4.4 Het bloed

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Transport

4   Het bloed

Bloedvaten

1. Welke slagader bevat zuurstofarm bloed?
   


2. In welk bloedvat wordt een infuus aangelegd en waarom?
3. Waardoor verbeteren prestaties bij een transfusie van rode bloedcellen?
4. Waardoor kan bij een flinke inspanning het hartminuutvolume met een factor vijf toenemen, terwijl de hartslagfrequentie slechts met een factor tweeëneenhalf toeneemt?
5. Zet in een grafiek met drie lijnen de bloeddruk, stroomsnelheid en totale diameter van de vaten uit waarbij op de horizontale as van links naar rechts slagaders, haarvaten en aders worden weergegeven.
6. Wat wordt bedoelt met hydrostatische- en osmotische druk?

Doelen

- Je kunt de bestandsdelen van bloed noemen met hun kenmerken en functies.

- Je kunt het proces van bloedstolling beschrijven en verklaren.

Bloedsamenstelling

Beenmerg

Rood: aanmaak rode, witte bloedcellen en bloedplaatjes

Geel: opslag vetcellen

Rood beenmerg

Rood beenmerg

Rood beenmerg

Geel beenmerg

Ontstaan verschillende cellen

Rode bloedcellen (erytrocyten)

Rode bloedcellen vervoeren zuurstof met behulp van hemoglobine.

Hemoglobine is een eiwit dat via ijzer zuurstof aan zich kan binden.

Epo (erytropoëtine)

Epo wordt geproduceerd in de nieren

Epo stimuleert de aanmaak van rode bloedcellen in het rode beenmerg

Erytropoëtine

 Epo -> bloedbaan -> rode                         beenmerg -> produceren                           groeifactoren -> dochtercellen van     stamcellen vormen rode                           bloedcellen

Bloedplaatjes

• Zijn delen van uiteengevallen cellen
  
  
• Spelen een rol bij bloedstolling 

www.bioplek.org

Het proces van bloedstolling

Het proces van bloedstolling

1. Samentrekking van spieren rondom bloedvaten

2. Bloedplaatjes hechten aan plaats van wond
3. Bloedplaatjes gaan ten gronde, stoffen komen vrij. De vrijkomende stoffen (fibrinogeen en stollingsfactoren) brengen een keten van reacties op. 
4. Fibrine vormt een netwerk van draden

Bloedstolling

Witte bloedcellen

(leukocyten) 

• Hebben wel een celkern.
• Hebben geen vaste vorm.
  
  
• 2 type witten bloedcellen:

       *Witte bloedcellen die         

        ziekteverwekkers
insluiten.

      *En witte bloedcellen die     

        antistoffen produceren. 

Witte bloedcellen 

* Witte bloedcellen gemaakt 

   uit stamcellen in het rode 

   beenmerg.

* Verder ruimen ze de resten  

   van dode bloedcellen op.

www.bioplek.org

Opdrachten maken

Thema 4 Transport        4 het bloed

Opdracht 44 t/m 50
Blz. 36