Les 4. rekendidactiek - 4.3 - 2022

• Rekenen
• MBO
• Studiejaar 2

Les 4. Rekendidactiek - aanvankelijk rekenen

OA - jaar 2 - dida - rekenen

2021-2022

Starter

Uitleg: 

Er wordt tot 70 geteld (normaliter in de kring) en de getallen die met 7 te maken hebben mogen niet worden genoemd. 

In plaats daarvan zeg je 'blieb'. Dit geldt ook voor het vermenigvuldigen met 7. 

21 of 42 mag dus bijvoorbeeld ook niet genoemd worden.

Optie; in kleine groepjes van ongeveer 4 á 5 studenten.

Vandaag

• Terugblik
• Theorie 4.3 en 4.4
• Pauze - rekenactiviteit groepje 3
• Opdracht
• Afronding

Doelen

Aan het eind van de les kun je uitleggen:

• hoe je volgens het stappenplan van Pjotr Galperin kinderen met rekenproblemen kunt helpen;
• wat het verschil is tussen memoriseren en automatiseren en
• welke strategieën van rekenen tot 20 worden ingezet en hoe je dit kunt uitleggen.

Maak aantekeningen!

1. Rekenen in ontwikkeling (4.1)

2. Voorbereid rekenen (4.2)

3. Voorbereid rekenen en aanvankelijk rekenen (4.3)

4. Aanvankelijk rekenen (4.3)

5. Voortgezet rekenen (4.4) 

6. Themaweek 

7. Voortgezet rekenen

8. Dyscalculie en afronding.

C1000 -
Om welk aspect gaat het hier?

1. Aantal-aspect
2. Coderings-aspect
3. Rangorde-aspect
4. Meet-aspect

Esma wijst de kinderen in de klas aan en telt ze tegelijkertijd... 1, 2, 3, 4, 5....

Welke fase hoort hierbij?

1. Subiteren
2. Akoestisch tellen
3. Synchroon tellen
4. Resultatief tellen

Seriatie 

Conserveren

Classificeren

Eén-één-correspondentie

Classificatie= ontdekken wat de overeenkomsten zijn tussen verschillende dingen

Seriatie=kijken naar de verschillen tussen dinen. Een volgorde aanbrengen

Een-een-correspondentie=relaties leggen tussen verschillende dingen

Handeling-formule-koppeling

• Handeling -> concreet materiaal nodig
• Abstract denken -> formule: 2+5=7

Denk aan een kind dat moeite heeft met rekenen. Wat vindt hij/zij vooral lastig?

Theorie van Galpering

Zie blz. 147. 

1. De oriëntatie op het probleem
   
2. Het uitvoeren van de handeling
   
3. De materiele (deel)stappen en de hele handeling worden verbaal begeleid
   
4. Het uitvoeren van de handeling zonder materialen waarbij de leerling in zijn hoofd de handeling opzegt
   
5. De handeling is verinnerlijkt
   

Hoe zou je deze stappen bij kind X kunnen doorlopen? Wissel uit. 

Handeling-formule-koppeling

Het rekenrek - blz 150/151

Concrete voorwerpen -> omgezet in kralen

Vaste getalbeeld oefenen tot 10 (flitskaarten, deel bedekken)

Steunpunten strategie

• Verdubbelingen (3+3) en halveringen (8-4)
• Vijfstructuur (5+2=7; 7-5=2)
• Geautomatiseerde of berekende opgaven (7-4=3 is bekend dus 7-3=4)

Kijk naar voorbeelden op blz. 150 

-> daarna schematische rekenrek

Rekenrek digitaal

01:38

Van welke strategie (steunpunt) wordt in deze uitleg gebruik gemaakt?

Pauze / energizer van..... 

Een som als 7 x 8 is bij mij

Geautomatiseerd

Gememoriseerd

Poeh.. ik heb wat langer nodig om dit uit te rekenen

Automatiseren

Bij het rekenen tot 20 gaat het om het automatiseren van het optellen en aftrekken rondom 10

7 + 8 = 

14 - 9 =

• Kan vlot uit het hoofd berekend worden - 
• gebruikmakend van strategieën 

Memoriseren

Bij het rekenen tot 10 gaat het om het uit het hoofd kennen van de optellingen, aftrekkingen en splitsingen

3 + 4 =

9 - 5 =

Splitsingen van 8

• Parate kennis
• Gebruik maken van rekenfeiten

Rekenen in groep 3 (tot 20)

• Betekenissen van getallen
• Kennis van de telrij (akoestisch)
• Aantallen kunnen tellen
• Positioneren van getallen op de getallenlijn 
• Inzicht in de opbouw van getallen

Rekenstrategieën - op weg naar automatiseren

• Afsplitsen v/e bekende som/ handig rekenen

- verdubbeling (14 + 3 - 4+4 = 8 dus 14+4=18 dus eentje minder = 17)

- halvering (10-5=5 dus 10-4=6)

- vijfstructuur 

• Afleiden: de aftreksom wordt opgelost door bijbehorende optelsom (9-4 = ... 5 want 5+4 = 9)
• Aflezen: het visualiseren v/d som 
• Telmethoden: bijtellen, doortellen, wegtellen of terugtellen

Opdrachten

1. Lees 4.3 theorie van Galperin goed door (blz.147 - 149 - tot rekenrek). Maak een samenvatting voor jezelf.

1.
De oriëntatie op het probleem

2.
Het uitvoeren van de handeling

3.
De materiele (deel)stappen en de hele handeling worden verbaal begeleid

4.
Het uitvoeren van de handeling zonder materialen waarbij de leerling in zijn hoofd de handeling opzegt

5.
De handeling is verinnerlijkt

Maak gebruik van de tabellen en voorbeeldopgaven bussommen

2. Lees 4.3: het rekenrek en rekenstrategieën tot 20

1. Welke rekenstrategieën worden beschreven in het boek? Geef een beschrijving, leg uit en geef een voorbeeld en leer om en om aan elkaar. 

2. Wat is het verschil tussen memoriseren en automatiseren? 

Wat neem je mee uit de les?

Afronding

Volgende les (5)

• 4.4. Voorgezet rekenen

Lesdoelen:

hoe je volgens het stappenplan van Pjotr Galperin kinderen met rekenproblemen kunt helpen;

wat het verschil is tussen memoriseren en automatiseren en

welke strategieën van rekenen tot 20 worden ingezet en hoe je dit kunt uitleggen.