H3 par. 7 Weefselvloeistof en lymfe HSX

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

H3 paragraaf 7

Weefselvloeistof 

en 

lymfe

Lesdoelen

Je weet wat weefselvocht is en waar het uit bestaat. 

Je weet wat het lymfevatenstelsel is en waar het voor dient.

Je kunt het proces van het ontstaan en afvoeren van weefselvocht beschrijven. 

Herhaling

Even kijken wat we nog weten van de vorige paragrafen.

De bloeddruk wordt gemeten in een

1. Armader
2. Armslagader

Wat is het gevolg van slagaderverkalking voor een bloedvat?

Wat gebeurt er bij een hartinfarct?

Alchohol wordt afgebroken in

1. Bloed
2. Nieren
3. Darmen
4. Lever

Bij hoeveel glazen kunnen jongeren al een alcoholvergiftiging oplopen?

1. 3
2. 5
3. 7
4. 9

Noem schadelijke gevolgen van alcoholgebruik op lange termijn.

 Weefselvloeistof en lymfe 1/3

1) Bloed wordt door slagaders naar organen vervoerd.

2) Bij de organen worden de bloedvaten kleiner en uiteindelijk zo klein dat we het haarvaten noemen. 

3) Haarvaten zijn poreus. Door de wand gaat zuurstof en voedingsrijk vocht richting de orgaancellen en kan daar opgenomen worden.

Weefselvloeistof en lymfe 2/3

4) Vanaf het moment dat het vocht zich niet meer in het haarvat bevindt spreken we van weefselvocht.

5) De orgaancellen nemen stoffen op, maar scheiden ook afvalstoffen uit. Dit wordt dus toegevoegd aan het weefselvocht.

6) Weefselvocht bestaat dus uit zuurstof, koolstofdioxide, voedingsstoffen en afvalstoffen.

Weefselvloeistof en lymfe 3/3

7) Ook witte bloedcellen zitten in het weefselvocht. Soms ook met een verpakte ziekteverwekker erin. 

8) Een gedeelte van het weefselvocht gaat weer terug de haarvaten (en dus de bloedbaan) in en wordt zo afgevoerd. Het overige vocht wordt afgevoerd via het lymfevatenstelsel. Vanaf het moment dat het vocht zich in het lymfevatenstelsel bevindt noemen we het vocht lymfe.

Bloedplasma

Weefselvloeistof

Lymfe

Weefselvloeistof

bloedplasma

Lymfe

Lymfevat in detail: 

Hier zie je het lymfevatenstelsel. Via de bovenste holle ader komt de lymfe weer terug in je bloedbaan.

Lymfeknoop

Een lymfeknoop is hetzelfde als een lymfeklier. 

Zuivert lymfe van ziekteverwekkers.

Weefselvloeistof

• Vocht wordt uit haarvaten geperst door de bloeddruk
  
• Tussen de cellen (weefsels) heet het weefselvocht
  
• In weefselvocht zit zuurstof, voedingsstoffen, koolstofdioxide, andere afvalstoffen
  
• 
  
• 
  

• Hoge bloeddruk kan schadelijk zijn
• Oorzaken: stress, roken, overgewicht, zout eten
• Gevolg: beschadigt de wanden van slagaders

Functie weefselvocht: alle stoffen afgeven aan of opnemen van de omliggende cellen.

Een deel wordt terug opgenomen in de haarvaten.

Een ander deel gaat naar lymfevaten.

Lymfe en lymfevaten

• Lymfe heet pas lymfe als het in de lymfevaten zit
  
• Lymfe bevat o.a. koolstofdioxide en andere afvalstoffen, hormonen, zuurstof,  voedingsstoffen
  
• Er kunnen ook witte bloedcellen (met ziekteverwekkers) in lymfe zitten
  
• Lymfe in lymfevaten met kleppen
  
• Lymfeklieren zuiveren de lymfe
  
• Lymfeklieren maken ook witte bloedcellen aan
  
• Gezuiverde vloeistof komt terug in bloedbaan
  

mensenbeweging.nl

https:

Er wordt 2x een monster weefselvloeistof uit de haarvaten van testpersoon X afgenomen.
Monster A: aan het begin van een haarvat
Monster B: aan het einde van een haarvat.
Wat kan je zeggen over de samenstelling van monster A & B

1. A: O2 & CO2 B: voedingsstoffen & andere afvalstoffen
2. A: O2 & CO2 B: CO2 & andere afvalstoffen
3. A: O2 & voedingsstoffen B: voedingsstoffen & andere afvalstoffen
4. A: O2 & voedingsstoffen B: CO2 & andere afvalstoffen

Hier zie je een afbeelding van een lymfevat.
In welke richting stroomt de lymfe?

1. Richting A
2. Richting B

Resumerend

De lesdoelen waren:

Je weet wat weefselvocht is en waar het uit bestaat. 

Je weet wat het lymfevatenstelsel is en waar het voor dient.

Je kunt het proces van het ontstaan en afvoeren van weefselvocht beschrijven. 

Doelen bereikt?

EINDE