6.1 Over zeeën en oceanen

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

6.1 Over zeeën en oceanen

6. Regenten en Vorsten

Leerdoel

Aan het eind van deze presentatie kun je herkennen en uitleggen waarom Nederland in de 17e eeuw een rijk land werd

Herhalen H5

Renaissance

Humanisme

Filosofische stromingwaarbij de mens centraal staat

Wedergeboorte van de oudheid op het gebied van kunst en wetenschap

Driehoekshandel 

Textiel en wapens

Slaven

Suiker, katoen en tabak

Maarten Luther

Johannes Calvijn

Wel predestinatie

Geen predestinatie

Je mag in opstand komen tegen je vorst.

Je mag niet  in opstand komen tegen je vorst.

De kerkenraad vormt het hoofd van de kerk.

De bisschoppen staan aan het hoofd van de kerk.

Overlegorgaan tussen gewesten en landvoogd(es)

Gewestelijke Staten

Stadhouder

Geheime Raad

Raad van financiën

Voorrechten voor het gewest

Staten Generaal

Bestuur van een provincie

Vertegenwoordiger van de landvoogd in een gewest

Adviesraad voor juristen

Raad voor belastingvoorstellen

Privileges

Landvoogdes schort kettervervolgingen op  

Smeekschrift

Hagenpreken

Centralisatiepolitiek

Beeldenstorm 

Willem van Oranje vermoord

Unie van Utrecht

Pacificatie van Gent 

Inname Den Briel door Geuzen

Beeldenstorm

Filips blij

Filips niet blij

Plakkaat van Verlatinghe

Beeldenstorm

Bloedplakkaat

Unie van Atrecht

Moord op Willem van Oranje

Den Briel wordt ingenomen

Alva wordt landvoogd

Pacificatie van Gent

Gdansk: De stad werd beïnvloed door de Hollandse handelaren. 

Handel met het Oostzeegebied

De Moedernegotie 

• NL = Veel zuivelproducten, koeien op slechte grond
  

• Oplossing: graan import uit Oostzeegebied; export zuivelproducten

• Graanhandel met Oostzeegebied = moedernegotie 

De Oostzee handel

- Graan en haring (40%)

- Fluitschip

Specialisatie

• Boeren in de zeegewesten: Handelsgewassen voor nijverheid (hop, vlas, meekrap) of tuinbouw.
  

• Boeren in de landgewesten: 
  

       Veel huisnijverheid.

• Graan doorvoeren naar andere delen van Europa
  

Pakhuizen

Goederen werden opgeslagen om daarna verkocht te worden (stapelmarkt)

Stapelmarkt

6.1 VOC en WIC

Herhalen in LessonUp

TV 5 en 6

Een schip dat vanuit Amsterdam naar de landen rond de Oostzee vaart, is geladen met:

1. kaas, textiel en vis
2. wijn en olie
3. specerijen
4. graan en hout

Een schip dat vanuit de landen rond de Oostzee naar Amsterdam vaart, is geladen met:

1. kaas, textiel en vis
2. wijn en olie
3. specerijen
4. graan en hout

Economisch 

Politiek

Cultureel 

Religieus

Sociaaleconomisch

Reformatie 

Renaissance

Centralisatie

Moeder

negotie

inkomensongelijkheid in de Republiek 

Sleep de begrippen naar de juiste vorm van handel

moedernegotie 

VOC

WIC

specerijen

graanhandel

kaapvaart

Oostzeegebied

Driehoekshandel

Indonesië

Oostzee

West-Indië

Oost-Indië

Handelscompagnieën

• Rijke handelaren (door moedernegotie) investeren in reizen naar Azië

        ->De Houtman: Ontdekt de route naar Azië (1595-97) 

• Meerdere compagnieën -> concurrentie  

  ---> VOC opgericht  (1602) door Staten-Generaal:
                                                          - Monopolie op de route naar Azië
                                                          - Recht om oorlog te voeren
                                                          - Handelsafspraken maken 

                                                          - Kaperbrieven

De WIC 1621

• West-Indië = Amerika 
• Kaapvaart->  Piet Hein.
  
• Koloniën 
• Suiker/ tabakplantages
• Slavenhandel 

--> Ontstaan wereldeconomie (handel tussen verschillende continenten) 

Maken 6.1

Zelfstandig werken aan:

Opdracht: 2, 3 en 5

Examentraining TV 5 (blz 102 - 103)