§ 1.3 Inflatie

• Economie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

§ 1.3 Inflatie

Wat is inflatie en hoe wordt het berekend?

Kernwoorden:

- inflatie / deflatie

- prijsindexcijfer

- bestedingsaandeel

- consumentenprijsindex (CPI)

Inflatie / deflatie

Inflatie is de stijging van de prijzen in een land (in een bepaalde periode).

Er bestaat ook deflatie: daling van de prijzen.

Redenen prijsverhoging

Stel jij bent ondernemer. 

Wat zouden redenen kunnen zijn om de prijs van je product te verhogen?

- ..............................................................................................

- ..............................................................................................

Redenen prijsverhoging

Stel jij bent ondernemer. 

Wat zouden redenen kunnen zijn om de prijs van je product te verhogen?

- Stijging van de kosten van productie.

- Stijging van de vraag naar je producten.

Indexcijfers

Om inflatie te berekenen, hebben we indexcijfers nodig.

Indexcijfers kun je berekenen met de volgende formule:

Indexcijfer = waarde / waarde basisjaar x 100

Voorbeeld 1

Voorbeeld 1

Voorbeeld 2

Voorbeeld 2

Voorbeeld 3

Voorbeeld 3

Voorbeeld 4

Stel dat van onderstaande reeks het basisjaar verlegd moet worden van 2018 naar 2020.

Daarvoor gebruiken we weer: Indexcijfer = waarde / waarde basisjaar x 100

Voorbeeld 4

Consumentenprijsindexcijfer (CPI)

• Goederen die in prijs stijgen, tellen niet allemaal even zwaar mee in het ‘officiële’ inflatiecijfer, de consumentenprijsindex (CPI).                                             
• Het CPI wordt samengesteld uit verschillende prijsstijgingen van verschillen goederen, die ‘gewogen’ worden. 
  

• De weging is gelijk aan het bestedingsaandeel van het goed (groep goederen) in het totale budget.  

• De stijging van de CPI noemen we de inflatie.  
  

• De CPI geeft de prijsstijging ten opzichte van een basisjaar, inflatie is de procentuele prijsstijging ten opzichte van het jaar ervoor. 
  

 

Voorbeeld 1

 

CPI = ......................................................................................

................................................................................................

Er is dus in dit voorbeeld een prijsstijging van .......................

Voorbeeld 1

 

CPI = 0,4 x 110 + 0,3 x 90 + 0,2 x 120 + 0,1 x 115 = 106,5

Er is dus in dit voorbeeld een prijsstijging van 6,5% (ten opzichte van het basisjaar).

Voorbeeld 2

Gegeven is van een land een aantal CPI’s:

a) Welke jaar is het basisjaar?

.................

b) Hoeveel bedroeg de inflatie in 2019?

.....................................................................

c) Hoeveel bedroeg de inflatie in 2021?

.....................................................................

Stel dat in 2022 de inflatie gelijk is aan 4%.

d) Hoe groot is de CPI in 2022?

..................................................................................................

 

Voorbeeld 2

Gegeven is van een land een aantal CPI’s:

a) Welke jaar is het basisjaar?

2019

b) Hoeveel bedroeg de inflatie in 2019?

(100 – 95) / 95 x 100% = 5,3%

c) Hoeveel bedroeg de inflatie in 20121?

(115 – 110) / 110 x 100% = 4,54%

Stel dat in 2022 de inflatie gelijk is aan 4%.

d) Hoe groot is de CPI in 2022?

115 x 1,04 = 119,6

 

Reële verandering

Door inflatie daalt de koopkracht. 

Dit noemen we de reële verandering.

Voorbeeld 3a

Stel dat het inkomen van iemand is gestegen met 2% in periode dat er 2% inflatie was.

Kan deze persoon dan meer kopen? 

................................................................................................

Voorbeeld 3a

Stel dat het inkomen van iemand is gestegen met 2% in periode dat er 2% inflatie was.

Kan deze persoon dan meer kopen? 

Nee, koopkracht is gelijk gebleven. 

Voorbeeld 3b

Stel dat een andere persoon 3% meer inkomen heeft gekregen in een periode met 2% inflatie. Kan deze persoon meer kopen? .............

Hoeveel is deze koopkrachtstijging / reële verandering? .......................................................................................

Voorbeeld 3b

Stel dat een andere persoon 3% meer inkomen heeft gekregen in een periode met 2% inflatie. Kan deze persoon meer kopen? Ja

Hoeveel is deze koopkrachtstijging / reële verandering? Ongeveer 3% - 2% = 1%

Oefensom

Gegeven de CPI’s van een aantal jaar:

a) Bereken de inflatie in 2019.

b) Bereken de inflatie in 2021.

De inflatie in 2022 is 2%.

c) Bereken het CPI in 2022.

Iemand heeft in 2022 een loonstijging 

van 3,5% gekregen.

d) Hoeveel bedraagt de reële stijging 

van het loon?

In bovenstaande tabel wordt het basisjaar verlegd naar 2021.

e) Bereken de nieuwe indexcijfers.

Antwoorden oefensom

a) Inflatie in 2019:

(100 – 90) / 90 x 100% = 11,11%

b) Inflatie in 2021:

(113 – 110) / 110 x 100% = 2,73%

De inflatie in 2022 is 2%.

c) Het CPI in 2022:

113 + 2% van 113 = 1,02 x 113 = 115,26

Iemand heeft in 2022 een loonstijging van 3,5% gekregen.

 d) De reële stijging van het loon: 3,5% - 2% = 1,5%

 

e) De nieuwe indexcijfers na verlegging basisjaar naar 2021: