verzorgingsstaat 6. ontstaan van de verzorgingsstaat

Ontstaan verzorgingsstaat 
1 / 34
suivant
Slide 1: Diapositive
MaatschappijleerMiddelbare schoolhavoLeerjaar 4

Cette leçon contient 34 diapositives, avec quiz interactifs, diapositives de texte et 8 vidéos.

Éléments de cette leçon

Ontstaan verzorgingsstaat 

Slide 1 - Diapositive

leerdoel
Je kan uitleggen onder invloed van welke factoren de
verzorgingsstaat zich in Nederland heeft ontwikkeld na de tweede wereldoorlog en welke actoren erbij betrokken zijn.

Je kan aangeven welke gevolgen de vorming van de Europese Unie heeft voor de sociale rechten van de Europese burger. 

Slide 2 - Diapositive

Past bij examendoelen:
 De kandidaat kan uitleggen onder invloed van welke factoren de
verzorgingsstaat zich in Nederland heeft ontwikkeld na de tweede
wereldoorlog en welke actoren erbij betrokken zijn.

De kandidaat kan aangeven welke gevolgen de vorming van de Europese Unie heeft voor de sociale rechten van de Europese burger. 

Slide 3 - Diapositive

vakbegrippenlijst
nachtwakersstaat
inkomenszekerheid
sociale ongelijkheid
maatschappelijk middenveld
liberalen
sociaaldemocraten 
Christendemocraten
mantelzorg




Slide 4 - Diapositive

Lees voordat je start het hoofdstuk verzorgingsstaat op esseneronline door (bereikbaar via leermiddelen op magister, klik dan op een vraag en daarna op lesboek aan de zijkant van je scherm).

Slide 5 - Diapositive

Nederland als nachtwakersstaat
In de 19e eeuw was Nederland volledig gebaseerd op het vrijemarktprincipe.
Zwakkeren (armen, zieken en ouderen) werden niet door de overheid geholpen, maar door de kerk, liefdadigheidsinstellingen of rijken.
Zo’n staat noem je een nachtwakersstaat.

Slide 6 - Diapositive

Leg uit wat een nachtwakersstaat is. Gebruik eventueel je boek (esseneronline via magister).

Slide 7 - Question ouverte

De vrijemarkteconomie had keerzijden:
De lonen waren laag.
Mensen moesten vaak 16 uur per dag werken.
Er werd ook op zaterdag gewerkt.
Kinderen werkten vanaf jonge leeftijd al mee.

Slide 8 - Diapositive

Waarom hoeven mensen in een nachtwakersstaat weinig belasting te betalen?

Slide 9 - Question ouverte

Slide 10 - Vidéo

Slide 11 - Vidéo

Waar is dit filmpje opgenomen?
;-)
A
Geldrop
B
Amsterdam
C
Vlissingen
D
Rotterdam

Slide 12 - Quiz

Slide 13 - Vidéo

Slide 14 - Vidéo

Vanaf de tweede helft van de 19e eeuw kwamen de eerste sociale wetten:
-De Armenwet (1854).
-De wet tegen kinderarbeid (1874): het Kinderwetje van 
  Van Houten.
-De Veiligheidswet (1895).
-De Leerplicht (1901).
-De Arbeidswet (1919).

Slide 15 - Diapositive

Zoek uit:
Wat regelde de Armenwet van 1854?

Slide 16 - Question ouverte

Slide 17 - Vidéo

1e sociale wet: kinderwetje van Van Houten (1874)
Maakte een einde aan kinderarbeid. Velen vonden dat de overheid zich niet met de opvoeding moest bemoeien.
=Het begin van de verzorgingsstaat

Slide 18 - Diapositive

Vanuit verschillende hoeken had men belang bij een verandering van de omstandigheden:
Christenen wilden de zwakkeren een betere bescherming bieden.
Sociaaldemocraten streefden naar een sterkere machtspositie van arbeiders.
Liberalen wilden minder criminaliteit als gevolg van de armoede.

Slide 19 - Diapositive

Christen-democraten
Christendemocraten pleiten voor een sterk maatschappelijk middenveld en een overheid die een aanvullende rol vervult. Zij zien belangrijke een rol weggelegd voor mantelzorgers. 

Slide 20 - Diapositive

Slide 21 - Vidéo

sociaaldemocraten
Sociaaldemocraten zijn voor een gemengde economie waarin werkgevers en werknemers samenwerken en sociale ongelijkheid wordt verminderd. Hiervoor moet er bijvoorbeeld worden geïnvesteerd in onderwijs.

Slide 22 - Diapositive

liberalen
Liberalen zijn voor een vrijemarkteconomie. De collectieve uitgaven voor gezondheidszorg en sociale zekerheid moeten worden beperkt zodat eigen verantwoordelijkheid wordt gestimuleerd.

Slide 23 - Diapositive

Als je kijkt naar het politiek spectrum dan past het liberale gedachtengoed het beste bij.....
A
politiek links
B
politiek rechts

Slide 24 - Quiz

Van Houten, de bedenker van het Kinderwetje, was een liberale politicus. Leg uit waarom de liberalen vanuit hun politieke visie tegen kinderarbeid waren.

Slide 25 - Question ouverte

Hoe ging het verder?
Na WOII vormden de katholieken (KVP) en de sociaaldemocraten (PvdA) de regering.
De KVP wilde dat werknemers en werkgevers meer gingen samenwerken.
De PvdA pleitte voor meer inkomenszekerheid.
Dit resulteerde in de totstandkoming van:
          -De AOW.
          -De Bijstandswet.
          -De Arbowet.

Slide 26 - Diapositive

Slide 27 - Vidéo

hoe werd Willem Drees ook wel genoemd
A
vadertje Drees
B
Willem de dappere
C
Willem
D
Drees

Slide 28 - Quiz

Politieke visies
Liberalen: een terughoudende rol van de overheid. Meer verantwoordelijkheid voor de burger.

Sociaaldemocraten: sturende rol van de overheid: uitgebreid stelsel van zorg en uitkeringen. Verminderen sociale ongelijkheid dmv progressief belastingstelsel

Christendemocraten: aanvullende rol van de overheid. Nadruk op werknemers/gevers organisaties, sportclubs en vrijwilligers. Bijv. mantelzorg

Slide 29 - Diapositive

Zoek uit:
Wat doet de overheid nu (corona) om mensen te helpen? Noem minimaal 3 dingen.

Slide 30 - Question ouverte

Vind jij dat kinderen verplicht de zorg van hun zieke ouders (mantelzorg) op zich moeten nemen en dat de overheid dit ook stimuleert?
A
JA
B
NEE

Slide 31 - Quiz

Doet de overheid genoeg nu? Wat zouden ze van jou eventueel nog moeten doen?

Slide 32 - Question ouverte

Slide 33 - Vidéo

Slide 34 - Diapositive