5.1 Zoutformules en namen

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

5.1 - Namen en formules

Kennen: ionbinding, enkelvoudige- en samengestelde ionen 

Kunnen: namen en formules van zouten opstellen 

geleidt 

electriciteit

geleidt

geen elektriciteit

moleculaire stof (aq) 

metalen(s)

metalen(l)

zouten(s)

zouten (aq)

zouten(l)

moleculaire stof (s)

ZOUTEN

MOLECULAIRE STOFFEN

Zout

Moleculaire stof

NaI

CuO

NH₃

Methaan (CH₄) 

KF

NaCl

ion of geen ion ?

1. ion
2. geen ion

Een ion is ......

1. Een deeltje zonder lading
2. Een deeltje met evenveel protonen als neutronen
3. Een deeltje met een lading
4. Een deeltje met evenveel protonen als elektronen

Vorming van een zout

• Atoommodel van Bohr: protonen en
  neutronen in kern, elektronen in schillen eromheen.
• Valentie-elektronen zijn elektronen
  in de buitenste schil.
• Edelgasconfiguratie: 8 elektronen
  in buitenste schil. 

Vorming van een zout

• Na heeft 1 valentie-elektron
• Wordt zelf Na⁺-ion
  
  
• Cl heeft 7 valentie-elektronen.
• Wilt er nog 1 voor edelgasconfiguratie
• Wordt zelf Cl^- -ion

Vorming van een zout

• Metaal en een niet-metaal
• Ionen die ontstaan trekken elkaar aan: ionbinding
• Ionen zitten in een ionrooster

Enkelvoudige ionen

• Enkelvoudige ionen bestaan uit
  1 atoomsoort
  
• Er bestaan atoomsoorten met verschillende ion-ladingen. Dit wordt aangeven met Romeinse cijfer: goud(I)-ion of goud(III)-ion.

Enkelvoudige ionen

• In de naamgeving eindigen negatieve ionen op -ide.

Samengestelde ionen

• Samengestelde ionen bestaan uit twee of meer verschillende atoomsoorten bestaan.
• Binas tabel 66B.

Enkelvoudige ion

Samengesteld ion

Na⁺

Cl^-

OH^-

S₂O₃^2-

Br^-

Mg²⁺

NH₄⁺

Naamgeving van een zout

• Systematische naam:
    Naam van het positieve ion + naam van het negatieve ion.
    Let daarbij op eventuele Romeinse cijfers
• bijv: ijzer(III)chloride of aluminiumoxide
  
  
• Triviale naam: Binas tabel 66A
    Samengestelde ionen 66B
• bijv: fluoriet ( = calciumfluoride)

Aantekening

Verhoudingsformule van een zout

• Zout is zelf altijd neutraal: NaCl, KCl, FeCl₃, MgF₂,....
   Komt door de verhouding positieve en negatieve ionen.
  
  
• Verhoudingsformule van ijzer(III)chloride:
• FeCl₃
• Verhoudingsformule van magnesiumsulfide:
• MgS

Let op bij samengestelde ionen!

Als een samengesteld ion vaker voorkomt: gebruik haakjes ( )!

• Verhoudingsformule van ammoniumfosfaat
• (NH₄)₃PO₄
• Verhoudingsformule van calciumsulfaat
• CaSO₄

Wat is de verhoudingsformule van natriumchloride?

1. NaCl
2. Na2Cl
3. NaCl2
4. Na3Cl

Wat is de verhoudingsformule van calciumcarbonaat?

1. Ca2(CO3)2
2. CaCO3
3. Ca2CO3
4. Ca(CO3)2

Wat is de verhoudingsformule van aluminiumoxide?

1. AlO2
2. Al2O3
3. AlO
4. Al3O2

Wat is de verhoudingsformule van zilverfosfaat?

1. Fe3(PO4)2
2. Fe2PO4
3. Ag3PO4
4. Ag(PO4)3

Wat is de verhoudingsformule van ammoniumbromide?

1. NH4Br
2. (NH4)2Br
3. NH4Br2
4. NHBr4