Par. 3.5 Een rijk, twee keizers

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Leerdoelen opschrijven

1. Hoe veranderde het Romeinse Rijk in de Late Oudheid?

Klaar? Lees "Nieuwe koers" op blz. 66. 

Studiewijzer 1vs1

6-7/02: Par. 3.3 Leven aan de noordgrens

09/02:  Par. 3.3 Leven aan de noordgrens

13-14/02: Par. 3.4 Koningstijd, republiek, keizertijd

16/02: Par. 3.4 Koningstijd, republiek, keizertijd

20-21/02: Par. 3.5 Een rijk, twee keizers

23/02: - 

Voorjaarsvakantie

06-07/03: Par. 3.5 Een rijk, twee keizers

09/03: Par. 3.5 Een rijk, twee keizers. PO inleveren.

13-14/03: Par. 3.6 Romeinen, joden en christenen. 

16/03: Par. 3.6 Romeinen, joden en christenen

20-21/03: Voorbereiden toetsweek.

23/03: Studiedag

TOETSWEEK 3

Toetsweek 3

H3 uit het Feniks boekje

Studiewijzer 1hv1

6-7/02: Par. 3.3 Leven aan de noordgrens

09/02:  Par. 3.3 Leven aan de noordgrens

13-14/02: Par. 3.4 Koningstijd, republiek, keizertijd

16/02: Par. 3.4 Koningstijd, republiek, keizertijd

20-21/02: Par. 3.5 Een rijk, twee keizers

23/02: - 

Voorjaarsvakantie

06-07/03: Par. 3.5 Een rijk, twee keizers

09/03: Par. 3.5 Een rijk, twee keizers. PO inleveren.

13-14/03: Par. 3.6 Romeinen, joden en christenen. 

16/03: Par. 3.6 Romeinen, joden en christenen

20-21/03: Voorbereiden toetsweek.

23/03: Studiedag

TOETSWEEK 3

Toetsweek 3

H3 uit het Feniks boekje

Vandaag 1vs1

1. Uitleg par. 3.5

2. Inleveren PO

3. Opdrachten maken en bespreken

4. Afsluiten

Tijd over? Filmpje kijken!

Vandaag 1hv1

1. Huiswerk bespreken

2. Inleveren PO

3. Afsluiten

Tijd over? Kahoot!

Huiswerk 1hv1

Huiswerk bespreken, opdrachten 82, 87 en 88

PO inleveren: docent controle

In een mapje, met de beoordelingsformulier

Tijdens controle: 

1. Je bent stilt en je werkt zelfstandig aan de leerdoelen

2. markeer welke leerdoelen je al beheerst.

1. Ga leren aan de hand van de leerdoelen die je nog niet beheerst. 

Huiswerk bespreken

Werkboekje par. 3.4 opdrachten 56, 57, 58, 61 en 66. 

De crisis van de 3e eeuw (1)

• Economie: 

-  Pokkenepidemie, 30% van de bevolking gestorven.

- Minder mensen = minder belastinginkomsten, terwijl oorlog veel geld kost... (denk aan soldaten, wapens, etc)

De crisis van de 3e eeuw (2)

• Bestuur: 

- Leiders (generaals) waren vooral bezig met de opvolging van de keizer (ruzies, moord en verraard).

- Germanen  werden afgekocht (om niet aan te vallen of voor de Romeinen andere Germanen tegen te houden.)

De crisis van de 3e eeuw (3)

• Leger:

- Elke nieuwe keizer gaf meer geld aan de soldaten om ze te vriend te houden. 
- Legeraanvoerders moesten vaak met hun legers naar Rome = de limes werd verzwakt. 

- De loyaliteit van de soldaten werde afgekocht. 

Echte invasie en volksverhuizing!

• 1ste en 2e eeuw: losse Germaanse stammen plunderden het Romeinse Rijk aan de Rijn.
  
• Vanaf de 4e eeuw: vreemde volken vielen het Oosten aan (barbaren). 

Laatste les (voor de vakantie)...

• Crisis van de 3de eeuw: economie (Pokkenepidemie en minder belastingen), bestuur (generaals vooral bezig met opvolging van de keizer en germanen werden afgekocht) en het leger (Elke nieuwe keizer gaf meer geld aan de soldaten om ze te vriend te houden, de limes werd verzwakt en de loyaliteit van de soldaten werde afgekocht).
• Volksverhuizing: germanen en de barbaren
• Nieuwe koers: 

Een nieuwe koers (1)

Keizer Diocletianus (284-305) en Constantijn (306-337):

•  Strenge maatregelen om orde de herstellen:
• Boeren behoorden voortaan bij de grond die ze bewerkten (belasting en oogst)
• Je had hetzelfde beroep als je vader.
  
• Veel ambtenaren voor controlen.
  

Een nieuwe koers (2)

WEST- EN OOST- ROMEINSE RIJK: elk met zijn eigen keizer en onderkeizer.

De vier nieuwe hoofdsteden lagen dichter bij de grenzen, om zo snel mogelijk in te grijpen bij gevaar. 

De verdediging van de grenzen werden ook anders aangepakt. 

Het einde van het limes-systeem (1)

• Kleine wachttorens
• Forten met hulptroepen
• Legioenskampen, zoals bijv. in Nijmegen.

Toen kwam de invasies van de 3de eeuw...

Romeinse steden in ons gebied werden verlaten. 

Het einde van het limes-systeem (2)

Nieuwe verdedigingssysteem:

• Bij rivierovergangen en wegen kwamen stevige forten.
• De Romeinen voerden met een nieuwe ruitereenheden  ruibliksemaanvallen in Germaans gebied.

Desondanks moesten de Romeinen moesten rond 400 de Rijngrens opgeven, want de Franken hadden het gebied overgenomen. 

Ze bouwden dorpjes in de grote Romeinse villa's (landbouwbedrijven).

Einde van de stedelijke cultuur. 

Het einde van het Romeinse Rijk (1)

476: Romulus Augustulus werd in 476 door Germaanse huursoltaten afgezet!

---> Het einde van het West-Romeinse Rijk en het begin van de Middeleeuwen! 

Maar...

Het einde van het Romeinse Rijk (2)

• Het Oost-Romeinse Rijk bleef bestaan: was veel rijker dan het westen. 
• Keizer Justinianus korte hereniging en wetboeken (basis van het recht in Europa en Amerika).
• Constantinopel werd het belangrijkste stad van het Rijk. 
• Oost-Romeinse Rijk = Byzantijnse Rijk.
• In 1453 werd Constantinopel ingenomen door de Turken: het einde van het Oost-Romeinse Rijk!

Leerdoel antwoorden

1. Hoe veranderde het Romeinse Rijk in de Late Oudheid?

Opdrachten maken, vandaag bespreken!

Werkboek blz. 96 opdrachten 80, 81, 82, 87 en 88

Zelfstandig en in stilte

Eerder klaar? Leer de begrippen uit je hoofd!