WIND MEE: de voltooid tegenwoordige tijd

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

Welkom allemaal! 

Planning voor vandaag

• Doel van vandaag
• Opwarmertje
• Uitleg theorie
• Gezamenlijk oefeningen maken
• In groepjes aan de slag
• Nabespreken
  
• Zelfstandig werken (± laatste half uur)

Doelen van deze les

• Aan het einde van de les kun je verschillende activiteiten opnoemen die je in je vrije tijd kunt doen.
• Aan het einde van de les, kun je herkennen of de zin in het voltooid tegenwoordige tijd staat.

• Aan het einde van de les weet je welke werkwoorden je in de voltooid tegenwoordige tijd (hebben of zijn) in de zin moet toepassen.

Wat heb jij gedaan in het weekend? 

Activiteiten

De voltooid tegenwoordige tijd

Als een werkwoord in de voltooide tijd staat, dan betekent dit dat de activiteit al afgerond is.

Voorbeeld:

Ik heb een boek gelezen.

Hij is verhuisd.

Wij hebben gegeten.

Welke zin staat in de voltooid tegenwoordige tijd?

1. Ik liep door de stad
2. Ik loop door de stad
3. Ik heb door de stad gelopen
4. Ik zal door de stad lopen

Welke zin staat in de voltooid tegenwoordige tijd?

1. Ik ben naar school geweest
2. Ik ga naar school
3. Ik ging naar school

Twee werkwoorden

De voltooid tegenwoordige tijd bestaat altijd uit 2 werkwoorden: 

hebben of zijn

het werkwoord +ge

hebben of zijn

Er zijn geen uitputtende regels voor wanneer je hebben of zijn gebruikt. Je leert ze dus uit je hoofd als je het niet weet.

Voorbeeld

zijn- Ik ben geweest

zijn- Wat ben je gegroeid!

hebben-We hebben een heel eind gereden

hebben- Ik heb kerstinkopen gedaan

Hebben of zijn?
Jullie ......... de les goed geleerd

Hebben of zijn?
Ik ...... naar huis gegaan

De spelling van de voltooide tijd

Je gebruikt bij de regelmatige werkwoorden weer de stam van het werkwoord. Daar zet je 'ge' voor en op het eind komt een 't' of een 'd'.

't ex-kofschip / 't SOFTKETCHUP

(daar heb je 'm weer) 

Of je een d of een t op het eind krijgt, hangt af van de laatste letter van de stam van het werkwoord. Als deze in 't ex-kofschip zit, dan gebruik je een 't. Zit hij er niet in, dan gebruik je een 'd'

hele werkwoord: fietsen 

stam: fiets > 

+gefietst

Voorbeeld: pakken

De stam is pak. 

De k zit in 't ex-kofschip

Je zet dus een 't' op het eind:

gepakt

Voorbeeld: branden

de stam van branden is brand

de d zit niet in 't ex-kofschip

Je zet dus een 'd' op het eind

gebrand

nu jij:
Zet in de voltooide tijd:
openen

Zet in de voltooide tijd:
schilderen

Zet in de voltooide tijd:
passen

Afsluiten van de les:

Wat hebben wij vandaag geleerd?

Uitzondering: voorvoegsels

Als een woord al een voorvoegsel heeft (ge-, be-, her-, mis-, ont-, ver-) dan vervalt de 'ge' bij de voltooide tijd

voorbeeld:

halen -> gehaald

gebeuren -> gebeurd

beslissen -> beslist

herhalen-> herhaald

mislukken -> mislukt

ontvreemden -> ontvreemd

verhuizen -> verhuisd

Wat is de correcte spelling

1. gegroeit
2. gegroeid
3. gegroeidt
4. gegroeien

wat is de correcte spelling?

1. gewandeld
2. gewandelt
3. gewandeldt
4. gewandelen

wat is de correcte spelling?

1. geschop
2. geschopt
3. geschopd
4. geschoppen

Wat is de correcte spelling?

1. verbaasd
2. verbaast
3. verbaazd
4. geverbaasd

Het voltooid deelwoord als bijvoeglijk naamwoord

Je kunt het voltooid deelwoord ook bijvoeglijk gebruiken. 

Het huis is afgebrand

het afgebrande huis

De auto is apk gekeurd

De gekeurde auto