2.2 Neutraal Nederland

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

2.2

Eerste les

Na deze les kun je antwoord geven op: 

1. Op welke wijze probeerde Nederland neutraal te blijven?

2. Wat waren de gevolgen voor Nederland?

3. Wat betekende de neutraliteit voor de Nederlandse economie?

4. Welke politieke veranderingen vonden er plaats in Nederland?

Neutraal

Nederland was tijdens de Eerste Wereldoorlog, neutraal ( dat je geen partij kiest)
Voor een handelsland als Nederland is dat lastig: je handelt immers met beide partijen.

Mobilisatie

Het Nederlandse leger wordt in 1914 gemobiliseerd. Dat betekent dat ze op de goede plek worden gezet om een eventuele aanval af te wenden.

Dat gebeurde:

• langs de grens met Belgie
• langs de Stelling van Amsterdam (o.a. fort Beemster, Kwadijk, Edam, etc)

Duitse gruweldaden

Duitse legerleiding had opdracht gegeven om meedogenloos op te treden. De Belgische bevolking moest bang worden gemaakt. 

Gevolg: ???

Belgische vluchtelingen

Velen Belgen waren op de vlucht voor de oorlog. Nederland nam rond de 

1 miljoen vluchtelingen uit België op.

Belgische soldaten werden, net als soldaten uit andere landen, ontwapend en gevangen gezet

Dodendraad

Duitsers bouwen tussen België en Nederland een elektrische grens; de Dodendraad. Het heeft als doel om Geallieerde soldaten, Duitse deserteurs, spionnen, smokkelaars of oorlogsvrijwilligers tegen te houden houden. 

Mensen kenden toen eigenlijk nog geen elektriciteit; Men denkt dat er +/-  1000 mensen zijn  omgekomen.

We lezen in het tekstboek

Blz. 54: Aan het einde van de paragraaf + Gevolgen voor Nederland (alleen het stuk op blz. 54)

Economische Gevolgen

Economie komt tot stilstand

Nederland leefde van de handel. Maar dat was bijna onmogelijk gemaakt. Handelen met de één zou de ander boos maken. Bovendien was de zee onveilig geworden door de onbeperkte duikbotenoorlog van de Duitsers. 

Tijdens WO I ontstond er in Nederland voedseltekorten door handelsbelemmeringen. -> Geallieerden wilden niet dat het in Duitse handen kwam.

Distributiesysteem

SCHAARSTE!! Om de producten die er waren  eerlijk te verdelen werden er distributiebonnen verdeeld. Alleen met een bon mocht je een product kopen.

We lezen in het tekstboek

Blz. 55: 2e deel:  Gevolgen voor Nederland

Maken

Blz. 57: opdracht 1 tot en met 3. = HW

2.2

Tweede les

Lesplanning

Stukje herhalen vorige les

HW bespreken

Laatste stuk 2.2 uitleggen.

Afmaken vragen 2.2

Na deze les kun je antwoord geven op: 

1. Op welke wijze probeerde Nederland neutraal te blijven?

2. Wat waren de gevolgen voor Nederland?

3. Wat betekende de neutraliteit voor de Nederlandse economie?

4. Welke politieke veranderingen vonden er plaats in Nederland?

Politieke veranderingen 1917

De onrust in de wereld leidt tot samenwerking binnen Nederland >

1. grondwetswijziging = Pacificatie van 1917:

mannen krijgen algemeen kiesrecht +

schoolstrijd wordt beëindigd

("deal tussen socialisten en confessionelen")

2. grondwetswijziging =
passief vrouwenkiesrecht

Door afwezigheid van mannen strijden vrouwen voor eigen rechten > 

3. grondwetswijziging =

districtenstelsel wordt vervangen door evenredige vertegenwoordiging

Politieke veranderingen 1917

1917

3. grondwetswijziging = 

districtenstelsel wordt vervangen door evenredige vertegenwoordiging

Vergissing van Troelstra

Naast de politieke veranderingen:

leidde de schaarste van voedsel en producten tot onvrede.

Op 12 november 1918 (1 dag na de wapenstilstand) deed Troelstra (SDAP) een revolutiepoging. Net als in Rusland wilde hij dat alleen de socialisten aan de macht kwamen. Het ging mis en werd later bekent als de "vergissing van Troelstra"

Na deze les kun je antwoord geven op: 

1. Op welke wijze probeerde Nederland neutraal te blijven?

2. Wat waren de gevolgen voor Nederland?

3. Wat betekende de neutraliteit voor de Nederlandse economie?

4. Welke politieke veranderingen vonden er plaats in Nederland?

Aan de slag 

Als huiswerk voor de volgende les:

Je hebt paragraaf 2.2 gelezen. 

Je hebt af: opdracht 1 tot en met 10. 

We bespreken de vragen het WB

Opdracht 1 tot en met 10.