Les 5 - 5 havo

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Voor de thuisblijvers:

• Webcam aan + werk- en leerboek op tafel;
• Aantekeningenschrift bij de hand;
• Aanmelden www.Lessonup.app via code.

Voor de leerlingen in de klas:

• Pak gewoon je spullen erbij, jullie zijn geen kleine kinderen meer. Hoewel bij sommige..

Welkom

Doe dit even:

Graag een beetje geduld: het opstarten kan even duren.

Telefoon in telefoontas of eigen tas

Programma vandaag

• Herhalingsvragen & Startopdracht: §4 Landschap, klimaat en landschap
• H3 Theorie §5: Natuurlijke hulpbronnen

Herhalingsvragen

• Wat is ruimtelijke segregatie? 
• Verschil tussen sociale en regionale ongelijkheid?
• Tertiairisering?
• Centrum-periferie model? Tot welke groep behoort Brazilië?
• Megastad?
• Wat is het verschil tussen sociale- en natuurlijke bevolkingsgroei?
• Brazilië kent vooral tropische en subtropische klimaten. Welke drie factoren verklaren de aanwezigheid van deze klimaten?

Startopdracht

Wat? Maken startopdracht in Google Classroom. Antwoorden even opschrijven in je schrift. 

Hoe? Alleen 

Tijd: 6 min.

Klaar? Bestuderen §3.5

Bespreken startopdracht

Huiswerk bespreken: 

§3.4: opdr. 1,3,4,6

5H §3.5 Natuurlijke rijkdom Brazilië

Leerdoelen §3.5

• Over welke natuurlijke hulpbronnen beschikt Brazilië? Waar kom je ze tegen, en hoe zijn ze ontstaan?

• Waarom kom je juist ertsen, zoals bauxiet tegen in Brazilië? Hoe kan je vanuit fysisch-geografische dimensie de aanwezigheid van deze ertsen in Brazilië verklaren? Waarom juist daar?

• Wat bedoelen we met de term 'landgrabbing' en waarom is dit een probleem in Brazilië? 

Natuurlijke hulpbronnen

Brazilië is rijk aan natuurlijke hulpbronnen, waaronder ijzererts, bauxiet en aardolie.

Waar?

Wat precies?

Waarom daar?

https:

Bauxiet

Een aluminiumerts gewonnen uit lateriet. In een warm, vochtig klimaat met rijke plantengroei spoelden uit verweerd gesteente kleideeltjes uit. Er bleef een rode bodem over met een steeds hogere concentratie aluminium (de bodems in het tropisch regenwoud).

Bauxiet is een restproduct dat ontstaat door miljoenen jaren van chemische verwering van gesteente dat aluminiumsilicaat bevat. 

IJzererts

Van oorsprong komt ijzererts voor in grote voorraden in oude gesteenten. Ooit ontstaan in ondiepe oceanen waar in zuurstofloos water ijzer oxideerde, dit sloeg neer op de bodem en werd bedekt met sediment. 

In de Carajasmijn, de grootste ijzerertsmijn ter wereld, ligt het ijzererts aan de oppervlakte.

Vindplaats: vooral in de Minas Gerais.

Aardolie

Veel voorraden in het reservoir gedeelte voor de kust. Deze is opgesloten door een zoutlaag. De vindplaats is vooral ten oosten van Rio de Janeiro.

Niet alle olie is makkelijk te winnen: veel diepzeeolie (op 2km diepte + enkele km boren)

Brazilië wint gemiddeld 2,2 miljoen vaten olie, maar gebruikt  2,6 miljoen vaten per dag.

Bio-brandstof

Brandstof gewonnen uit suikerriet.

Nadeel?

• Landgrabbing
• Armeren worden verdreven
• Grootschalige landbouw heeft flinke impact op het milieu/natuur 

Landgrabbing zorgt voor problemen

1. Armere partijen worden verdreven.
   
2. Grootschalige landbouw levert doorgaans geen extra banen.
   
3. De grootschalige landbouw heeft flinke impact op het milieu/natuur (pesticiden, kunstmest, monocultuur, watergebruik)
   

Landgrabbing zorgt voor problemen

1. Armere partijen worden verdreven.
   
2. Grootschalige landbouw levert doorgaans geen extra banen.
   
3. De grootschalige landbouw heeft flinke impact op het milieu/natuur (pesticiden, kunstmest, monocultuur, watergebruik)
   

Hydro-elektriciteit

Energie gewonnen uit waterkracht. 

Nadeel?

• Aantasting flora, fauna
• Gedwongen verhuizingen, aantasting leefgebied inheemse stammen
• Loop van de rivier verstoord, droogte en inundatie.
• Methaanuitstoot stuwmeer
• Benodigde infrastructuur nodigt uit tot verdere ontsluiting

Verwerken

Wat? Maken §3.5: opdr. 1,3,4,5

Hoe? Alleen 

Klaar? Samenvatten §3.5.