P4 - Cultuur van het moderne les 1

• Kunst
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

HAVO 5

Kunst Algemeen

Cultuur van het Moderne

inleiding

modern

Over welke periode hebben we het als we praten over het 'moderne'

1. vanaf 1950 tot nu
2. vanaf 1800 tot nu
3. vanaf 1900 tot 19:50
4. vanaf 1850 tot 1900

belangrijke gebeurtenissen

inleiding

H8 Cultuur van het Moderne

moderne tijd

1. secularisatie

2. voortgang / ontwikkeling - alles kan verbeterd worden

3. wetenschap - vervanging van God

4. individualiteit

inleiding

H8 Cultuur van het Moderne

modernisme

Verzamelnaam voor verschillende stijlen en stromingen die ontstaan in korte tijd.

Lees de tekst op bladzijde 158 en 159 en leg uit waarom de afbeelding links symbool kan staan voor het ontstaan en de ontwikkeling van het modernisme. 

Edward Wadsworth

0

inleiding

H8 Cultuur van het Moderne

modernisme

expressionisme

futurisme

kubisme

Jugendstil

constructivisme

surrealisme

inleiding

H8 Cultuur van het Moderne

modernisme

expressionisme

futurisme

kubisme

Jugendstil

constructivisme

surrealisme

inleiding

H8 Cultuur van het Moderne

modernisme

expressionisme

futurisme

kubisme

Jugendstil

constructivisme

surrealisme

Modernisme

• vanuit gedachte van de moderne tijd (-isme). Verwerpen van artistieke ideeën uit eerdere periodes.
• kunst wordt niet meer gemaakt vanuit de gedachte van goddelijke inspiratie, maar vanuit artistiek 'belang'.   
• artistiek belang: kunstenaars raken geïnteresseerd in het beoefenen van de kunst zelf (in plaats vanuit een doel of opdracht) en de technieken en de manier waarop.
• geloof in de mogelijkheid van het 'objectief verbeteren' van kunst. 

8.1 expressie

kunstenaars verkennen: aandacht voor zichtbare werkelijkheid         expressie van innerlijk

H8 Cultuur van het Moderne

Een mogelijke toetsvraag is:

Leg uit welke technische ontwikkeling zou kunnen hebben bijgedragen aan de zoektocht van kunstenaars waarbij ze afweken van het weergeven van de zichtbare werkelijkheid?

kunstenaars laten zich leiden door driften

Sigmund Freud: mens wordt onbewust aangestuurd door driften (seksualiteit en agressie)

boek: Die Traumerung: beschrijft duistere wereld in dromen

inspireert kunstenaars: Schönberg

Erwartung Een verwarde vrouw daalt 's nachts door een ondoordringbaar bos, op zoek naar haar geliefde. Alles in het donker jaagt haar schrik aan. Ze hallucineert en ze is bang. 

Bekijk de video: Wat is het doel van Schonberg met deze opera? Wat wil hij bereiken bij de kijker? Op welke manier doet hij dat?

8.1.1 hoekig

H8 Cultuur van het Moderne

19e eeuw: impressionisme  = registratie van wat je ziet en hoort

vanaf 1900: expressionisme = naar buiten brengen van gevoel

nadruk op individu

Die Brücke:

kunstenaarsgroep wil brug naar moderne tijd

breken met geldende regels

onderbewuste

innerlijke drijfveren

chaotische stijl

publiek

8.1.1 hoekig

H8 Cultuur van het Moderne

dans

Le Sacre Du Printemps 

• hoekige bewegingen
• dansers reageren op muziek
• lastig om een verhaal te herkennen
• breken met regels van klassiek ballet

Vaslav Nijinski

muziek

Le Sacre Du Printemps 

Igor Stravinsky

• abstracte muziek
• geïnspireerd op Russische volksmuziek
• complexe onregelmatige ritmes
• premiere - 1913 - grote schande: groot gevecht voorstander en tegenstanders. 

8.1.1 hoekig

H8 Cultuur van het Moderne

Hexentanz - Mary Wigman

Welke bewegingen zie je in deze dans terugkomen?

Welke expressieve bedoeling zal de danseres hebben in deze dans?

