4.3

• Economie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 4

4 KADER

4.3 Is het druk op de arbeidsmarkt?

Lesdoelen 4.3

• Hoe zit de arbeidsmarkt in elkaar?
• Wanneer is er werkgelegenheid?
• Waardoor ontstaat er werkloosheid?

Toename werkgelegenheid

Arbeidsmarkt

Mensen die bij de beroepsbevolking horen hebben een betaalde baan of zijn op zoek naar een betaalde baan.  Deze mensen bieden hun arbeid aan. De beroepsbevolking is dus het aanbod van arbeid.

Arbeidsmarkt is het totaal van vraag en aanbod naar arbeid. 

Als de vraag naar arbeid groot is en het aanbod klein: er is een krappe arbeidsmarkt en weinig werkloosheid. 

Als de vraag naar arbeid klein is en het aanbod groot: er is een ruime arbeidsmarkt en veel werkloosheid.  

Bedrijven & overheid zijn op zoek naar peroneel. Zij vragen arbeid.

Productiesectoren

Primaire

Landbouw, mijnbouw en visserij.

Secundaire

Industrie & bouw

Tertiaire

Commerciële dienstverlening (bijv. kapper, marktkoopman, winkels en horeca) 

Winst als doelstelling

Quartaire

Niet-commerciële instellingen (bijv. leraar, politieman, arts en brandweer)

Hoeft geen winst te maken

Werklozen

Beroepsbevolking

Beroepsbevolking:

Alle mensen tussen 15 en pensioen-leeftijd die werken of werkloos zijn

Werkzame    beroepsbevolking:

Het werkzame deel van de beroepsbevolking

UWV

• helpt mensen een nieuwe baan vinden;
• beoordeelt of werklozen een uitkering kunnen krijgen.

Geregistreerde werkloosheid

Alle werklozen die ingeschreven staan bij het UWV.

Verborgen werkloosheid

Werklozen die niet ingeschreven staan bij het UWV.

Krappe arbeidsmarkt

Ruime arbeidsmarkt

vraag naar personeel is groter dan het aanbod

(bedrijven zoeken meer mensen dan dat er zijn)

vraag naar personeel is kleiner dan het aanbod  (bedrijven zoeken minder mensen dan die zich aanbieden)

Gevolgen van loonstijging

Welke van de vier productiesector zie je op de achtergrond?

1. primaire sector
2. secundaire sector
3. tertiaire sector
4. quartaire sector

Leiden mechanisatie en automatisering tot een hogere of lagere arbeidsproductiviteit?

1. Hoger
2. lager

Waar komt het aanbod van arbeid vandaan?

1. arbeiders
2. arbeidsverdeling
3. beroepsbevolking
4. arbeidsmarkt

Het UWV helpt bij het zoeken naar een baan en bij het aanvragen van een uitkering.

1. juist
2. onjuist