H7.1 Het deeltjesmodel

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 3

l

7.1 Het Deeltjesmodel

Lesprogramma

1. Welkom/ Studiewijzer periode 4
2. Uitleg 7.1 
3. Zelf aan de slag met NOVA 7.1  
4. Afsluiting

Leerdoelen

Na vandaag kan je de deeltjes theorie uitleggen en fase-overgangen uitleggen aan de hand van deeltjes theorie.

 

Je kan uitleggen wat de temperatuur inhoudt.

Moleculen.

Scheikundigen hebben ontdekt dat elke stof uit moleculen bestaat. Iedere stof bestaat weer uit andere moleculen.

• Water bestaat bijvoorbeeld uit watermoleculen.
• Zout bestaat bijvoorbeeld uit zout moleculen.

Wat is een molecuul?

Een molecuul is het kleinste deeltje van een stof met dezelfde eigenschappen van die stof. Moleculen zijn zo klein dat we ze niet kunnen zien.

Deeltjesmodel.

In de natuurkunde en scheikunde wordt vaak het deeltjesmodel gebruikt. Dit zijn de eigenschappen hiervan:

• Moleculen van een stof veranderen niet.
  
• Moleculen van een stof bewegen voortdurend.
  
• Moleculen van een stof trekken elkaar aan.

Fasen.

Elke stof kan zich in 3 fasen bevinden. Zie hieronder het voorbeeld van water: 

1. IJs (vaste fase)  
2. Water (vloeibare fase)  
3. Waterdamp (gas fase)

In welke fase bevindt koolstofdioxide zich?

1. Vloeibaar.
2. Vast.
3. Gas.

In welke fase bevindt hout zich?

1. Vloeibaar.
2. Vast.
3. Gas.

Fase-overgangen.

Een stof kan van de ene fase naar de andere overgaan. Dit noemen we een fase-overgang.

Wat moet er met water gebeuren om van de vloeibare fase naar de vaste fase te gaan?

Fasen in het deeltjesmodel.

Op de volgende slide zie je de verschillende fasen in het deeltjhesmodel.

Chemische reacties.

Net heb je fase-overgangen gezien. Bij een fase-overgang blijft de stof hetzelfde (ijs is water maar dan vast). De moleculen blijven dan hetzelfde maar zitten dichter op elkaar.

Bij een chemische reactie veranderen de moleculen.

Chemische reacties.

Scheikunde is chemie. In de chemie gaat het vaak over reacties.

Bij een fase-overgang veranderen de moleculen niet, bij een  chemische reactie gebeurt dit juist wel.. Een voorbeeld van  een chemische reactie is de verbranding van aardgas. bij verbranding wordt zuurstof verbruikt. Uit aardgas en zuurstof worden twee nieuwe stoffen gevormd: water en koolstofdioxide

Beginstoffen

Rectieproducten

Een chemische reactie kun je schematisch opschrijven als:

Chemische reactie.

Ander voorbeeld:

Het verbranden van hout. Voor het verbranden heb je hout, en erna heb je as. Dit zijn verschillende stoffen. 

Aan de slag

Wat: - Lees je boek paragraaf 7.1 blz. 128 t/m 130, Schrijf de betekennis van de blauw worden in je schrift.  

- Maak in je werkboek opgaaf 1 t/m 6 blz. 88 t/m 89.  

Hoe:  zelfstandig werken.          

Hulp: Nova boek     

Tijd: tot aan het einde van deze lesuur.          

Uitkomst: 7.1  af         

Klaar: Huiswerk opgaven 7 t/m 13 blz. 89 t/m 90.

Het rotten van een appel is een...

1. Fase-overgang.
2. Chemische reactie.
3. Geen van beide.

Het verbranden van aardgas is een...

1. Fase-overgang.
2. Chemische reactie.
3. Geen van beide.

Wanneer een plas water verdwijnt spreek je van een...

1. Fase-overgang.
2. Chemische reactie.
3. Geen van beide.

Wanneer je suiker in je thee oplost is er een...

1. Fase overgang.
2. Chemische reactie.
3. Geen van beide.

Suiker in thee.

Dit is geen van beide want je houdt suiker en water moleculen over, maar ze zijn gemengd.

Reactie schema.

Je kan een chemische reactie in een schema uitschrijven. Dit doe je als volgt:

Beginstoffen  →  Eindstoffen (reactieproducten).

Reactie schema.

Maak een reactieschema voor het rotten van een appel. TIP! Bedenk eerst met welke stof een appel daarvoor reageert.

Einde.