blok 6 formuleren lijdende vorm

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

blok 6 formuleren 

Lijdende vorm

Even herhalen

Congruentie en foutieve inversie

Wat is congruentie?

1. Het getal van de pv en het ow komen overeen
2. Het getal van de pv en het ow komen niet overeen

Is hier sprake van congruentie of incongruentie:

Een aantal mensen komt altijd te laat.

1. congruentie
2. incongruentie

De harde werkers wordt niks gevraagd!

1. Goed
2. Fout

De samenwerkingen tussen agenten, brandweerlieden en verpleegkundigen bleken voor verbetering vatbaar.

1. Goed
2. Fout

De stadia van karamel is/zijn te bepalen.

1. is
2. zijn

Inversie is?

1. ow staat vóór de pv
2. ow staat achter de pv
3. ow staat alleen in de zin.
4. pv doet er niet toe.

Is in de volgende vraag sprake van inversie?

Mijn vriendin zal ik na de vakantie weer zien.

1. Ja
2. Nee

Verschil bedrijvend/lijdend

Bedrijvend

De dierentuin houdt een prachtige verzameling dieren in stand.

Lijdend:

Door de dierentuin wordt een prachtige collectie dieren in stand gehouden. 

gramm. ow voert handeling uit

gramm. ow voert handeling niet uit

Kies de bedrijvende vorm

Zinnen in de lijdende vorm zijn minder direct (omslachtiger) dan zinnen in de bedrijvende vorm; daarom heeft de bedrijvende vorm vaak de voorkeur. 

Je herkent zinnen in de lijdende vorm aan het woord ‘door’, dat aangeeft wie de handeling verricht (maar dat is dus niet het onderwerp van de zin).

1. Lijdende vorm
2. Bedrijvende vorm

1. Lijdende vorm
2. Bedrijvende vorm

1. Lijdende vorm
2. Bedrijvende vorm

1. Lijdende vorm
2. Bedrijvende vorm

1. Lijdende vorm
2. Bedrijvende vorm

Even oefenen. Sleep de zinnen naar het juiste hokje. Is de zin bedrijvend of lijdend?

Bedrijvend

Lijdend

Hij zal waarschijnlijk de iPhone kopen.

De auto is door de man gekocht.

Mijn dochter zoekt een kamer in Utrecht.

Je moet hem niet zo plagen.

De menigte werd door de politie verspreid.

Hij zou dat zelf gedaan hebben.

De kamer was door de brand zwartgeblakerd.

Omzetten bedrijvend ->lijdend

• Het lijdend voorwerp wordt onderwerp.
• Het onderwerp wordt een bijwoordelijke bepaling die begint met door.
• In het gezegde komt een vorm van het hulpwerkwoord worden of zijn te staan.
  
  

Bijvoorbeeld:

Bedrijvende vorm: De man heeft de computer gekocht. (v.t.t.)

Lijdende vorm: De computer is door de man gekocht. (v.t.t.)

Zet de zin om van bedrijvend <->lijdend
Mijn moeder prijst mijn oom uitbundig.

Omzetten lijdend->bedrijvend

• De door-bepaling wordt het onderwerp.
• Het onderwerp wordt LV.
• Haal uit het gezegde de vorm van 'worden' weg.

Zet in de bedrijvende vorm:
Het portet wordt door mijn tante geschilderd.

Aan de slag!

Blok 6 Formuleren deel 2: opdracht 8 (blz. 392-393)

Klaar? Boek lezen