scheikunde 4.3

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

4.3

Rekenen met massaverhoudingen

Wat gaan we vandaag doen?

Voorkennis ophalen

Theorie 4.3

Werken met behulp van het boek/device

Lesdoelen

Na deze les kun je: 

1. Je kunt de massa van een atoom bepalen. 
   
2. Je weet weer hoe je de massa van een molecuul berekend. 
   
3. Je kunt rekenen met behulp van verhoudingen. 
   
4. Je kunt rekenen aan reactievergelijkingen. (lesdoel voor de komende twee lessen) 
   

Wat is een chemische reactie?

Wat voor energie-effecten kunnen er plaats vinden?

Wat is de wet van massabehoud?

Maak de reactievergelijking kloppend:
(index hoort klein)
CH4 + O2 --> CO2 +H2O

1. 2CH4 + 3O2 --> 4CO2 +2H2O
2. CH4 + 2O2 --> CO2 +2H2O
3. 2CH4 + 4O2 --> 2CO2 +4H2O
4. CH4 + O2 --> CO2 +H2O

Start massaverhoudingen

Massa van een atoom

• Atomen zijn verschrikkelijk klein. 
  
• Daarom een nieuwe massa eenheid: 
  
• Atomaire massa (u) 
  
• Molecuulmassa is de massa van een molecuul. 
  
• Voor het oplossen van de opgave op de volgende dia heb je een periodiek systeem nodig. 
  

Bereken de molecuulmassa van glucose (C6H12O6)
(De index hoort klein te zijn)

Uitwerking

1. Wat is de molecuulmassa van Glucose?(C6H12O6) 
   
2. Bekijk eerst de massa van elk atoom. 
   
3. De atomaire massa van C = 12,01 u. 
   
4. Maar we hebben geen 1 C, maar 6 C. 
   
5. Dus 6*12,01=72,06 
   
6. Ditzelfde doe je ook voor de overige atomen. 
   
7. Voor de H, 12*1,008=12,096. 
   
8. En tot slot voor de O, 6*16,00=96,00. 
   
9. De molecuul massa is dus 72,06+12,096+96,00=180,15 u 
   

Massaverhoudingen(1)

Voor het rekenen met massaverhoudingen moet je het volgende kunnen:

1. Je moet een reactievergelijking kloppend kunnen maken (en kunnen opstellen). 
   
2. Je moet de molecuulmassa kunnen berekenen. 
   

Massaverhoudingen (2)

Voor het maken van de opgaven heb je altijd een PERIODIEK SYSTEEM NODIG!

Reactievergelijking ->hoeveel moleculen reageren er met elkaar en hoeveel ontstaan er.

Maar je weet niet hoeveel gram er bij een reactie betrokken is.

Chemisch voorbeeld

• Fe (s) + S (l)-> FeS(s) 
  
• Één atoom ijzer reageert er met één atoom zwavel. 
  
• molecuulverhouding: 1 : 1 
  
• Verhouding aan de hand van de atomaire massa (Periodiek systeem) 
  
• Atomaire massa ijzer = ......... u 
  
• Atomaire massa zwavel = ........ u. 
  
• Massaverhouding: .......... : ........ 
  
• Volgens wet van Lavoisier ontstaat er ........ u FeS. 
  

Rekenen met de verhouding

Nu we de massaverhouding weten kunnen we er mee gaan rekenen.

We willen namelijk weten hoeveel gram zwavel er nodig is om 12,6 gram ijzer te laten reageren met zwavel.

Tot slot willen we weten hoeveel ijzersulfide er ontstaat.

Koolstof en zuurstof reageren in de massaverhouding 12,0:32,0 tot koolstofdioxide. Stel je verbrandt 3,0 gram koolstof, hoeveel gram zuurstof is er dan nodig en hoeveel gram koolstofdioxide ontstaat er dan?

Huiswerk

Maak paragraaf 4.3 uit je boek of met je eigen device. Voordeel laptop: je werkt met je eigen leerroute!

Afsluiting

De molecuulmassa van NH4NO3 is

1. 80,052
2. 66,042
3. 48,052
4. 94,062

Er reageert 24,3 gram magnesium met 1 6,0 gram zuurstof. Hoeveel gram van de ontstane stof magnesiumoxide kan er dan ontstaan?

Natrium en water reageren in de massaverhouding 46,0 : 36,0. Als je 4,1 gram natrium wil laten reageren met water, hoeveel water heb je dan nodig?

Huiswerk

Maak paragraaf 4.3 uit je boek of met je eigen device. Voordeel laptop: je werkt met je eigen leerroute!