8.1.2 niet-westerse

H8 Cultuur van het Moderne

Hexentanz - Mary Wigman

H4 Hofcultuur

toets

wel leren

niet leren

betekenis aspecten muziek

jaartal waarop Poetica is geschreven

doelen van tragedie voor Grieken

invloed klassieke tijd op huidige tijd

naam Griekse tempel

jaartallen wereldgesch vs kunstgesch

verhouding wereldgesc -kunstgesc

kenmerken harmonie muziek

H4 hofcultuur

opdracht

                                Maak een schematische samenvatting van het paragraaf 4.1.3 Stravaganza. Doorloop de volgende stappen om tot een schematische samenvatting te komen:

1. lees één keer de hele tekst

2. lees de tweede keer een tekst en onderstreep de belangrijke begrippen, verwijzingen, signaalwoorden (dus, waardoor, om die reden, etc.) en opsommingen (1, 2, 3). 

3. maak op een leeg blaadje (liefst gekanteld) een schematische samenvatting. 

• noteer de titel van de paragraaf
• bepaal hoe de onderstreepte begrippen zich verhouden tot de titel. 
• noteer oorzaak - gevolg situaties door middel van pijlen
• noteer opsommingen door middel van 1, 2, 3
• noteer eventuele andere belangrijke begrippen / verbanden

Vergelijk jouw schematische samenvatting eerst met de persoon naast je. Pas jouw schematische samenvatting eventueel nog aan. 

Vergelijk jullie schematische samenvatting met die van de docent. 

ga naar Learnbeat

H3 vroegrenaissance

Weten en meten

Dans als onderdeel van hoffeesten

toetsvraag

Je kunt een toetsvraag verwachten waarbij je moet aangeven waarom het logisch is dat de moresca met professionele dansers aan het hof een logische ontwikkeling is binnen de renaissance. 

Je kunt hier een verbinding maken met 4.1 Homo Universalis. In de Renaissance wordt telaent en kennis steeds meer gewaardeerd. Een dans die vooral wordt gedanst door professionale hofdansers past prima in die gedachten. 

klassieken

samenvatting

schematische samenvatting

• pijlen om verbanden aan te geven
• / om een relatie aan te geven
• ? voor een vraagstelling binnen het proces
• = als begrippen (of groepen) gelijk zijn aan andere begrippen

doel

• helpen met redeneren;
• begrippen beter onthouden;
• belangrijke informatie gemakkelijker opslaan.

klassieken

toets

wel leren

niet leren

betekenis aspecten muziek

jaartal waarop Poetica is geschreven

doelen van tragedie voor Grieken

invloed klassieke tijd op huidige tijd

naam Griekse tempel

jaartallen wereldgesch vs kunstgesch

verhouding wereldgesc -kunstgesc

kenmerken harmonie muziek

H3 vroegrenaissance

lijnperspectief

Bij de lijnperspectief speelt de horizon een grote rol. Op de horizon liggen namelijk verdwijnpunten (ook vluchtpunten genoemd) van horizontale lijnen.

                               Vergelijk jouw schematische samenvatting met die van de docent. Welke begrippen heb jij wel genoemd die de docent niet heeft genoemd? 

                               Bedenk bij beide paragrafen één mogelijke toetsvraag. Probeer verder te denken dan reproductievragen. 

                               Bekijk de leerdoelen op Learnbeat. Kruis aan welke leerdoelen van de tot nu toe behandelde paragrafen jij hebt behaald en waar je nog de kennis of het inzicht voor mist.  

 

3.3 Vlaamse polyfonie

opdracht

opdracht

opdracht

toetsvraag

Een voorbeeld van een toetsvraag gericht op reproductie is:

Noem twee eigenschappen van de 'danse basse'. 

Zo'n vraag is letterlijk te leren en vraagt geen inzicht of toepassing van geleerde begrippen. Deze vragen krijg je incidenteel, maar leveren weinig punten op en bereiden je ook niet voldoende voor op het examen. 

                                Onderstreep de belangrijkste begrippen en maak een schematische samenvatting van paragraaf 5 'Weten en meten'. Hou de leerdoelen (Learnbeat of LessonUp) bij de hand om te kijken waar jouw schematische samenvatting aan moet voldoen. 

                                

3.5 Weten en meten

opdracht

ga naar Learnbeat

barok

Wie moesten er overdonderd worden tijdens de barok?

1. de Fransen
2. kerkverlaters en ongelovigen
3. de paus
4. Lodewijk XIV