tussenletters in samenstellingen

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Stillezen

Tussenletters in samenstellingen: 

- Wat zijn samenstellingen?

Lamp + kap = 

Maan + schijn =

Kapper + zaak = 

Samenstelling = twee woorden samenvoegen tot een nieuw woord.

Winkel + wagen = winkelwagen

Kapper + schaar  = kappersschaar

Boek + plank = boekenplank

Het laatste woord is de kern. 

Tussenletters in samenstellingen: 

Waarom soms aan elkaar, met een -(e)n-  ertussen en waarom soms met  -s- ertussen?

Er komt altijd een -s- tussen twee woorden als je hem hoort. 

de kamer van een meisje = meisjeskamer

een jack om in te trainen = trainingsjack

Maar soms start het tweede woord met een s-.  

Dan hoor je het niet... 

vervang dan het tweede woord voor een woord dat niet met een s start:

meisje + school = Meisjesschool/ meisjeschool?

meisje + fiets =  meisjesfiets                 meisjesschool

Tussenletters in samenstellingen: -s-

De -en is moeilijker. 

In principe schrijf je hem altijd als het eerste deel een zelfstandig naamwoord is en een meervoud op -en heeft:

Artikel uit een krant = krantenartikel

Maar er zijn 6 uitzonderingen:

Tussenletters in samenstellingen: -(e)n-

Je schrijft geen -n als het eerste deel:

1. Geen zelfstandig naamwoord is (armelui)
2. Geen meervoud heeft (benzinegeur)
3. Alleen een meervoud op een -s heeft (douchebak)
4. Meervoud op -s en -n heeft (groentesoep)
5. Een versterkende betekenis heeft een de hele samenstelling is bijvoeglijk naamwoord (beresterk)
6. uniek is (in Nederland/wereld) (maneschijn, zonneklaar, koninginnedag) 

Uitzonderingen: -(e)n-

Schematische weergave

1) reus + groot

2) beer + gezellig

3) beer + vel 

4) erwt + soep

5) schaap + wol

Maak correcte samenstellingen

1) reuzegroot

2) beregezellig

3) berenvel

4) erwtensoep

5) schapenwol

Spelling §5 tussenletters in samenstellingen

Opdracht 1 t/m 5 (blz. 256-257)

Aan de slag

1) reuzegroot

2) beregezellig

3) berenvel

4) erwtensoep

5) schapenwol

Aan de slag:

Wat heb je deze week geleerd bij NE?

Wat moet je over het onderwerp van deze week nog leren bij NE?