Betrekkelijk voornaamwoord

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Betrekkelijk voornaamwoord

H1 grammatica woordsoorten 

Betrekkelijk voornaamwoord

De betrekkelijke voornaamwoorden zijn: die, dat, wat en wie.

Het betrekkelijk voornaamwoord verwijst terug naar een woord of een woordgroepje dat er vlak voor staat. Zo’n woord of woordgroepje noem je het antecedent.

De jongen heet Jan. --> De jongen die daar loopt, heet Jan.

Let op!

Die & dat kunnen ook aanwijzende voornaamwoorden zijn.

Wie en wat kunnen ook vragende voornaamwoorden zijn.

Betrekkelijk voornaamwoord [1/3]

Met het betrekkelijk voornaamwoord die verwijs je naar de-woorden.

Met het betrekkelijk voornaamwoord dat verwijs je naar het-woorden.

De kinderen die daar spelen, zitten op een bankje dat erg nat is.

Let op: Als je die/dat kunt vervangen door deze of dit, is die/dat een aanwijzend voornaamwoord.

Die boeken zijn van mij.                                  = aanwijzend voornaamwoord.

De boeken die daar liggen, zijn van mij.  = betrekkelijk voornaamwoord.

Betrekkelijk voornaamwoord [2/3]

Het antecedent wie kan verwijzen naar de persoon die eerder is genoemd.

Het antecedent van wat kan verschillende dingen zijn: 

• de overtreffende trap         Het mooiste wat ik het gezien, is dat schilderij.
• iets vaags                                 Alles wat ik ga vertellen, is geheim
  
• de hele zin                               Karim heeft de wedstrijd gewonnen, wat hij                                                                  geweldig vindt.

Betrekkelijk voornaamwoord m.i.a. [3/3]

Soms is er geen antecedent maar kan je je wie of wat vervangen door degene die of datgene wat.  

Wie/wat is dan betrekkelijk voornaamwoord met ingesloten antecedent (betr.vnw m.i.a.).

    Wie (= degene die) nooit lacht, heeft weinig plezier in zijn leven.

     Wat (= datgene wat) je gisteren deed, kun je beter niet meer doen.

De vrouw 'die' daar loopt, is mijn buurvrouw.

1. aanwijzend voornaamwoord
2. betrekkelijk voornaamwoord
3. persoonlijk voornaamwoord
4. vragend voornaamwoord

'Wie' heeft het schoolfeest georganiseerd?

1. aanwijzend voornaamwoord
2. persoonlijk voornaamwoord
3. vragend voornaamwoord
4. betrekkelijk voornaamwoord

'Wat' heb je gisteren gedaan?

1. vragend voornaamwoord
2. betrekkelijk voornaamwoord
3. onbepaald voornaamwoord
4. aanwijzend voornaamwoord

De tafel 'die' scheef staat is omgevallen.

1. aanwijzend voornaamwoord
2. betrekkelijk voornaamwoord
3. betrekkelijk voornaamwoord m.i.a.
4. vragend voornaamwoord

'Wie' zou zo'n reis op 'die' leeftijd ook durven te maken?

1. Wie = vr. vnw die = aanw. vnw
2. Wie = vr. vnw die = betr.vnw
3. Wie = betr.vnw die = aanw. vnw
4. Wie = betr.vnw die = betr.vnw

Het meisje 'dat' hij leuk vindt.

1. Bezittelijk voornaamwoord
2. Aanwijzend voornaamwoord
3. Betrekkelijk voornaamwoord
4. Persoonlijk voornaamwoord

'Dat' meisje zat de hele avond alleen.

1. Aanwijzend voornaamwoord
2. Vragend voornaamwoord
3. Onbepaald voornaamwoord
4. Betrekkelijk voornaamwoord

'Wie' dit leest is gek!

1. Aanwijzend voornaamwoord
2. Vragend voornaamwoord
3. Betrekkelijk voornaamwoord m.i.a.
4. Betrekkelijk voornaamwoord

Aan het werk!

De taak

Week 20

H1 Grammatica Woordsoorten: 1, 2, 3.