V6ges - geschiedenis van de actualiteit sprint 3

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

geschiedenis van de actualiteit

Geschiedenis van de actualiteit

geschiedenis van de actualiteit

Dekolonisatie & en de actualiteit: 

Agenda: 

1. Opening; Desi Bouterse en de Decembermoorden in Suriname

3. Dekolonisatie

4. Zelfstandig werken. 

5. Afsluiting. 

Verkiezingen 2023/Formatie 2024

leerdoel: je leert...

- Hoe de dekolonisatie (KA) invloed had op de pluriforme en multiculturele samenleving in Nederland. 

Waar denk je aan bij het begrip "Dekolonisatie"?

Kenmerkende aspecten

KA45: De dekolonisatie maakte een eind aan de westerse hegemonie in de wereld

- Kolonies willen onafhankelijk worden. 

- WOII heeft machtsposities van EU verslechterd, waardoor dekolonisatie gebeurde. 

- Kolonies steun van sommige EU landen. 

- Communisme probeert in Azië door te dringen. Later ook in Afrika dekolonisatie. 

Gevolg: eind aan westerse hegemonie , maar EU en het westen houdt wel invloed in deze landen .

Tijd van televisie en computer 1950 - heden

Dekolonisatie

Dekolonisatie

Verloop dekolonisatie: 

Het verloop in 3 fases:

Fase 1: (1945-1953): dekolonisatie Midden-Oosten en Zuidoost-Azië);

- 1947: Moederland Engeland verlaat vrijwillig Brits-Indië, gevolg: ontstaan India voor de Hindoes en Pakistan voor de moslims;

- 1945-1954: Moederland Frankrijk voert een koloniale oorlog om kolonie Indochina te behouden, maar verliest. Gevolg: oprichting van nieuwe landen Vietnam, Laos en Cambodja.

- 1949: Nederlands-Indië wordt ook na een koloniale oorlog. onafhankelijk van moederland Nederland en krijgt een nieuwe naam: Indonesië.  

Verloop dekolonisatie:

Fase 2: (1951-1980): dekolonisatie Afrika;

- 1960: 'het jaar van Afrika': het jaar waarin 17 landen (!!!) onafhankelijk worden.

Sommige landen worden zonder geweld onafhankelijk (bv Congo en Marokko), maar ook enkelen na een oorlog (bv Algerije, Angola en Mozambique)

Tijdsvolgorde dekolonisatie in Afrika.

Verloop dekolonisatie:

Fase 3: (1965-1975): dekolonisatie Caribisch gebied:

- 1975: Suriname wordt zonder geweld onafhankelijk van moederland Nederland.

- De Nederlandse Antillen (ABC- eilanden en de SSS-eilanden) worden of zelfstandige landen binnen Nederland of een 'bijzondere gemeente'. 

Volgende dia: Filmpje dekolonisatie Suriname (0:50) met 1 quizvraag.

geschiedenis van de actualiteit

De jaren 60 & de actualiteit: 

Agenda: 

1. Opening; voorbehoedsmiddelen

2. Begrippen KA 47

3. uitleg jaren 60 

4. Zelfstandig werken. 

5. Afsluiting. 

Verkiezingen 2023/Formatie 2024

leerdoel: je leert...

- Hoe de de welvaart van de jaren 60 zorgde voor sociale en culturele veranderingen in de (Nederlandse) samenleving. 

Aan de slag: 

Keuzemenu: 

1. HB: blz. 86 lezen. 

2. Verwerking: WB: blz. 71: opdracht 6, 7 & 8

3. Examentraining: WB: blz. 72: opdr. 4

3. Door de tijd heen: WB: blz. 76: opdr. 1 t/m 3. 

Vul hier de betekenis van jullie begrip in.

Kenmerkende aspecten

KA47: De toenemende westerse welvaart die vanaf de jaren zestig van de 20e eeuw aanleiding gaf tot ingrijpende sociaal-culturele veranderingsprocessen

De welvaart stijgt vanwege economische groei → consumptiemaatschappij. Verzorgingsstaat voor veiligheid en welzijn burger. 

Sociaal-culturele veranderingen met toenemende individualisering (minder afhankelijkheid); afname traditie. 

Jongerencultuur (eigen groep); minder afhankelijk van generatie ouders.

Hoogopgeleid + protestgeneratie; tegen gevestigde orde, links en vanwege Koude oorlog ook anti-Amerika. 

Feminisme & Seksuele revolutie: (Dolle Mina); (hoogopgeleide) vrouwen willen ook werken. Mogelijk door welvaart.

Tijd van televisie en computer 1950 - heden

Veranderingen in de jaren '60​

• Na oorlog veel kinderen geboren: babyboom.​
  
• Profiteerden in de jaren 60 van de welvaart:​
  
• gingen langer naar school,​
  
• en hadden meer geld.​
  
• Er kwam een eigen jongerencultuur.​
  

Sociaal-culturele veranderingen

vanaf de jaren 60

De toenemende welvaart heeft grote gevolgen voor de samenleving. 

1. ontkerkelijking en ontzuiling
2. opkomst van jongerenculturen (hippie/provo)
3. individualisering
4. Tweede feministische golf

Verzet in de jaren 60

• Jongerencultuur = een groep jongeren met dezelfde waarden, normen en gewoonten.

