verzorgingsstaat 2 ; het ontstaan van de verzorgingsstaat

Ontstaan verzorgingsstaat
Leerdoelen:
  1. Je kan de rol van de overheid in de 19e eeuw beschrijven.
  2. Je kent de ontwikkelingen die sinds de 19e eeuw hebben plaatsgevonden waardoor Nederland een verzorgingsstaat is geworden.
  3. Je begrijpt welke gevolgen dit heeft op de maatschappij en op jezelf.

Pak je boek erbij en bekijk HS 3.
1 / 28
suivant
Slide 1: Diapositive
MaatschappijleerMiddelbare schoolhavoLeerjaar 4

Cette leçon contient 28 diapositives, avec diapositives de texte et 6 vidéos.

Éléments de cette leçon

Ontstaan verzorgingsstaat
Leerdoelen:
  1. Je kan de rol van de overheid in de 19e eeuw beschrijven.
  2. Je kent de ontwikkelingen die sinds de 19e eeuw hebben plaatsgevonden waardoor Nederland een verzorgingsstaat is geworden.
  3. Je begrijpt welke gevolgen dit heeft op de maatschappij en op jezelf.

Pak je boek erbij en bekijk HS 3.

Slide 1 - Diapositive

Slide 2 - Diapositive

leerdoel
Nadat dit hoofdstuk behandeld is weet je 
hoe de verzorgingsstaat zich ontwikkeld heeft
met wie  je te maken krijgt als je zorg nodig hebt
hoe ons sociale verzekeringsstelsel eruitziet
met welke veranderingen we in ons werk te maken krijgen
welke verschillende modellen verzorgingsstaten er zijn

Slide 3 - Diapositive

Nederland als nachtwakersstaat
In de 19e eeuw was Nederland volledig gebaseerd op het vrijemarktprincipe.
Zwakkeren (armen, zieken en ouderen) werden niet door de overheid geholpen, maar door de kerk, liefdadigheidsinstellingen of rijken.
Zo’n staat noem je een nachtwakersstaat.

Slide 4 - Diapositive

De vrijemarkteconomie had keerzijden:
De lonen waren laag.
Mensen moesten vaak 16 uur per dag werken.
Er werd ook op zaterdag gewerkt.
Kinderen werkten vanaf jonge leeftijd al mee.

Slide 5 - Diapositive

Slide 6 - Vidéo

Slide 7 - Diapositive

Slide 8 - Vidéo

1e sociale wet: kinderwetje van Van Houten (1874)
Maakte een einde aan kinderarbeid. Velen vonden dat de overheid zich niet met de opvoeding moest bemoeien.
=Het begin van de verzorgingsstaat

Slide 9 - Diapositive

Slide 10 - Vidéo

Slide 11 - Diapositive

Vanuit verschillende hoeken had men belang bij een verandering van de omstandigheden:
Christenen wilden de zwakkeren een betere bescherming bieden.
Sociaaldemocraten streefden naar een sterkere machtspositie van arbeiders.
Liberalen wilden minder criminaliteit als gevolg van de armoede.

Slide 12 - Diapositive

Hoe ging het verder?
Na WOII vormden de katholieken (KVP) en de sociaaldemocraten (PvdA) de regering.
De KVP wilde dat werknemers en werkgevers meer gingen samenwerken.
De PvdA pleitte voor meer inkomenszekerheid.
Dit resulteerde in de totstandkoming van:
          -De AOW.
          -De Bijstandswet.
          -De Arbowet.

Slide 13 - Diapositive

Christen-democraten
Christendemocraten pleiten voor een sterk maatschappelijk middenveld en een overheid die een aanvullende rol vervult. Zij zien belangrijke een rol weggelegd voor mantelzorgers. 

Slide 14 - Diapositive

sociaaldemocraten
Sociaaldemocraten zijn voor een gemengde economie waarin werkgevers en werknemers samenwerken en sociale ongelijkheid wordt verminderd. Hiervoor moet er bijvoorbeeld worden geïnvesteerd in onderwijs.

Slide 15 - Diapositive

liberalen
Liberalen zijn voor een vrijemarkteconomie. De collectieve uitgaven voor gezondheidszorg en sociale zekerheid moeten worden beperkt zodat eigen verantwoordelijkheid wordt gestimuleerd.

Slide 16 - Diapositive

Slide 17 - Vidéo

Uitbouw verzorgingsstaat
Vanaf jaren '50 en jaren '60 

--> aantal risico's dat gedekt werd
--> aantal gerechtigden
--> aantal sectoren

Vanaf 1983 een sociale rechtsstaat (verzorgingsstaat)

Slide 18 - Diapositive

Slide 19 - Diapositive

Politieke visies
Liberalen: een terughoudende rol van de overheid. Meer verantwoordelijkheid voor de burger.

Sociaaldemocraten: sturende rol van de overheid: uitgebreid stelsel van zorg en uitkeringen. Verminderen sociale ongelijkheid dmv progressief belastingstelsel

Christendemocraten: aanvullende rol van de overheid. Nadruk op werknemers/gevers organisaties, sportclubs en vrijwilligers. Bijv. mantelzorg

Slide 20 - Diapositive

Slide 21 - Vidéo

Slide 22 - Vidéo

Slide 23 - Diapositive

Slide 24 - Diapositive

Slide 25 - Diapositive

Slide 26 - Diapositive

Bekijk:
Een afbeelding uit de krant uit 1874 -->
Bedenk:
- Waar gaat dit over?
- Welke invloed had dit op 'de fabriekskinderen'?


Slide 27 - Diapositive

Samenvatting
Voor dit hoofstuk maak je een schema , waarin je per periode (nachtwakerstaat, overgangsperiode, verzorgingsstaat) beschrijft:
- Wanneer het was
- Hoe het economisch systeem genoemd werd
- Welke rol de overheid aannam
- Wat de houding/doelen van de 3 ideologieen was.
- Welke wetten werden ingevoerd (kort)
Maar het mag ook op je eigen manier! Succes!

Slide 28 - Diapositive