1.4 - Celorganen (A4)

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Thema 1 

Inleiding in de biologie

VWO 4

Thema 1 - Inleiding in de biologie

1.1 - Wat is biologie?

1.2 - Organen, weefsels en cellen

1.3 - Plantaardige en dierlijke cellen

1.4 - Celorganen

1.5 - Transport door membranen

1.6 - Natuurwetenschappelijk onderzoek

1.3 - Plantaardige en dierlijke cellen

Herhaling

Grondplasma komt voor bij...

1. Dierlijke cellen
2. Plantencellen
3. Zowel dierlijke als plantencellen
4. Geen van de antwoorden is goed

Chromoplasten komen voor bij...

1. Dierlijke cellen
2. Plantencellen
3. Zowel dierlijke als plantencellen
4. Geen van de antwoorden is goed

Als je een microscoop wil tillen, waar pak je de microscoop?

1. Bij de tubus
2. Bij het statief
3. Bij de tafel
4. Bij de revolver

Het oculair van een microscoop vergroot 10×. Het objectief van deze microscoop vergroot 10×. Wat is de totale vergroting van deze microscoop?

1. 10x
2. 100x
3. 20x
4. 40x

Met welke microscoop of microscopen kan je plastiden bestuderen?

1. De lichtmicroscoop
2. De SEM
3. De TEM

1.3 - Celorganen

[BINAS 79C]

Doelen bij deze paragraaf

Je kan beschrijven hoe verschillende onderdelen van de cel samenwerken

Je kan de bouw en functie van het cytoskelet omschrijven

Dierlijke cel

Celkern

• Kernmembraan
• Kernplasma
• Kernporiën
• Chromosomen
• Kernlichaam
  

Endoplasmatisch reticulum

Ligt om de celkern heen.

Bestaat uit lagen membranen.

Ruw ER: 

Bevat ribosomen

Glad ER: 

Bevat geen ribosomen

Endoplasmatisch reticulum

endoplasmatisch reticulum = ER

ruw = RER en glad = GER of SER

eiwitproductie

ribosomen op RER

RER, GER en golgisysteem

endoplasmatisch reticulum = ER

• ruw = RER en glad = GER of SER
• eiwitproductie
  
• ribosomen op RER

golgisysteem 

• eiwit bewerking en afsnoering 

Endoplasmatisch reticulum en golgisysteem

Eiwitsynthese

Opbouw in ER

Afgifte naar golgi-systeem in blaasje

Bewerking in golgi-systeem

Afgifte door Golgi-systeem -> naar buiten de cel (exocytose) 

Kan ook binnen cel gebruikt worden: lysosomen (enzymen)

Chloroplast en mitochondrium

• Chloroplast fotosynthese
• Mitochondrium verbranding
• Planten hebben beide in de cel!

Mitochondrium

Mitochondriën kunnen glucose afbreken en energie aanmaken = energiecentrale van de cel

Cytoskelet

Netwerk van eiwitvezels voor vorm van de cel en organellen op de plaats: microtubuli en microfilamenten.

Motoreiwitten verplaatsen blaasjes en eiwitten langs het cytoskelet. 

Membranen en transport

Vragen?

Wat is de functie van het golgi-systeem in de cel?

1. zorgt voor intracellulaire vertering
2. produceren van eiwitten
3. vorm geven aan eiwitten en het verpakken van eiwitten in blaasjes
4. vervoeren van eiwitten door de cel

Waarvoor wordt in mitochondrium zuurstof gebruikt?

1. Vrijmaken stoffen voor processen in cel
2. Vrijmaken energie voor processen in cel
3. Vastleggen stoffen voor processen in cel
4. Vastleggen energie voor processen in cel

Door welk organel worden eiwitten gemaakt

1. Ribosomen
2. Golgi-systeem
3. Ruw Endoplasmatisch reticulum
4. Glad Endoplasmatisch reticulum

Welk organel is NIET betrokken bij eiwitsynthese

1. ribosomen
2. golgisysteem
3. endoplasmatisch reticulum
4. mitochondrium

Wat doet het endoplasmatisch reticulum?

1. hier zit het DNA
2. bewerkt de eiwitten tot ze de goede vorm hebben
3. deze doen zuurstof verbranden
4. transporteert eiwitten voor verdere verwerking

Wat is geen eigenschap of kenmerk van het endoplasmatisch reticulum?

1. Een doolhof van dubbele membranen
2. Standplaats voor ribosomen
3. Bestaat uit grote eiwitten
4. Maakt fosfolipiden

Welk celorganel staat in het plaatje niet afgebeeld?

1. Celmembraan
2. Cytoskelet
3. Ribosomen
4. Mitochondriën

Aan het werk

Maken: 1.4 - 28 t/m 36

Ook nakijken

In de celkern:

1. zit het DNA
2. worden eiwitten bewerkt
3. wordt zuurstof verbrand
4. worden eiwitten getransporteerd