Samenvatting Formuleren

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Formuleren Nederlands

• Beknopte bijzin
• Verwijzen

De beknopte bijzin

deel 1: hoofd- en bijzinnen

Samengestelde zinnen

-meerdere persoonsvormen

Een enkelvoudige zin heeft maar 1 pv, een samengestelde zin heeft meer pv's.

Samengestelde zinnen

Hoofdzin + Bijzin (+Bijzin)

Hoofdzin + Hoofdzin

Hoofdzin (HZ)

-> onderwerp en persoonsvorm naast elkaar: er kan niets 

      tussen staan.

Voorbeeld:

Alle boeken van Harry Potter zijn beroemd.  ->

Alle boeken van Harry Potter niet zijn beroemd.

Bijzin (BZ)

- Tussen de persoonsvorm en het onderwerp kunnen wel                    andere woorden of zinsdelen staan, maar dit hoeft niet

Voorbeeld:

Weet je al of we vanavond gaan trainen?

De beknopte bijzin

deel 2: foutief beknopte bijzin

verwijzen

Ik kan fouten bij verwijswoorden herkennen en verbeteren.

Fouten met verwijzen

Verwijswoorden wijzen meestal terug naar een eerdergenoemd woord en soms vooruit naar een woord dat verderop in de zin staat. 

Het woord of de woordgroep waarnaar een verwijswoord terugwijst, heet het antecedent.

Fouten met verwijzen

Om te bepalen welk verwijswoord je moet gebruiken, moet je eerst het antecedent zoeken. Kies daarna met behulp van het schema een correct verwijswoord. 

Als het antecedent niet één woord is, maar een woordgroep (bijvoorbeeld een zinsdeel), zoek dan de kern van die woordgroep.

schema verwijswoorden

lastige gevallen

Onzijdige woorden zijn het-woorden. Verwijs naar onzijdige woorden met het en zijn. Namen van landen, provincies, steden en clubs en ook verkleinwoorden zijn het-woorden:

– Naarden (o) is blij met zijn vestingwerken, die tot de mooiste van Nederland behoren.

lastige gevallen

Mannelijke woorden zijn de-woorden. Verwijs naar mannelijke woorden met hij, hem en zijn.

– Mijn klassieke radio (m) deed het niet meer, maar gelukkig kon hij gerepareerd worden.

lastige gevallen

Ook vrouwelijke woorden zijn de-woorden. Verwijs naar vrouwelijke woorden met zij, ze en haar:

– De wijkvereniging (v) vroeg haar leden toestemming voor een kleine contributieverhoging..

lastige gevallen

Aan sommige woorden kun je zien dat ze vrouwelijk zijn: de stewardess, de wolvin; ook: het meisje, het zusje

De-woorden op de volgende uitgangen zijn vrouwelijk:

-heid (minderheid)        -ing (beweging)                      -te (gewoonte)

-ij (tovenarij)                     -theek (bibliotheek)              -uur (natuur)

-nis (geschiedenis)       -schap (vriendschap)           -de (waarde)

-iek (politiek)                    -teit (universiteit)                   -st (komst)

veel voorkomende fouten

->dat, wat :

* Het leukste dat ik gedaan heb. ->  het leukste wat

WAT -> onbepaald voornaamwoord, overtreffende trap, hele zin

DAT ->  zelfstandig naamwoord

veel voorkomende fouten

-> hen, hun

*De leraar geeft hen de cijfers voor hun betoog.  ->   geeft hun

HUN -> bezittelijk voornaamwoord (hun huis, hun boeken)

           -> meewerkend voorwerp ZONDER voorzetsel 

                 (geeft hun de cijfers)

HEN -> na een voorzetsel (geeft de cijfers aan hen)

           -> lijdend voorwerp (ik heb hen gezien)

veel voorkomende fouten

->waarnaar, naar wie, waarover, over wie, etc.

* Bij Nederlands mag je zelf een leerling kiezen waarnaast je wil     zitten.    ->  naast wie

Bij mensen :  vz + WIE  (van wie, over wie, voor wie, ...)

Bij dieren/dingen:  WAAR + vz    (waarvan, waarover, waarvoor,...)