerdere stukken, hoe zijn deze verbonden als je ouder bent?

1. met een naadverbinding
2. door vergroeiing
3. met kraakbeen
4. met een gewricht

een spierbundel bestaat uit..

1. meerdere spieren
2. een pees, spier en bindweefsel
3. een spier, bindweefsel en spiervezel
4. meerdere spiervezels

Pezen kunnen zich samentrekken

1. waar
2. niet waar

Sleep de persoon naar het vakje waar hij bij hoort.

Goede houding 

Slechte houding

5.6 Blessures

Blessure

Lichamelijk letsel tijdens het sporten. 

Spieren, pezen of botten kunnen beschadigd worden. 

Je hebt de meeste kans op een blessuren aan je benen. 

Blessures aan spieren

spierpijn

RSI

Spierpijn 

Krijg je vaak als een sport doet die je niet gewend bent.  

Spieren zijn meer dan normaal belast

- spieren zijn (nog) niet beschadigd.

- het duurt meestal een paar dagen.

- het gaat met rust vanzelf over. 

RSI

Als mensen steeds dezelfde beweging maken kan dit RSI veroorzaken (repetitive strain injury). Bijvoorbeeld:

• Achter een pc zitten en voortdurend de muis gebruiken
• Langdurig verven met een kwast
• Steeds dezelfde oefening uitvoeren
• Veel dezelfde slag gebruiken bij tennis

RSI

Tennisarm

Ontstekingen aan aanhechtingsplaats (pezen) van spieren. 

Bij de tennisarm is dat aan de elleboogspier. Komt door overbelasting. Geneest door rust, maar niet door de arm stil te houden. 

Een tennisarm is een voorbeeld van RSI. Hieronder vallen de aandoeningen die ontstaan door vaak achter elkaar dezelfde beweging te maken of kracht uit te oefenen op dezelfde plek,

Spierscheuring

• komt door een te sterke inspanning of een snelle, onverwachte beweging.
• de spier is beschadigd.
• herstel duurt iets langer. Rust. 
• In de kuit: zweepslag

Spierkramp

Alle spiervezels trekken tegelijk sterk samen. 

De spier kan niet weer uitrekken

Erg pijnlijk

Te weinig bloed naar de spier. 

Blessures aan botten

Botbreuken

Voetbalknie

Botbreuk

- Bij wielrenners door vallen. Vooral sleutelbeen. Bij voetballers scheenbeen en kuitbeen dor ruw spel.  

-Röntgenfoto's om de breuk te zien.

- Om te genezen moeten de twee helften van het bot eerst weer in goede positie worden gezet. Daarna gips of schroeven en platen. 

- Herstel duurt ongeveer 6 tot 8 weken.

 

Voetbalknie

• In het kniegewricht zit een stukje kraakbeen dat meniscus heet
• Als het lichaam draait terwijl het onderbeen blijft staan, kan de meniscus scheuren.
• Vaak zijn dan ook de gewrichtsbanden en kapselbanden beschadigd
• Soms is rust voldoende voor genezing, soms moet deze worden verwijderd. 

Blessures aan gewrichten

Verzwikking of verstuiking

Ontwrichting

Kneuzing

• Een beschadiging van weefsel zonder dat iets scheurt of breekt
• Door stoot, stomp of trap. 
• Inwendige bloeding waardoor er zwellingen of blauwe plekken ontstaan.
• Ijspak en rust. 

Verzwikking

- Bij een verzwikking raken het gewrichtskapsel en kapselbanden beschadigd (rekken uit).

- Wordt vaak dik door zwelling

- Doet pijn

- Koelen met koud water of icepack helpt tegen zwelling en pijn. 

Ontwrichting

- Ontstaat vaak door een val. 

- De gewrichtskop schiet uit de gewrichtskom. 

- Het is pijnlijk.

- Een huisarts kan het gewricht weer 'terugzetten'. 

Blessures voorkomen

WARMING-UP

Door een warming-up voor de wedstrijd of de training krijg je minder snel een blessure. Een warming-up begint meestal met warmlopen. Daarna doe je wat oefeningen.

Door de warming-up stroomt er meer bloed naar de spieren. Daardoor worden de spieren warmer.
COOLING-DOWN

Door het sporten komen er afvalstoffen in je spieren. Als je stopt met sporten, gaat er minder bloed door je spieren. De afvalstoffen blijven daardoor langer in je spieren zitten. De afvalstoffen zijn giftig en kunnen spierpijn veroorzaken.

Bij een cooling-down blijf je nog even rustig bewegen na het sporten. Hierdoor stroomt het bloed sneller door je spieren. De afvalstoffen gaan dan sneller uit je spieren. De kans op spierpijn neemt daardoor af.

Aan het werk! Biologie

Wat? 5.6  Blessures- opdrachten 1 t/m 9

Hoe? Als het bord op rood staat werk je alleen en in stilte.

Als het bord op groen staat mag je fluisterend overleggen met je buurman. 

Heb je vragen? Steek je hand op en ik kom bij je. 

Klaar? Ga verder met je samenvatting!

Nog zin in een quizje?

wat is een blessure aan het bot?

1. kneuzing
2. ontwrichting
3. bloeduitstorting
4. blauwe plek

Beschadiging van een weefsel, zonder dat er iets breekt of scheurt

1. Verzwikking/verstuiking
2. Kneuzing
3. Voetbalknie
4. spierscheuring

Wie heeft sneller een botbreuk?

1. baby
2. puber
3. bejaarde
4. kleuter

Hier zie je

1. geen goede lichaamshouding
2. een goede lichaamshouding

Welke blessure zie je in de afbeelding?
Let op: je ziet voor-en zij-aanzicht

1. Kneuzing
2. Botbreuk
3. Ontwrichting
4. Spierscheuring

Beschadiging van een weefsel, zonder dat er iets breekt of scheurt

1. Verzwikking
2. Kneuzing
3. Voetbalknie

Wat is geen effect van een goede warming-up?

1. De hartslag gaat omhoog
2. De kans op blessures wordt kleiner
3. De spieren worden opgewarmd
4. Je verbrand de meeste calorieën

Deze persoon heeft haar gewrichtskapsel te ver uitgerekt. Dit noemen wij een...?

1. Kneuzing
2. Ontwrichting
3. Verstuiking
4. Spierscheuring

Dag! Tot de volgende keer!