Tussenletters

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

Nederlands

Lesdoel

• Aan het einde van de les ken je de regels van de tussenletters -e, -en, -s en kun je deze toepassen

Tussenletters

Jij bent de docent!

Leg in eigen woorden uit wat je net hebt gehoord. 
Kortom: leg uit wanneer je tussenletters -en, -e of -s schrijft.

Samenstellingen

Twee of meer bestaande woorden die aan elkaar een nieuw woord vormen.

Bijvoorbeeld:

fiets + tas = fietstas

Regel tussenletter(s) -en-

Als het eerste woord alleen een meervoud heeft op -en:

bananenschil, paardensport

Regel tussenletter(s) -e-

- Als het eerste woord gaat over iets waar er maar één van is: zonnecel, maneschijn

- Als het eerste woord een versterkende betekenis heeft: retegoed, reuzegroot

- Als het eerste woord (ook) een meervoud heeft op -s: gemeenteraad, stageplaats

- Als het woord geen meervoud kent: rijstepap

- Als het eerste woord geen zelfstandig naamwoord is: huilebalk

Samenstellingen

Soms moet je tussenletters gebruiken om een goede samenstelling te maken.

fiets + maker = fietsenmaker

beer + sterk = beresterk

dorp + café = dorpscafé

Wat is juist?

Tussenletters bij samenstellingen

1. groentensoep
2. groentesoep

De tussenletter -en- gebruik je als ..

1. het eerste woord over iets gaat waar er maar één van is.
2. het eerste woord een versterkende betekenis heeft.
3. het eerste woord een meervoud op -en én op -s heeft.
4. het eerste woord alleen een meervoud op -en heeft.

Wat is juist?

Tussenletters bij samenstellingen

1. zonnenscherm
2. zonnescherm

tussenletters:
beer + kuil

1. berenkuil
2. berekuil
3. beerkuil
4. beerkuilen

Tussenletters

Wat is GOED geschreven?

1. apentrots
2. beregezellig
3. reuzenleuk
4. keuketafel

Wat is juist?

Tussenletters bij samenstellingen

1. tarwebrood
2. tarwenbrood

 Tussenletter -s-

De tussenletter -s schrijf je:

De tussenletter -s- kun je meestal horen.

Begint het tweede woord ook met een s- of s-klank, vervang dan het tweede woord om de tussenletter -s- te horen.

Bijvoorbeeld:

meningsverschil - varkensstal / varkensvlees

Tussenletter -s?
elektriciteit...centrale

1. Ja
2. Nee

De tussenletter -s- gebruik je als?

1. Iets een versterkende betekenis heeft
2. Iets is waar er maar 1 van is
3. Je de -s- hoort
4. Als het 1e woord een meervoud op -s- heeft

De tussenletter -s- kun je eigenlijk nooit horen.

1. waar
2. niet waar

Tussenletter -s?
Veiligheid + speld

1. Ja (veiligheidsspeld)
2. Nee (veiligeheidspeld)

Tussenletter -s?

VOLK + ZANGER

1. Ja
2. Nee

Tussenletter -s?

spruitje...stamppot

1. Ja
2. Nee

Vooruit kijken

• De volgende les is een 'werk les'. Je hebt morgen het hele lesuur de tijd om de opdrachten te maken die bij deze lesstof horen.