HC Duitsland oefening Volksgemeinschaft

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 5,6

Nazi-ideologie en Volksgemeinschaft

Extra info

Kijk in de interactieve tijdlijn van het Duitsland
Instituut Amsterdam voor meer informatie
en historisch beeldmateriaal over Duitsland
tijdens de Tweede Wereldoorlog. 

www.duitslandinstituut.nl/1918-tot-1945

Volksgemeinschaft

Adolf Hitler komt in 1933 aan de macht. Zijn nazipartij vormt Duitsland binnen één jaar om tot een nationaalsocialistische, totalitaire staat. In- en uitsluiting zijn belangrijke onderdelen van de ideologie. Om het nationalistische gevoel in Duitsland te versterken, benadrukt Hitler het verschil tussen het ‘goede’ ‘Arische’ ras en de ‘minderwaardige’ buitenstaanders, zoals joden, Sinti, Roma, homoseksuelen en gehandicapten. Hitler roept op tot een sterke volksgemeenschap, bestaande uit ‘echte’ Duitsers.

Hieronder zie je een citaat uit een toespraak van Hitler van 1 mei 1936. 

‘Het was noodzakelijk om het Duitse volk een groot gevoel van
gemeenschap te geven. Zoals een enkele soldaat niets is, maar
alles
is in het leger, zo is ook één volksgenoot niets, maar is hij
alles
in het kader van de volksgemeenschap. Hier wordt uit
de zwakke wil van 60 miljoen enkelingen, een gigantische,
geweldige, samengebalde wil van iedereen. Dat moet voor iedere
volksgenoot zichtbaar worden. En daarom heeft onze beweging
ook deze bijzondere stempel gekregen, daarom de massale
acties, de massale demonstraties, het appèl aan het volk.’

Wat betekent ‘volksgemeenschap’ volgens Hitler?

Waarom is het zo belangrijk om een volksgemeenschap op
te richten volgens Hitler?

Kan iedereen die wil in deze volksgemeenschap meedoen? Leg je antwoord uit.

Hoe verhoudt deze toespraak van Hitler zich tot de begrippen ‘insluiting’ en ‘uitsluiting’? Licht je antwoord toe met een passage uit de bron. Noem ook een aantal voorbeelden uit de Duitse geschiedenis, waaruit de in- en uitsluiting naar voren komen.

Propagandamachine

Om het nazistische gedachtegoed te verspreiden, maakt de nazipartij veel gebruik van moderne massacommunicatiemiddelen. Daarmee brengen ze hun racistische, ultrarechtse wereldbeeld aan de man. Ze wijzen consequent dezelfde zondebokken aan. Dat maakt grote en ingewikkelde problemen overzichtelijk en gemakkelijk te begrijpen voor het volk. En dat blijkt effectief, want de nazipartij is populair in het vooroorlogse Duitsland.

In de bronnen zie je twee propagandaposters uit Hitler-Duitsland.
De linker poster is een verkiezingsposter uit de jaren dertig. De rechter poster is een filmposter voor de film Der ewige Jude uit 1940.

Leg uit hoe deze posters zich verhouden tot de begrippen ‘Volksgemeinschaft’, ‘insluiting’ en ‘uitsluiting’?

Kies één van de posters uit en analyseer deze grondig.
Welke emoties roept de poster op? Welke beeldelementen
worden daarvoor gebruikt? Wat is het doel van de maker
van de poster?

Welk woord weg?

Op de volgende slides zie je telkens een aantal begrippen die met nazi-Duitsland
te maken hebben. Bepaal voor ieder rijtje welk woord er niet in
thuishoort en beargumenteer waarom.

Wannseeconferentie / vernietigingskampen / rassenwetten

Vrede van Versailles / Volksgemeinschaft / Dolkstootlegende

Antisemitisme / Nacht van de Lange Messen / Kristallnacht

Molotov-Ribbentroppact / Tweefrontenoorlog / Rijksdagbrand