• Jongerenculturen (hippie/provo) zijn ontstaan in de jaren 60 van de vorige eeuw. Waarom toen?
  

1. kwam er meer welvaart. 
2. kregen jongeren meer vrije tijd.
3. wilden jongeren zich afzetten tegen hun ouders.

Vanaf 1963 was ook in Nederland de anticonceptiepil verkrijgbaar.

Startschot voor de 'seksuele revolutie'.

Verandering seksuele moraal:

- geslachtsgemeenschap

- ongehuwd samenwonen

- vrijwillige kinderloosheid

- homoseksualiteit

- abortus

LHBTI+ geschiedenis

• Homoseksualiteit is lang gezien als een ziekte, iets waar je je voor moet schamen of moet verbergen. Maar diversiteit in gender en seksualiteit is net zo oud als de mensheid zelf.
• Na WO2 komt de acceptatie van homoseksualiteit meer in beeld
• Belangrijke ontwikkelingen:
  - Stonewall Riots NYC in 1969
  - HIV/AIDS epidemie in de jaren 1980
  - Homohuwelijk 2001

Stonewall Riots 

Inval op een gay bar de Stonewall Inn in 1969

• Startte een reeks van protesten voor homorechten, vooral tégen geweld
• Niet de eerste maar wel een belangrijke en bekende.
• Inspireerde protesten over de hele wereld

• Homoseksualiteit is lang gezien als een ziekte, iets waar je je voor moet schamen of moet verbergen
• Na WO2 is homoseksualiteit meer in beeld, Stonewall Riots NYC in 1969
• Aandacht voor welzijn: hoogtepunt tijdens de AIDS epidemie 
• Vanaf eeuwwisseling meer acceptatie?

LHBTQIA+ geschiedenis

Kenmerkende aspecten

KA48: De eenwording van Europa

SU vormt gevaar voor herstellend EU, dus ontstaat samenwerking Europese Gemeenschap van Kolen en Staal → later gaat dit over in EEG; vrije handel. Bestuur = Europese commissie met Raad van Ministers en Europese Raad met regeringsleiders. EEG wil democratie versterken en economische vooruitgang. Steeds meer landen doen mee. Verdrag van Schengen = afschaffen grenscontroles. Duitse hereniging zorgt in 1992 voor EU: economie, politiek en veiligheid (!). Verdrag van Maastricht= euro. Europese eenwording met meer lidstaten in de EU.

Tijd van televisie en computer 1950 - heden

Verkiezingen 2023/Formatie 2024

Kenmerkende aspecten: 

- 49; Pluriforme samenlevingen (tv 10)

- 48; De 'jaren zestig' (tv 10)

- 47; Europese eenwording (tv 10)

- 46; Dekolonisatie (tv 10)

- 35; Democratisering (tv 8)

en nog veel meer...

Kenmerkende aspecten

KA49: De ontwikkeling van pluriforme en multiculturele samenlevingen

Pluriforme samenleving: mensen met verschillende normen, waarden, gewoonten en leefstijlen hebben een gelijkwaardige plaats in de samenleving. Mogelijk door sociaal culturele veranderingen. 

Jaren ‘70: industrie naar lagelonenlanden, arbeid geautomatiseerd en informatiemaatschappij = post-industriële samenleving → opnieuw economische groei na korte recessie. 

Minder traditioneel. Door migratie worden samenlevingen multicultureel. 

Oorzaak migratiestromen: dekolonisatie, voormalig SU landen, crisisgebieden of oost-EU. 

Migratiestromen zorgen voor sociaal en politieke spanningen.

Tijd van televisie en computer 1950 - heden

De ontwikkeling van pluriforme en multiculturele samenlevingen. 

Van emigratie- naar immigratieland.

• Na de oorlog vertrekoverschot naar landen als Canada en Australië.
• Dekolonisatie vestigingsoverschot: 

      jaren 50 uit  Indonesië
     Vanaf 1975 uit Suriname en Antillen.

•   Vanaf jaren 60 gastarbeiders uit Middellandse zeegebied voor ongeschoold werk.

Dekolonisatie

Kenmerkend aspect

47. De toenemende westerse welvaart die vanaf de jaren '60 van de 20e eeuw aanleiding gaf tot ingrijpende sociaal-culturele veranderingsprocessen

49. De ontwikkeling van pluriforme en multiculturele samenlevingen

Kenmerkende aspecten

KA48: De eenwording van Europa

SU vormt gevaar voor herstellend EU, dus ontstaat samenwerking Europese Gemeenschap van Kolen en Staal 

→ later gaat dit over in EEG; vrije handel. 

Bestuur = Europese commissie met Raad van Ministers en Europese Raad met regeringsleiders. 

EEG wil democratie versterken en economische vooruitgang. 

Steeds meer landen doen mee. 

Verdrag van Schengen = afschaffen grenscontroles. 

Duitse hereniging zorgt in 1992 voor EU: economie, politiek en veiligheid (!). 

Verdrag van Maastricht= Euro. 

Europese eenwording met meer lidstaten in de EU.

Tijd van televisie en computer 1950 - heden

Europese eenwording

• 1951 oprichting EGKS
• 1957 oprichting EEG
• 1985 verdrag van Schengen
  
• 1992 verdrag van Maastricht -> Europese Unie
• 1 januari 2002 Euro