10.6 lichaamstemperatuur + proeftoets maken

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

bs6 lichaamstemperatuur

lesdoelen:

• voorbeelden van koudbloedige en warmbloedige diersoorten noemen.
  
• uitleggen hoe het gedrag van koudbloedige en warmbloedige dieren samenhangt met hun lichaamstemperatuur.
  
• uitleggen wat koorts is en wat de functie van koorts is voor het lichaam.
  
• de gevaren uitleggen van oververhitting en onderkoeling van het lichaam.
  
• plan maken voor het leren van de toets

planning:

1. lezen bs6
2. verwerken bs6 lichaamstemperatuur
   
3. proeftoets maken
4. leerdoelen analyseren
5. leerplan maken
6. afsluiting 
   

terugblik verbranding (15)

lezen bs6 (10)

verwerken bs6 lichaamstemperatuur (30)

proeftoets maken (20)

leerdoelen analyseren (10)

afsluiting 

In stilte lezen

bs6 lichaamstemperatuur

blz. 52-55

klaar? begin vast aan de opdrachten van 10.6

Oefenen

• Bij welk dier is de lichaamstemperatuur het hoogst/laagst?
• Bij welk dier vindt de minste/meeste verbranding plaats?

Hoogst = de 2 muizen (deze zijn altijd 37 graden)

Laagst = kikker in 5 graden, deze past lichaamstemperatuur aan aan omgeving

Meest = Muis in 5 graden (moet veel verbranding uitvoeren om lichaamstemperatuur op 37 graden te houden)

Minst = Kikker in 5 graden (lichaamstemperatuur is laag)

Op een vroege voorjaarsochtend zit een kikker aan de rand van de vijver in de zon. Dicht bij deze kikker zit een roodborstje. In het water bevindt zich een goudvis. De dieren bewegen zich niet. De verbranding in cellen is afhankelijk van de lichaamstemperatuur.

Bij welke dieren zal er meer verbranding plaatsvinden als de temperatuur laag is? Bij koudbloedige dieren of bij warmbloedige dieren?

1. Bij koudbloedige meer verbranding
2. Bij warmbloedige meer verbranding
3. Evenveel

Welke dieren kunnen actiever zijn als de temperatuur laag is? Koudbloedige dieren of warmbloedige dieren?

1. Koudbloedige dieren
2. Warmbloedige dieren
3. Even actief

Op een zonnige voorjaarsochtend is de temperatuur van
de lucht hoger dan de temperatuur van het water in de
vijver. Welk dier zal dan de minste zuurstof nodig hebben?
De dieren bewegen zich niet.

1. Roodborst
2. Kikker
3. Vis

verwerken 

• Maak opdrachten in Learnbeat 7.6B
  
• Nakijken (van je fouten leer je!)

• Kies: Herhaling / Extra / Plus
• Nakijken

Klaar?

1. Maak de proeftoets! 7.10E
2. Analyseer de leerdoelen 7.10D
3. Extra oefenen 7.10 G 

lesdoelen:

• voorbeelden van koudbloedige en warmbloedige diersoorten noemen.
• uitleggen hoe het gedrag van koudbloedige en warmbloedige dieren samenhangt met hun lichaamstemperatuur.
  
• uitleggen wat koorts is en wat de functie van koorts is voor het lichaam.
  
• de gevaren uitleggen van oververhitting en onderkoeling van het lichaam.
  

planning:

1. terugblik
2. theorie 
   
3. verwerken
4. afsluiting 
   

planning:

1. lezen bs6
2. verwerken bs6 lichaamstemperatuur
   
3. proeftoets maken
4. leerdoelen analyseren
5. leerplan maken
6. afsluiting 
   

lesdoelen, je kunt:

• voorbeelden van koudbloedige en warmbloedige diersoorten noemen.
  
• uitleggen hoe het gedrag van koudbloedige en warmbloedige dieren samenhangt met hun lichaamstemperatuur.
  
• uitleggen wat koorts is en wat de functie van koorts is voor het lichaam.
  
• de gevaren uitleggen van oververhitting en onderkoeling van het lichaam.

Ik kan vertellen welke leerdoelen ik al goed beheers.

114

Ik kan vertellen welke leerdoelen ik nog niet zo goed beheers (en wat ik dus moet oefenen voor de toets)

014

Ik kan 3 verschillende manieren noemen waarop ik ACTIEF kan leren voor de toets.

014

Je lichaam maakt energie met de verbranding in cellen. Wat is verbranding?

1. zuurstof + koolstofdioxide --> energie + glucose
2. glucose + zuurstof --> energie + koolstofdioxide + water
3. water + glucose --> energie + zuurstof + koolstofdioxide

Wie doen er aan verbranding?

1. Alleen planten
2. Alleen dieren
3. Planten en dieren
4. Alle levende organismen

Wordt bij verbranding energie gebruikt?




Wordt bij verbranding energie verbruikt?




Wordt bij verbranding energie verbruikt?

1. ja
2. nee

Als er meer verbranding is

1. heb je meer zuurstof en koolstofdioxide nodig
2. heb je meer zuurstof en water nodig
3. heb je meer zuurstof en brandstof nodig
4. heb je meer koolstofdioxide en brandstof nodig

Koudbloedige en warmbloedige dieren

Koudbloedig & warmbloedig

warmbloedig = constante lichaamstemperatuur

koudbloedig = wisselende lichaamstemperatuur

Hoe hoger de lichaamstemperatuur hoe meer verbranding

Want een koudbloedig dier kan ook in een warme omgeving zijn, op dat moment is zijn lichaamstemperatuur ook 'warm' (hoog). 

