M3 H1 Informatie selecteren en vragen

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo g, t, mavo
• Leerjaar 3

GIDS NEDERLANDS

INFORMATIE VOOR LESSEN NEDERLANDS

DOEL

INFORMATIE SELECTEREN EN VRAGEN

- aantekeningen maken

- hoofdzaken herkennen

- teksten beoordelen op bruikbaarheid

- informatie verzamelen door voeren vraaggesprek

- doorvragen om meer informatie te krijgen

Bekijk de afbeelding

Schrijf zo precies mogelijk op wat je op de foto ziet.

Wat staat er op deze foto wat niet in deze omgeving thuishoort?

De foto is een advertentie van SNP Reisflow. Welke informatie zou de reisorganisatie willen geven met deze bewerkte foto?

Lees de tekst die hoort bij de foto die je zojuist bekeken hebt.

Wat wil SNP Reisflow duidelijk maken met deze advertentie?

Voor wie is de advertentie bedoeld?

Informatie selecteren

Als je informatie zoekt, kun je op internet kijken en boeken en kranten lezen. Je kunt ook luisteren en kijken naar radio- en tv-programma’s.

Als je luistert en kijkt om informatie te selecteren, moet je goed letten op: 

– het onderwerp van het programma;

– het programmadoel;

– de verschillende deelonderwerpen;

– de mening van personen die aan het woord komen.

Het onderwerp en de deelonderwerpen worden soms in het begin van het programma verteld. De deelonderwerpen worden daarna een voor een uitgelegd.

bij kijken en luisteren

Informatie selecteren

Zo selecteer je informatie:

– Vraag je van tevoren af welke informatie je nodig hebt.

– Concentreer je niet alleen op wat gezegd wordt, maar ook op de beelden.

–  Let op signalen of de woorden van sprekers, zoals: Ik zal een aantal voorbeelden noemen…, Een nadeel is wel …

–  Luister goed naar woorden die met nadruk worden uitgesproken. Deze zijn vaak belangrijk.

– Maak aantekeningen. Schrijf alleen de hoofdzaken op.

–  Soms worden in de opdracht aandachtspunten genoemd waarop je extra moet letten tijdens het kijken. Lees die punten goed door voor je gaat kijken.

bij kijken en luisteren

Luisteropdracht

In de volgende dia staan twaalf vragen. Lees de vragen 1 t/m 12 goed door; niet overschrijven.

Daarna ga je luisteren naar een fragment van het radioprogramma 'De gids.fm'. Luister precies en maak ondertussen aantekeningen in je schrift.

Vervolgens beantwoord je de vragen met behulp van de aantekeningen die je gemaakt hebt.

Lees de vragen 1 t/m 12

Luister naar het fragment en maak aantekeningen.

Beantwoord daarna de vragen in de volgende dia's.

Wat is het onderwerp van het fragment?

Wat zijn de deelonderwerpen?

Wat is het doel van het radioprogramma?

Welke gebeurtenis is de aanleiding voor dit onderwerp?

Noem de twee taken die Froukje van Dijken verbindt aan dit onderwerp.

Op hoeveel procent van de scholen is het mis met de luchtkwaliteit?

Noem vijf gevolgen voor slechte luchtkwaliteit voor leerlingen en leraren.

Wat is de belangrijkste oorzaak van slechte luchtkwaliteit?

Waarom ontstaan er in de wintermaanden meer problemen dan in de warmere maanden?

Welke twee problemen zie je vaak bij nieuwe schoolgebouwen?

Wat is de voornaamste reden dat scholen niets doen aan de slechte luchtkwaliteit?

Stel je voor: je maakt een werkstuk over 'Wat is goed onderwijs?' Heb je dan iets aan dit programma? Leg je antwoord uit.

Kijk- en luisteropdracht

Je gaat zo kijken naar een fragment uit 'De Wilde Keuken'.

Kijk- en luister precies en maak ondertussen aantekeningen in je schrift.

Vervolgens beantwoord je de vragen met behulp van de aantekeningen die je gemaakt hebt.

Wat heb je allemaal nodig om tomaten te kunnen telen?

1. dunne poep en kunstmest
2. dunne poep en water
3. kunstmest en water

Hoe lang kan een tomatenplant wel worden?

1. ongeveer 9 meter
2. ongeveer 11 meter
3. ongeveer 14 meter

Tomaten uit kassen smaken lang niet zo lekker als tomaten die buiten groeien. Dat is:

1. juist
2. onjuist

Hoeveel tomatenrassen zijn er op de wereld?

