Intro H4: diversiteit + ET27 Cliteur

• Filosofie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Intro H4: diversiteit

• Eens/Oneens?
• Wat zijn voordelen?
• Welke argumenten kunnen tegenstanders hebben?
• Waarom leidt diversiteit tot spanning?

Voor: 

- trekt diverser personeel aan

- je kunt jezelf zijn

- representatie van minderheden bij overheid

Tegen:

- geen neutraliteit

- slippery slope: swastika's?

- uitlokken reacties burgers

Vraag ook om voorbeelden hoe diversiteit tot spanning leidt: 

- huwelijken

- 

H1: 

Wie mag politieke beslissingen nemen?

H2: 

Komen mensen tot bloei in een democratie?

H3: 

Democratie: vrijheid of slavernij?

H4: Hoe divers kan een democratie zijn?

H5: Grenzen aan vrijheid in democratie

H6: Onderwijs en democratie

Dahl

Een democratie verzekert burgers een grotere mate van persoonlijke vrijheid dan enig haalbaar alternatief. (#3)

Alleen een democratische regering kan personen maximaal in staat stellen om de vrijheid tot zelfbeschikking uit te voeren (#5)

Dahl suggereert dat je de diversiteit binnen een democratische samenleving niet te veel kunt oprekken. 

Een democratie kan alleen slagen als er weinig subculturen bestaan of deze weinig van elkaar verschillen.  

Dahl over democratie

Welke verschillende culturen en overtuigingen zijn er in Nederland? Is Nederland te divers?

H4: Hoe divers kan een democratie zijn?

Kunnen verschillende etniciteiten, seksuele oriëntaties, religies vreedzaam samenleven?

Zijn daar, ondanks alle verschillen, ook gedeelde waarden en overtuigingen voor nodig?

Privé en publieke ruimte

Privéruimte: 

Publieke ruimte: 

Privé en publieke ruimte

Privéruimte: de ‘eigen sfeer’. Plekken waar we leven volgens regels die we zelf kunnen en willen navolgen. Thuis, bij vrienden of familie. 

Publieke ruimte: Openbare ruimte. Overal waar we als burger aanwezig zijn en met andere (ook onbekende) burgers te maken hebben.

Rawls: In de publieke ruimte is plek voor diversiteit als...

Hoe om te gaan met diversiteit in een democratie?

Cliteur: In de publieke ruimte is geen plek voor diversiteit.

Sandel: In de publieke ruimte moet plek zijn voor diversiteit.

Rawls: Je mag je levensovertuiging best tonen en die gebruiken in discussies als je het zo doet dat die ook voor andersdenkenden acceptabel is.

Hoe om te gaan met diversiteit in een democratie?

Cliteur: De publieke ruimte en de staat moeten neutraal zijn. Levensovertuigingen zijn dingen voor thuis, achter de voordeur.

Sandel: Neutraliteit is onwenselijk en onmogelijk. Laat alle verschillen toe in discussies en debatten. Dat draagt bovendien bij gemeenschapszin.  

Aan de slag

Ik kan Cliteurs opvatting over de lekenstaat als oplossing voor de uitdaging van culturele diversiteit uitleggen en evalueren. 

ET27

Daarbij kan ik uitleggen: 

• Cliteurs antwoorden op de vraag of de lekenstaat wel of niet neutraal is;
  
• de lekenstaat als tegenovergesteld aan het multiculturele model;
  
• de drie manieren waarop de lekenstaat volgens Cliteur de spanning tussen vrijheid en gelijkheid oplost;
  
• Cliteurs verdediging tegen drie bezwaren bij de lekenstaat.

Aan de slag

Ik kan Cliteurs opvatting over de lekenstaat als oplossing voor de uitdaging van culturele diversiteit uitleggen en evalueren. 

ET27

Daarbij kan ik uitleggen: 

• Cliteurs antwoorden op de vraag of de lekenstaat wel of niet neutraal is;
  
• de lekenstaat als tegenovergesteld aan het multiculturele model;
  
• de drie manieren waarop de lekenstaat volgens Cliteur de spanning tussen vrijheid en gelijkheid oplost;
  
• Cliteurs verdediging tegen drie bezwaren bij de lekenstaat.

De vier verhoudingen tussen staat en religie

De staat verbiedt religies

staat en godsdienst zijn één

alle religieuze opvattingen zijn toegestaan, ook bij de overheid

religie is toegestaan, maar niet bij de overheid

Iran

Noord-Korea

Frankrijk

Nederland

Aan de slag

Ik kan Cliteurs opvatting over de lekenstaat als oplossing voor de uitdaging van culturele diversiteit uitleggen en evalueren. 

ET27

• Lekenstaat: ....

Aan de slag

ET27.1 Cliteurs antwoorden op de vraag of de lekenstaat wel of niet neutraal is

• Lekenstaat: neutraliteit van de staat.
• Neutraliteit: geen voorkeur voor een religie, levensbeschouwing, politieke voorkeur enz. 
• In een lekenstaat is religie toegestaan, maar een privézaak. De overheid is altijd neutraal op het gebied van religie.

Spreekt hier een voorkeur uit?

Aan de slag

ET27.2 de lekenstaat als tegenovergesteld aan het multiculturele model

Aan de slag

• Lees 4.1.1
• Maak wb 4.1 vraag 2

Aan de slag

ET27.2 de lekenstaat als tegenovergesteld aan het multiculturele model

Vandaag: 

• Bekijken SO
• Cliteur, gelovige boa's en koopzondag 
• Bezwaren tegen Cliteur
• Exit-tickets

• Wat zou Cliteur vinden?