Warmbloedige dieren houden hun lichaams temperatuur altijd even hoog ongeacht de buiten temperatuur. 

bijv: wij mensen houden onze lichaamstemperatuur constant rond de 37 graden ook al is het koud in onze omgeving.

Koudbloedige dieren hebben een wisselende lichaamstemperatuur, Bij deze dieren is de lichaamstemperatuur ongeveer gelijk aan hun omgeving. 

bijv: als het buiten 3 graden is heeft de kikker een lichaams temperatuur van 3 graden. Als het 26 graden is zijn zijn omgeving zal zijn lichaamstemperatuur ook 26 graden zijn.

Veren hebben een isolerende werking.

Vacht. Zorgt voor isolatie.

Amfibie (kikker)

Temperatuur

De lichaamstemperatuur is constant (blijft dus altijd hetzelfde).

Temperatuur

De lichaamstemperatuur is afhankelijk van de omgeving.

Als de temperatuur in de omgeving 7 graden celsius is, dan is de lichaamstemperatuur óók 7 graden celsius.

Reptiel (slang)

Vogels

Zoogdieren

Amfibieën

Vissen

Reptielen

Koudbloedig

• wisselende temperatuur
• weinig verbranding bij lage temperatuur

Gevolg? 

• winterslaap

Wat gebeurt er? 

Weinig verbranding = weinig energie beschikbaar

Bij koud weer zijn koudbloedige dieren niet erg actief

Veel koudbloedige dieren doen aan winterslaap

-Lichaamstemperatuur daalt

-Stofwisseling vertraagt

-Weinig energie en zuurstof nodig

-Sommige reptielen ademen de hele winterslaap niet

Warmbloedig

• Constante temperatuur
• Voortdurend verbranding
• Extra verbranding bij kou

Waarom? 

• isolatie
• trek
• enkele houden winterslaap

Er vindt extra veel verbranding plaats om hun lichaamstemperatuur op peil te houden.

Er komt extra energie vrij, dus ze zijn ook in de winter actief. 

Er is veel voedsel nodig om zo'n actief leven te kunnen leiden

Isolatie:

Zoogdieren: vetlaag onder de huid & dikke vacht met haren 

Vogels: vetlaag onder de huid & verenpak

Trek = wegtrekken naar andere warmere streken in de herfst (ook walvissen trekken bijv. weg naar warmere wateren)

Winterslaap = sommige dieren zoals egels en vleermuizen

In de winter vindt er in het lichaam van de meeste warmbloedige dieren:

1. Geen verbranding plaats
2. Minder verbranding plaats dan in de zomer
3. Evenveel verbranding plaats als in de zomer
4. Meer verbranding plaats dan in de zomer

Koud- of warmbloedig?

geit

1. koudbloedig
2. warmbloedig

Koud- of warmbloedig?

kikker

1. koudbloedig
2. warmbloedig

Koud- of warmbloedig?

haai

1. koudbloedig
2. warmbloedig

Koud- of warmbloedig?

konijn

1. koudbloedig
2. warmbloedig

Koud- of warmbloedig?

merel

1. koudbloedig
2. warmbloedig

Koud- of warmbloedig?

krokodil

1. koudbloedig
2. warmbloedig

Koud- of warmbloedig?

giraffe

1. koudbloedig
2. warmbloedig

Koud- of warmbloedig?

dolfijn

1. koudbloedig
2. warmbloedig

Koud- of warmbloedig?

Dit dier is altijd net zo warm als de omgeving.

1. koudbloedig
2. warmbloedig

Koud- of warmbloedig?

Dit dier heeft altijd dezelfde temperatuur.

1. koudbloedig
2. warmbloedig

Welk dier is warmbloedig?

1. alleen de ijsvogel
2. de ijsvogel en de vleermuis
3. de ijsvogel, de vleermuis en de pinguin
4. alle vier

Tim zegt: Als dieren altijd dezelfde lichaamstemperatuur hebben, zijn ze warmbloedig
Karen zegt: Warmbloedige dieren hebben in een warme omgeving een hogere lichaamstemperatuur dan in een koude omgeving

1. beide hebben gelijk
2. beide hebben ongelijk
3. Tim: waar Karen: niet waar
4. Tim: niet waar Karen: waar

verwerken 

• Maak opdrachten in Learnbeat 7.6B
  
• Nakijken (van je fouten leer je!)

• Kies: Herhaling / Extra / Plus
• Nakijken

Tijd over? Kies:

- verbreding: 7.7

leven zonder O₂

- verdieping: 7.8

ademhaling bij dieren

lesdoelen:

• voorbeelden van koudbloedige en warmbloedige diersoorten noemen.
• uitleggen hoe het gedrag van koudbloedige en warmbloedige dieren samenhangt met hun lichaamstemperatuur.
  
• uitleggen wat koorts is en wat de functie van koorts is voor het lichaam.
  
• de gevaren uitleggen van oververhitting en onderkoeling van het lichaam.
  

planning:

1. terugblik
2. theorie 
   
3. verwerken
4. afsluiting 
   

Ik kan voorbeelden van koudbloedige en warmbloedige diersoorten noemen.

014

Ik kan uitleggen hoe het gedrag van koudbloedige en warmbloedige dieren samenhangt met hun lichaamstemperatuur.

014

Ik kan uitleggen wat koorts is en wat de functie van koorts is voor het lichaam.

014

Ik kan de gevaren uitleggen van oververhitting en onderkoeling van het lichaam.

010

Welke vraag heb je nog na deze les? Heb je geen vraag? Antwoord dan met 'geen' .