Onomatopee presentatie

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 2

presentatie ATW

Een les over een onderwerp uit de morfologie, semantiek of                                              lexicologie. (H11, H12 en H13)

Presentatie van: Merel, Sandra, Marloes en Joke 

                                   over hoofdstuk 11 (onomatopeeën)

Welke 4 studenten willen het feedbackformulier invullen? Graag namen in de chat.

doelgroep

Deze les is ontworpen voor basis 2.

Keuze: onomatopeeën

Reden: dit onderdeel kan aanspreken, omdat het grappig is.

                deze leerlingen zijn verbaal ingesteld.

                er zijn veel sprekende voorbeelden in hun eigen omgeving.

                De rest van de stof is vrij lastige voor deze doelgroep.

aandachtstrekker

De volgende dia gebruiken we als aandachtstrekker. 

Deze staat op het bord als ze binnenkomen.

geluid 1

geluid 2

geluid 3

Doelen

Aan het eind van deze les:

weet ik waar een woord aan moet voldoen.

weet ik wat een onomatopee is.

kan ik een onomatopee noemen.

Wat is een woord?

Een woord moet (in Nederland) voldoen aan 3 eisen:

1) er moeten klinkers in staan.

2) het heeft een duidelijke betekenis (= vrij morfeem)

3) je kunt het met andere woorden combineren tot woordgroepen                             (zinsdelen)(= het heeft syntactische eigenschappen) 

4) soms staat er een voor-of achtervoegsel bij. (=gebonden morfeem)

 

voorbeelden

1) er moeten klinkers in staan.   boom

2) het heeft een duidelijke betekenis.  vlieg

3) je kunt het met andere woorden combineren tot woordgroepen (zinsdelen) Marc/gaat/ op de fiets/naar school.

4) soms staat er een voor-of achtervoegsel bij. vliegje

luister en kijk goed naar het volgende filmpje

Wat hoor of zie je?

Welke geluiden
heb je gezien of gehoord?

O-no-ma-to-pee???

In het Grieks- ονοματοποιία

ononma = naam

τοποιία = ik maak

Letterlijk betekent dit dus:

Ik verzin/maak een naam/woord (op basis van klanknabootsing)

VROOOM!!!

Een onomatopee hoeft geen klinkers te bevatten.

Je komt veel onomatopeeën tegen in comics/strips.

Vrooom!!! 

Dit is een auto die snel wegrijdt.

Kun jij een (bestaande)
onomatopee
verzinnen?

Werkwoord als onomatopee

Welk geluid maakt bijvoorbeeld een kat?

Dit kunt je gebruiken in een zin:

De kat miauwt.

MIAUWT is hier een werkwoord.

Een paar voorbeelden

Kikker - KWAK - kwaken 

Kip - TOK - tokken

Krekel - SJIRP - sjirpen

Muis - PIEP - piepen

Gans - GAK - gakken

Maar klinkt een haan - KUKELEKU - overal hetzelfde?

Waarom klinkt een onomatopee overal anders?

Basisopdracht 

Wij gebruiken zelf ook veel onomatopeeën. 

Denk aan: hikken en slurpen

Verzin een kort verhaal van minimaal 10 zinnen dat begint met: HATSJIE

en eindigt met: 

HIK.

In je verhaal staan minimaal 7 onomatopeeën.

Differentiatie: hulp bieden bij leerlingen die zelf niets kunnen verzinnen. Bijvoorbeeld door gebruik te maken van een 'hulpkaart'.

keuzeopdracht 1

Hierna volgt een filmpje over onomatopeeën in Japan.

Zoek de verschillen tussen onomatopeeën in Nederland en in Japan. 

Schrijf in 50 woorden op welke onomatopee in Nederland en welke je in Japan het leukste vindt en waarom.

Keuzeopdracht 2: Klankdicht

Kunstenaars, rappers, zangers, schrijvers ze gebruiken allemaal onomatopeeën. Het klankdicht is een stijl in de poëzie.

Een voorbeeld hiervan is het gedicht: "Trein"

Dit is geschreven in 1921 door Anthony Kok. Hij werkte jaren bij de spoorwegen.

Opdracht 2

Ga met een groepje van circa 3/4 naar buiten. 

Neem pen, papier en misschien ook een telefoon mee.

Zoek een mooie, drukke of rustige plek uit.

Hier ga je 15 minuten zitten. Je luistert en schrijft.

Probeer alles wat je hoort op te schrijven.

TIP: probeer niet met elkaar te praten, dit leidt af.

Uitwerking opdracht 2

Alles wat jullie op papier hebben, ga je samenvoegen. Je kunt ook stukken weglaten. 

Maak hier een klankdicht van.

=Een omschrijving van de omgeving in geschreven geluid.

maximaal: 1 A4

Zorg dat je product er verzorgd en origineel uitziet.

voorbeelden

Hierna komen voorbeelden om je op weg te helpen.

Keuzeopdracht 3

1. Bekijk de tutorial

2.? Wat ga je hiermee doen? 

Presenteren in een volgende les

Je gaat je keuzeopdracht presenteren:

- Als groep of een leerling van de groep. (eigen keuze)

- je presenteert het op een zelfbedachte manier. (differentiatie)

- vertel van tevoren niet waar jullie hebben gezeten.(tip: dat is        een mooie vraag aan het einde van de presentatie)

afsluiting

exit ticket

Wat heb je deze les geleerd wat je nog niet wist.

Van de anderen horen we de tips en tops. Wil je dat hier invullen? Blijf nog even in deze les tot we een screenshot hebben kunnen maken van jullie tips en tops! (Anders zijn ze weg)Bedankt!