1.4 Modern imperialisme

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4

De Canon van Nederland

1860 Max Havelaar

Onrecht in Nederlands-Indië

• Door wie is het boek Max Havelaar geschreven?
• Waarom schreef hij dit boek over de situatie in de kolonie Nederlands-Indië?
• Wat heeft Multatuli met zijn boek bereikt?
• Wie kent het Max Havelaar keurmerk?

Paragraaf 4 Modern imperialisme

Leerdoelen

- De leerling kan uitleggen dat toegang tot grondstoffen en afzetmarkten belangrijke aspecten waren van het modern imperialisme.

- De leerling kan verschillende Europese landen koppelen aan het modern imperialisme.

- De leerling kan gevolgen van het modern imperialisme noemen voor zowel Europa als de Europese kolonies.

Ontstaan industrialisatie in Europa

Welke grondstoffen zijn belangrijk
voor de industrialisatie in Europa?

Welke grondstoffen zijn belangrijk voor de industrialisatie in Europa?

Rubber

IJzererts

Waarom breidde de industrialisatie zich heel snel uit langs de rivieren van Europa?

Vul de zin aan.
Het arbeidersbestaan bleef toch nog zeer zwaar en de fabriekseigenaren hadden vrij spel, omdat ...

1. fabriekseigenaren zo belangrijk waren voor de cultuur.
2. fabriekseigenaren zo belangrijk waren voor de economie.
3. fabriekseigenaren zo belangrijk waren voor de natuur.
4. fabriekseigenaren zo belangrijk waren voor het sociale leven.

Wat is geen slechte werkomstandigheid van de fabrieksarbeiders?

1. Gevaarlijke en luidruchtige fabriekshallen
2. Lange werkdagen voor weinig loon
3. De reistijd naar fabrieken was vaak lang
4. Je kon gemakkelijk op staande voet ontslagen worden

Noem één van de landen die het snelst industrialiseerde op het Europese vasteland.

1. Groot-Brittannië
2. Nederland
3. België
4. Rusland

Grondstoffen

Problemen in de vlug geïndustrialiseerde landen zoals Engeland, België en Frankrijk:

1: Met de groei van de bevolking en industrie nam ook de vraag naar meer grondstoffen zoals jute, goud, olie en rubber toe. Deze producten waren in Europa nauwelijks te vinden. 

2: De fabrikanten wilden meer spullen verkopen aan mensen met geld. In het eigen land waren er te weinig mensen die genoeg geld hadden om de fabrieksproducten te kopen. Ze zochten een afzetmarkt.

Oplossing?

De geïndustrialiseerde landen moesten over de eigen grenzen op zoek naar nieuwe klanten en meer grondstoffen. 

Modern Imperialisme = Proces waarbij landen hun macht in andere delen van de wereld uitbreiden voor hun eigen economische en politieke gewin.

Congo onder koning Leopold II van België

 Kolonie Nederlands-Indië, o.l.v. Willem I. Hier werd het cultuurstelsel ingevoerd. Dit stelsel hield in dat de hele bevolking 20% van de grond voor de Nederlandsche Handel-Maatschappij moet verbouwen.

Test jezelf

Leg uit wat het (modern) imperialisme is.

Leg uit wat het verschil tussen kolonialisme en modern imperialisme is.

Noem de economische, politieke en culturele oorzaken van het moderne imperialisme.

Noem de economische, politieke en culturele gevolgen van het modern imperialisme.