• Welk probleem lost dit op?

• Waarom is dit tegengesteld aan het multiculturele model?

Voor: 

- trekt diverser personeel aan

- je kunt jezelf zijn

- representatie van minderheden bij overheid

Tegen:

- geen neutraliteit

- slippery slope: swastika's?

- uitlokken reacties burgers

Vraag ook om voorbeelden hoe diversiteit tot spanning leidt: 

- huwelijken

- 

• Wat zou Cliteur vinden?

• Welk probleem lost dit op?

• Waarom is dit tegengesteld aan het multiculturele model?

Voor: 

- trekt diverser personeel aan

- je kunt jezelf zijn

- representatie van minderheden bij overheid

Tegen:

- geen neutraliteit

- slippery slope: swastika's?

- uitlokken reacties burgers

Vraag ook om voorbeelden hoe diversiteit tot spanning leidt: 

- huwelijken

- 

Aan de slag

• De lekenstaat lost op dat waarden botsen in een diverse samenleving. 
• Uitgangspunt = gelijkheid
• Gevolgen: geen religieuze symbolen bij politie, docenten, ambtenaren, rechters. Geen geldsteun voor bijzonder onderwijs.
  

ET27 - Ik kan Cliteurs opvatting over de lekenstaat als oplossing voor de uitdaging van culturele diversiteit uitleggen en evalueren. 

Aan de slag

ET 27.3 drie manieren waarop de lekenstaat volgens Cliteur de spanning tussen vrijheid en gelijkheid oplost.

Lees 4.1.2 (deels)

Aan de slag

ET 27.3 drie manieren waarop de lekenstaat volgens Cliteur de spanning tussen vrijheid en gelijkheid oplost.

In een lekenstaat is er: 

1. geen staatsteun voor godsdienst
2. geen religieuze symbolen zichtbaar bij politie, docenten, ambtenaren, rechters. 
3. geen 'religieus taalgebruik': moreel esperanto

Aan de slag

In een lekenstaat is er: 

1. geen staatsteun voor godsdienst
2. geen religieuze symbolen zichtbaar bij politie, docenten, ambtenaren, rechters. 
3. geen 'religieus taalgebruik': moreel esperanto

  

 > taal die onafhankelijk is van religie en daarom geschikt voor de publieke ruimte.

ET 27.3 drie manieren waarop de lekenstaat volgens Cliteur de spanning tussen vrijheid en gelijkheid oplost.

Aan de slag

• Geef twee argumenten voor de stelling: 
  Alle winkels moeten op zondag gesloten zijn.
  - 1e argument: in moreel esperanto
  - 2e argument: geen moreel esperanto
• Maak wb vraag 6

ET 27.3 drie manieren waarop de lekenstaat volgens Cliteur de spanning tussen vrijheid en gelijkheid oplost.

Aan de slag

Aan de slag

In 4.1.3 worden drie bezwaren genoemd.

• lees 4.1.3
• maak wb vraag 7
  

Aan de slag

Aan de slag

Ik kan Cliteurs opvatting over de lekenstaat als oplossing voor de uitdaging van culturele diversiteit uitleggen en evalueren. 

ET27

1e bezwaar: 

lekenstaat past niet binnen de Nederlandse cultuur

Reactie Cliteur: 

Lekenstaat gaat alleen over verandering van de rol en gedrag van de staat, geschiedenis hoeft niet te worden ontkend.

Aan de slag

Ik kan Cliteurs opvatting over de lekenstaat als oplossing voor de uitdaging van culturele diversiteit uitleggen en evalueren. 

ET27

2e bezwaar: 

Lekenstaat staat vijandig tegenover religie

Reactie Cliteur: 

Lekenstaat is niet antireligieus, maar neutraal. In de openbare ruimte moet je alleen oordelen op basis van overtuigingen die algemeen gedeeld kunnen worden (dus in moreel esperanto)

Aan de slag

Ik kan Cliteurs opvatting over de lekenstaat als oplossing voor de uitdaging van culturele diversiteit uitleggen en evalueren. 

ET27

3e bezwaar: 

Lekenstaat creëert geen sociale cohesie (gevoel van saamhorigheid)

Reactie Cliteur: 

Dat doet het multiculturele model ook niet. (lekker puh!)

Aan de slag

Ik kan Cliteurs opvatting over de lekenstaat als oplossing voor de uitdaging van culturele diversiteit uitleggen en evalueren. 

ET27

Daarbij kan ik uitleggen: 

• Cliteurs antwoorden op de vraag of de lekenstaat wel of niet neutraal is;
  
• de lekenstaat als tegenovergesteld aan het multiculturele model;
  
• de drie manieren waarop de lekenstaat volgens Cliteur de spanning tussen vrijheid en gelijkheid oplost;
  
• Cliteurs verdediging tegen drie bezwaren bij de lekenstaat.

Een staat waarin religie wel is toegestaan, maar enkel privézaak is.

Overal waar we als burger aanwezig zijn en met andere (ook onbekende) burgers te maken hebben.

Noem een van de drie manieren waarmee de lekenstaat de spanning tussen vrijheid en gelijkheid oplost

Hoe verdedigt Cliteur zich tegen het bezwaar dat de lekenstaat vijandig is tegenover religie?

Huiswerk dinsdag:

Examenvraag maken en inleveren via Teams.