Paragraaf 5+6

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

5H §3.5 Natuurlijke rijkdom Brazilië

Startopdracht

Wat? Maken startopdracht

Hoe? Overleg mag en kan

Tijd: 6 min.

Klaar? Bestuderen §3.5

Bespreken startopdracht

Pak je aantekeningenschrift / stencil erbij

= aantekeningen maken

Programma vandaag

• Startopdracht: Herhaling H3 
• H3 Theorie §5 + §6

5H §3.5 Natuurlijke rijkdom Brazilië

Leerdoelen §3.5

• Over welke natuurlijke hulpbronnen beschikt Brazilië? Waar kom je ze tegen, en hoe zijn ze ontstaan?

• Waarom kom je juist ertsen, zoals bauxiet tegen in Brazilië? Hoe kan je vanuit fysisch-geografische dimensie de aanwezigheid van deze ertsen in Brazilië verklaren? Waarom juist daar?

• Wat bedoelen we met de term 'landgrabbing' en waarom is dit een probleem in Brazilië? 

Natuurlijke hulpbronnen

Brazilië is rijk aan natuurlijke hulpbronnen, waaronder ijzererts, bauxiet en aardolie.

Waar?

Wat precies?

Waarom daar?

Bauxiet

Een aluminiumerts gewonnen uit lateriet. In een warm, vochtig klimaat met rijke plantengroei spoelden uit verweerd gesteente kleideeltjes uit. Er bleef een rode bodem over met een steeds hogere concentratie aluminium (de bodems in het tropisch regenwoud).

Bauxiet is een restproduct dat ontstaat door miljoenen jaren van chemische verwering van gesteente dat aluminiumsilicaat bevat. 

IJzererts

Van oorsprong komt ijzererts voor in grote voorraden in oude gesteenten. Ooit ontstaan in ondiepe oceanen waar in zuurstofloos water ijzer oxideerde, dit sloeg neer op de bodem en werd bedekt met sediment. 

In de Carajasmijn, de grootste ijzerertsmijn ter wereld, ligt het ijzererts aan de oppervlakte.

Vindplaats: vooral in de Minas Gerais.

Aardolie

Veel voorraden in het reservoir gedeelte voor de kust. Deze is opgesloten door een zoutlaag. De vindplaats is vooral ten oosten van Rio de Janeiro.

Niet alle olie is makkelijk te winnen: veel diepzeeolie (op 2km diepte + enkele km boren)

Brazilië wint gemiddeld 2,2 miljoen vaten olie, maar gebruikt  2,6 miljoen vaten per dag.

Welke delfstoffen komen we in Brazilië tegen?

Pak je aantekeningenstencils erbij

Bio-ethanol

Brandstof gewonnen uit suikerriet.

Wat zou nadeel van het winnen van bio-ethanol zijn?

Nadeel winnen bio-ethanol?

Pak je aantekeningenstencils erbij

Bio-ethanol

Brandstof gewonnen uit suikerriet.

Nadeel?

• Landgrabbing
• Armeren worden verdreven
• Grootschalige landbouw heeft flinke impact op het milieu/natuur 

pak je aantekeningenstencil

Landgrabbing zorgt voor problemen

1. Armere partijen worden verdreven.
   
2. Grootschalige landbouw levert doorgaans geen extra banen.
   
3. De grootschalige landbouw heeft flinke impact op het milieu/natuur (pesticiden, kunstmest, monocultuur, watergebruik)
   

Landgrabbing zorgt voor problemen

1. Armere partijen worden verdreven.
   
2. Grootschalige landbouw levert doorgaans geen extra banen.
   
3. De grootschalige landbouw heeft flinke impact op het milieu/natuur (pesticiden, kunstmest, monocultuur, watergebruik)
   

Aantekeningenstencil

Hydro-elektriciteit

Waarom duurzaam en niet duurzaam?

Hydro-elektriciteit

Energie gewonnen uit waterkracht. 

Nadeel?

• Aantasting flora, fauna
• Gedwongen verhuizingen, aantasting leefgebied inheemse stammen
• Loop van de rivier verstoord, droogte en inundatie.
• Methaanuitstoot stuwmeer
• Benodigde infrastructuur nodigt uit tot verdere ontsluiting

Stencil

Leerdoelen §3.6 & §3.7

• Op welke manier is de politieke en economische positie van Brazilië in Zuid-Amerika aan het veranderen ?

• Klimatologische invloed: welke rol speelt tropische vegetatie in de waterkringloop?

• Koolstofkringloop: waarom is het ontmoedigen van ontbossing juist in het Amazonegebied zo belangrijk? 

§3.6 Brazilië in Zuid-Amerika en de wereld.

                  Brazilië in Zuid-Amerika

                  Brazilië in Zuid-Amerika

                  Brazilië in Zuid-Amerika

Rol in Zuid-Amerika

- Focus verschoven naar eigen regio

- Regionale samenwerking versterken (Mercosur / UNASUR)

- Voortrekkersrol (politiek, financieel)

Waarom hebben alle landen belang bij het versterken van de onderlinge infrastructuur?

• Ontsluiting van de continentale markt, betere door- en uitvoer van producten mogelijk, aantrekkelijker voor buitenlandse partijen.
  

Rol in Zuid-Amerika

Waarom is Brazilië aantrekkelijk voor buitenlandse investeringen (FDI)?

• Veel inwoners, aanwezige kennis en toch nog relatief lage lonen,
  

Waarom is de handelsoriëntatie van Brazilië gemiddeld en niet hoog?

• Ze hebben een grote interne markt.

Mondiale ambities

• Geen speelbal VS
  

• Zetel VN-veiligheidsraad
  

• Samenwerking Zuid-landen
  

• Invloed en gelijkwaardigheid
  

• Gevestigde orde doorbreken
  

Stencil

                  Brazilië op het wereldtoneel

                  Brazilië op het wereldtoneel

                  Brazilië op het wereldtoneel

Groei tegen welke prijs?

Wie zijn de slachtoffers van internationale projecten?

• Minderheidsgroepen
• Aantasting flora en fauna

                  Brazilië op het wereldtoneel

                  Brazilië op het wereldtoneel

                  Brazilië in de toekomst

                  Brazilië in de toekomst

Kern: §3.6

1. Brazilië een land in transitie>> Veel inwoners, aanwezige kennis en toch nog relatief lage lonen waardoor relatief hoog FDI.

2. Zuid-Amerikaanse landen zijn belangrijk onderdeel geworden van de wereld  >> Meer samenwerking tussen Zuid-Amerikaanse landen UNASUR & Mercosur;

Verwerken

Wat? Maken §3.6: opdr. 1,2,5 + §3.7 (één opdracht)

Hoe? Alleen 

Klaar? Samenvatten §3.6 & §3.7