MAVO 4.3 De prijsindex

• Economie
• Middelbare school
• vmbo g
• Leerjaar 4

Hoofdstuk 4: Inkomen

4.3 De prijsindex

Terugblik

Lorenzcurve is bedoeld als middel om:

1. duidelijk te maken hoe oneerlijk verschillende salarissen zijn
2. aan te geven hoe inkomsten zijn verdeeld over de bedrijven
3. aan te geven hoe het vermogen is verdeelt door de overheid in een land
4. aan te geven hoe inkomsten of vermogen is verdeeld over bevolking in een land

Degene die meer kan betalen, moet in verhouding ook meer betalen.

Het naar verhouding gelijker trekken van inkomensverschillen

Alleen de gebruiker betaald voor het product/ de dienst die de overheid levert.

De werkenden staan een gedeelte van hun inkomen af, zodat van dat geld andere mensen geholpen kunnen worden.

Het belastingpercentage neemt toe naarmate het inkomen toeneemt.

Draagkrachtbeginsel

Nivellering

Profijtbeginsel

Solidariteits- beginsel

wat is de formule van het indexcijfer

1. ​basisjaar​​verslagjaar​​⋅100
2. ​verslagjaar​​basisjaar​​⋅100
3. ​verslagjaar​​basisjaar​​−100

Bij een indexcijfer is het basisjaar altijd

1. 10
2. 90
3. 100
4. 110

Leerdoelen:

1. Je kan uitleggen wat een prijsindexcijfer weer geeft

2. Je kan rekenen met prijsindexcijfers

REKENEN MET INDEXCIJFERS

Indexcijfers 

Met indexcijfers kun je gegevens met elkaar vergelijken, waarbij je het basisjaar als uitgangspunt neemt.

Het basisjaar heeft altijd het indexcijfer 100. 

Indexcijfers lijken op percentages. Het is ook een verhoudingsgetal.

Indexcijfers

• Samen berekenen we het indexcijfer van een doosje aardbeien in 2013
• Bereken het indexcijfer van een doosje aardbeien in 2015 en 2016.
• Wat kun je met behulp van de indexcijfers vertellen over een bakje aardbeien?

Inflatie en deflatie

• Stijging van prijspeil is er sprake van inflatie
• 
  
• Daling van prijspeil is er sprake van deflatie
• 
  
• De inflatie en deflatie wordt aangegeven met indexcijfers. Al deze indexcijfers worden de consumentenprijsindex genoemd.
  

Consumentenprijsindexcijfer (CPI)

• Goederen die in prijs stijgen, tellen niet allemaal even zwaar mee in het ‘officiële’ inflatiecijfer, de consumentenprijsindex (CPI).                                             
• Het CPI wordt samengesteld uit verschillende prijsstijgingen van verschillen goederen, die ‘gewogen’ worden. 
  

Het boodschappenmandje van het CBS

Consumentenprijsindexcijfer:

• een indexcijfer dat de ontwikkeling van de consumentenprijzen weergeeft.  Je rekent het gemiddelde indexcijfer uit, rekeninghoudend met de weging.
• Stappen

1. indexcijfer artikelgroep x wegingsfactor
2. tel alle uitkomsten bij elkaar op
3. deel door totaal van alle wegingen (meestal 100)
4. je hebt nu het cpi (consumentenprijsindexcijfer)

CBS

• CBS berekend:
• Inflatie
• Deflatie

Inflatie:

een algemene stijging van de prijzen

Deflatie:

een algemene daling van de prijzen

 CBS

Het Consumenten Prijs Indexcijfer (CPI) wordt berekend door het CBS.

Onderzoek naar de prijswijzingen van alle producten en diensten in Nederland. 

Hoeveel geven we overal aan uit = wegingsfactoren (verzorging weegt niet zo zwaar als woning)

Wegingsfactor: geeft aan hoe zwaar iets meetelt bij de berekening van een gemiddelde 

Veel uitgaven -> Hoog percentage (wegingsfactor)

Weinig uitgaven -> Laag percentage (wegingsfactor)

Bereken het CPI 

Vraag 4

Bereken eerst het totaal uit door indexcijfer (= prijsindex) x percentage uitgaven( = wegingsfactor)

Bereken het CPI 

Bereken eerst het totaal uit door indexcijfer (= prijsindex) x percentage uitgaven( = wegingsfactor)

103,3 × 35 + 100,4 × 15 + 92,1 × 8 + 100,7 × 42 = 10.087,7

Bereken het CPI 

Nu kan je het CPI uit rekenen door de uitkomst te delen door totaal van de percentages

Bereken het CPI 

Nu kan je het CPI uit rekenen door de uitkomst te delen door totaal van de percentages

10.087,7

10.087,7 : 100 = 100,877

Afronden op een decimaal 100,9

Afronden op een geheel = 101

Huiswerk

RT 3

Uitleg video berekenen CPI

Stap 1 de wegingen krijgen jullie altijd gegeven bij een opgave. De andere stappen moeten jullie wel zelf kunnen.