1. duizend
2. duizenden
3. zesenzestig

Het meest gegeten tuinbouwproduct ter wereld is de tomaat. Dat is:

1. juist
2. onjuist

Waarom worden in Nederland steeds nieuwe tomatenrassen ontwikkeld?

1. De teler kiest met de winkelketen een goed te telen en verkopen ras
2. De telers willen een tomatenras dat beter bij hun manier van telen past
3. Volgens de teler wil de consument tomaten die steeds lekkerder smaken

Waarom wordt de lekkerste tomaat nog steeds niet verkocht?

1. De kleur is verkeerd en de vorm is niet goed
2. De vorm is niet goed en er is nog geen woord voor
3. Er is nog geen woord voor en de kleur is verkeerd

Om welke reden aten mensen in de 16e eeuw geen tomaten?

1. Je moest veel geld voor tomaten betalen
2. Tomaten waren als voedsel onbekend
3. Tomaten zouden giftig zijn

Hoe ontstond tomatenpuree?

1. Een meneer in Portugal heeft de tomatenpuree bedacht
2. Geëmigreerde Italianen hadden heimwee naar de saus van mama
3. Tijdens een transport vielen een aantal kisten tomaten op de grond

Wat gebeurt er met de smaak als je onrijpe tomaten in de puree stopt?

1. De smaak wordt bitter
2. De smaak wordt zoeter
3. De smaak wordt zuurder

Informatie vragen

Als je om informatie vraagt, wil je een antwoord dat:

– duidelijk is: je wilt de informatie goed kunnen begrijpen;

– volledig is: je wilt niet dat de ander informatie achterhoudt;

– correct is: het antwoord moet kloppen met de feiten.

Soms krijg je informatie die onduidelijk of onvolledig is. Het is daarom belangrijk dat je kritisch bent en doorvraagt. Vraag ook naar argumenten.

Bijvoorbeeld:

–  Waarom is het bijna onmogelijk om met dit vakkenpakket commercieel medewerker te worden?

bij spreken en gesprekken

Informatie vragen

Zo vraag je informatie

– Bedenk welke informatie je nodig hebt.

–  Stel een vervolgvraag als je een onduidelijk of onvolledig antwoord krijgt.

Vraag om een herhaling, een voorbeeld of meer uitleg.

– Blijf vriendelijk en beleefd, ook als je geen duidelijk antwoord krijgt.

– Vat aan het eind van het gesprek de belangrijkste informatie samen.

bij spreken en gesprekken

Je hebt een vraag gesteld, maar krijgt een onduidelijk antwoord. Bedenk bij de zin een vervolgvraag om extra informatie te krijgen.

Er zijn allerlei mooie mobiele telefoons te koop voor minder dan vierhonderd euro.

Je hebt een vraag gesteld, maar krijgt een onduidelijk antwoord. Bedenk bij de zin een vervolgvraag om extra informatie te krijgen.

Voor sommige mensen is deze telefoon geschikter, omdat hij een groot scherm heeft.

Je hebt een vraag gesteld, maar krijgt een onduidelijk antwoord. Bedenk bij de zin een vervolgvraag om extra informatie te krijgen.

Het is belangrijk om te kijken naar de verschillende functies van een telefoon.

Je hebt een vraag gesteld, maar krijgt een onduidelijk antwoord. Bedenk bij de zin een vervolgvraag om extra informatie te krijgen.

Soms is het verstandig om een extra geheugenkaart te kopen.

Je hebt een vraag gesteld, maar krijgt een onduidelijk antwoord. Bedenk bij de zin een vervolgvraag om extra informatie te krijgen.

Ik raad je een iPhone, een Samsung of een Huawei aan.

Kijk- en luisteropdracht

Kijk en luister naar het gesprek tussen Jolijn en een bankmedewerkster.

Jolijn vergeet aan het eind de belangrijkste informatie samen te vatten.

Dat ga jij doen.

1. Noteer tijdens het kijken en luisteren de belangrijkste informatie in steekwoorden;

2. Bedenk en noteer met deze steekwoorden zinnen die Jolijn als samenvatting kan geven.

Noteer de samenvatting die Jolijn zou kunnen geven.

GELEERD

INFORMATIE SELECTEREN EN VRAGEN

- aantekeningen maken

- hoofdzaken herkennen

- teksten beoordelen op bruikbaarheid

- informatie verzamelen door voeren vraaggesprek

- doorvragen om meer informatie te krijgen

Wat wist je al?

Is er iets wat je nog niet zo goed snapt?
Zo ja, schrijf dit op.

GIDS NEDERLANDS

INFORMATIE VOOR LESSEN NEDERLANDS